Geri Dön

Modernizmin hayaletleri: Türkçe romanlarda logos-merkezcilik

Specters of modernism: logocentrism in Turkish novels

PDF İndir

  1. Tez No: 918810
  2. Yazar: ÖZGE ÖZDEMİR AKKOÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TUĞÇA POYRAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 292

Özet

Bu çalışmada Türk modernleşmesinde logos-merkezci düşüncenin izleri sürülecektir. Jacques Derrida, logos-merkezcilik kavramını Batı felsefesinin metafiziksel köken arayışını ifade etmek için kullanmıştır. Derrida'ya göre kökensel kavramlar dışladıklarıyla tanımlandıklarından söz-yazı, varlık-yokluk gibi hiyerarşik olarak düzenlenmiş karşıt ikilikler, Antik Yunan döneminden başlayarak tüm Batı felsefesini biçimlendirmiştir. Bu çalışma, söz konusu hiyerarşik yapıların Türk modernleşme söylemlerini nasıl biçimlendirdiğini edebiyat eserleri aracılığıyla ele alacaktır. Bu amaçla Derrida'nın Batı felsefesinin metafizik varsayımlarını sorgulamak için kullandığı yapısökümcü okuma tekniği kullanılacaktır. İncelemede Ahmet Mithat'ın Felatun Bey ile Rakım Efendi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Sodom ve Gomore ve Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar isimli romanları ele alınacaktır. Her biri Türk modernleşmesinin farklı dönemlerine ait olan bu romanlar karşılaştırmalı olarak analiz edilerek, karşıt ikiliklerin modernleşme süreci boyunca nasıl kullanıldığı ve zamanla nasıl farklılaştığı ortaya konacaktır. Çalışmada, modernleşmenin kavramsal çerçevelerinin tarihsel ve toplumsal bağlamda nasıl değiştiği ve dönüştüğü, edebiyat eserleri aracılığıyla sorgulanacaktır. Hiyerarşik olarak kurulan karşıt ikilik yapıları, ilk terimin ikinci terimi baskılaması ve dışlamasıyla oluşur. Yapısökümcü yaklaşım, bu hiyerarşilerin dayandığı varsayımların doğal ya da evrensel olmadığını, aksine toplumsal olarak inşa edildiğini gösterir. Dolayısıyla, modernleşme süreçlerinde bu yapılar üzerinden şekillenen iktidar dinamiklerinin anlaşılması sağlanacaktır.

Özet (Çeviri)

This study will examine the traces of logocentric thought in the process of Turkish modernization. Jacques Derrida used the concept of logocentrism to describe the metaphysical tendencies in Western philosophy that stem from a search for origins. According to Derrida, Western thought has created hierarchical oppositions such as speech-writing and being-absence by defining foundational concepts in opposition to what they exclude. These dualities have constituted the fundamental building blocks of Western philosophy since Ancient Greece and have profoundly influenced modern thought. This study will address how these hierarchical structures have shaped Turkish modernization discourses through literary works. In this context, Derrida's method of deconstruction, which questions the metaphysical assumptions of Western philosophy, will serve as a key tool in analyzing the dualities in texts about Turkish modernization. Ahmet Mithat's Felatun Bey ile Rakım Efendi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu's Sodom ve Gomore, and Oğuz Atay's Tutunamayanlar will play a significant role in this analysis. These novels, each belonging to different periods of Turkish modernization, will be comparatively analyzed to reveal how opposing dualities were used throughout the modernization process and how they transformed over time. The study will explore how the conceptual frameworks of modernization changed and evolved in historical and social contexts through literary works. These structures, where the first term of a hierarchical opposition suppresses and excludes the second term, also open the door to the analysis of power relations. The deconstructive approach shows that the assumptions underlying these hierarchies are not natural or universal but rather socially constructed. Therefore, the dynamics of power shaped through these structures in the processes of modernization will be understood.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    925073

    Tsuchiura Nobuko: Redefining housing and architecture through the female lens

    Tsuchiura Nobuko: Kadın merceğı̇nden konut ve mı̇marlığı yenı̇den tanımlamak

    SENEM KOTİL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MIYUKI AOKI GIRARDELLI

  2. Tez No

    635577

    Modern dönem ve sonrasında heykel sanatında figür

    Figure in sculpture art in the modern period and after

    HANDE GÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Güzel SanatlarYeditepe Üniversitesi

    Plastik Sanatlar Ana Bilim Dalı

    DOÇ. BURCU AYAN ERGEN

  3. Tez No

    513448

    Sanat ve giysi modası ilişkisi içinde yenilikçilik ve gerçeküstücülük

    Surrealism and avangardism in the relation between garment fashion and art

    İKBAL ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Güzel SanatlarHaliç Üniversitesi

    Tekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÖHRET AKTEPE

  4. Tez No

    672153

    Teknolojik determinizm ve aydınlanma eleştirileri bağlamında teknolojik distopya dizi ve film örneklerinin göstergebilimsel analizi

    Semiotic analysis of technological dystopian series and movies in context of technological determinism and criticism of enlightenment

    BAŞAK AKGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE ELİF EMRE KAYA

  5. Tez No

    186233

    Modernizmin ışığında masumiyeti aramak 'Tutku;2000 km'

    In search of innocence under the light of modernism'Passion

    ARDA GÜLDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Güzel SanatlarMarmara Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Sanat Dalı

    PROF.DR. SEMİR ASLANYÜREK

Geri Dön