Afet risk yönetimi bağlamında dünyada doğal afet sigortası uygulamaları ve Türkiye için bir model önerisi
Natural disaster insurance applications in the world in the context of disaster risk management and a model proposal for Türkiye
- Tez No: 919168
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HANEFİ TOPAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sigortacılık, Insurance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Doğal afet sigortası toplulukların afetlere karşı dayanıklılığının arttırılmasında kritik öneme sahip olan bir afet risk finansmanı aracıdır. Türkiye afetlere karşı savunmasız bir coğrafi konuma sahip olduğundan ülke için modern bir afet sigortası sisteminin geliştirilmesi önemlidir. Bu bağlamada çalışmamızın temel amacı afet risk yönetimi kapsamında farklı ülkelerde uygulanan doğal afet sigortası örneklerini ve Türkiye'nin doğal afet sigortası olan DASK'ı inceleyerek Türkiye için modern bir doğal afet sigortası modeli geliştirmektir. Ayrıca İstanbul ilinde yürütülen saha araştırması ile Türk halkının afet sigortası satın alma istekliliğini etkileyen faktörleri belirlemek hedeflendi. 15 farklı ülkenin afet sigortası sistemini inceledikten sonra bazı temel unsurların ön plana çıktığını tespit ettik. Bunlar; kamu-özel ortaklığı, risk tabanlı sigorta primleri, afet sigortalarında katılımın zorunluluğu, çoklu tehlike kapsamı, erişilebilir ve uygun fiyatlı (sübvansiyonlu) sigorta primleri, hükümetin afet sigortalarında son çare reasüransçısı konumunda bulunması, afet sigortalarında risk havuzunun bulunması, sigorta sistemin mevcut afet risklerine göre uyarlanabilir olması, risk azaltmaya yönelik bireysel/hane halkı düzeyinde koruyucu önlemlerin ve yatırımların teşvik edilmesidir. Ayrıca modern bir afet sigortası sisteminde poliçe muafiyet oranlarında çeşitlilik, çok yıllık sözleşmeler ve poliçe şartlarında şeffaflığın aranan özellikler olduğunu tespit ettik. 673 katılımcıyla yürüttüğümüz saha araştırmasında elde edilen verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve lojistik regresyon analizleri kullandık. Katılımcıların tehlike kapsamı genişletilmiş afet sigortasını (%74.1) ve indirimli afet sigortasını (%78.9) daha çok tercih ettiğini bulduk. Ayrıca katılımcıların %63'ünün sigorta sözleşmelerinde 5 yıl ve üzerinde poliçe süresi talep ettiğini tespit ettik. Ülke uygulamalarının en iyi yönleri ve saha araştırması sonuçlarını bir araya getirerek Türkiye için bir doğal afet sigortası modeli önerdik.
Özet (Çeviri)
Natural disaster insurance is a disaster risk financing tool critical to increasing communities' resilience against disasters. Since Türkiye is geographically vulnerable to disasters, developing a modern disaster insurance system for the country is important. In this context, the primary purpose of our study is to develop a modern natural disaster insurance model for Türkiye by examining the examples of natural disaster insurance implemented in different countries within the scope of disaster risk management and DASK, Türkiye's natural disaster insurance. In addition, the field research conducted in Istanbul province aimed to determine the factors affecting the willingness of the Turkish people to purchase disaster insurance. After examining the disaster insurance systems of 15 different countries, we determined that some essential elements came to the fore. These are a public-private partnership, risk-based insurance premiums, mandatory participation in disaster insurance, multi-peril coverage, accessible and affordable (subsidized) insurance premiums, the government being the reinsurer of last resort in disaster insurance, the existence of a risk pool in disaster insurance, the insurance system being adaptable to existing disaster risks, and encouraging protective measures and investments at the individual/household level for risk reduction. We also found that a modern disaster insurance system requires diversity in policy exemption rates, multi-year contracts, and transparency in policy terms. We used descriptive statistics and logistic regression analyses to analyze the data obtained from our field research with 673 participants. We found that participants preferred extended hazard coverage disaster insurance (74.1%) and discounted disaster insurance (78.9%) more. We also found that 63% of participants requested a policy period of 5 years or more in their insurance contracts. We proposed a natural disaster insurance model for Türkiye by combining the best aspects of country practices and field research results.
Benzer Tezler
- Türkiye'de afet yönetimi: Risk yönetimi ekseninde bir model önerisi
Disaster management in Turkey: A model proposal on the axi̇s of ri̇sk management
FIRAT EROL
- Doğal afet yönetişimi: Türkiye'de doğal afet yönetimi uygulamalarının tarihsel bağlamda değerlendirilmesi
Natural disaster governance: Evaluation of Turkey's natural disaster management implementations in historical manner
TOLGAHAN AYDINER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiPamukkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZGÜR
- Doğal afetlerin etkilerine ve afet risk yönetimine toplumsal cinsiyet perspektifinden bakış: Türk ve Japon kadınların duruş noktasından doğal afetler
Viewing the effects of natural disaster and disaster risk management from a gender perspective: Disasters from the standpoint of Turkish and Japanese women
GÜL YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NÜKET PAKSOY ERBAYDAR
- Sel risk yönetimi kavramının değişen çerçevesi ve mekansal planlama ile ilişkisinin incelenmesi: Edirne örneği
Assessment of the changing framework of the flood risk management approach and its relation with spatial planning: Edirne case study
EDA MUTLUAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Bireylerin depreme hazırlık davranışlarına yönelik tutum ve inançlarının sağlık psikolojisi kuramları çerçevesinde incelenmesi
Investigation of individuals' attitudes toward and beliefs about earthquake preparedness behaviors in the framework of health psychology theories
ÖMER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN AYDEMİR