Adana ili ve ilçeleri soya fasulyesi üretim alanlarında hastalıklara neden olan bitki patojeni fitoplazmaların tespiti ve tanılanması
Detection and identification of plant pathogen phytoplasmas causing diseases in soybean production areas of adana province
- Tez No: 919715
- Danışmanlar: PROF. DR. BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fitopatoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 37
Özet
Soya fasulyesi yetiştiriciliğinde dünyada önemli ölçüde kalite ve verim kayıplarına sebep olan birçok hastalık etmeni bulunmaktadır. Bu hastalık etmenlerinden önemli bir patojen olan fitoplazmalardan kaynaklanan hastalıklar nedeniyle çok ciddi verim kayıpları ortaya çıkmaktadır. Fitoplazmalar soya fasulyesi üreticiliğini kısıtlamasından dolayı büyük bir sorun teşkil etmektedir. Diğer yandan soya fasulyesi fitoplazma etmenleri için ara konukçu özelliğinde olup başka kültür bitkilerinde infeksiyona neden olabilecek fitoplazmalar için inokulum kaynağı olmaktadır. Araştırma kapsamında Adananın ilçelerinde soya fasulyesi tarımı yapılan üretim alanlarında fitoplazmala infeksiyonlarının varlığının, varsa hangi fitoplazma etmeninin hastalıklara neden olduğunun ve Dünyadaki diğer fitoplazmalar ile filogenetik ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu hedef doğrultusunda araştırmanın yürütüldüğü üretim alanlarında soya fasulyesi bitkileri simptomolojik olarak kontrol edilmiştir. Yapılan arazi kontrollerinde fitoplazmalardan kaynaklanabileceği düşünülen sararma, yaprak küçülmesi, bodurlaşma, çalılaşma, çiçeklerin bulunduğu yerlerden yaprak şeklinde oluşum ve çiçek petallerinde renk değişimi gibi belirtiler gösteren bitkiler hedef alınmış ve bu bitkilerden örnekler toplanmıştır. Diğer yandan sağlıklı bitkilerden de örnek alınmıştır. Güdümlü surveyler sonucunda toplanan ve laboratuvara getirilen bitkilerin soymuk boruları barındıran yaprak orta damarı ve bitki gövdelerinden moleküler analizlerde materyal olarak kullanılmak üzere DNA izolasyonu yapılmıştır. Elde edilen DNA karışımında fitoplazma etmeninin varlığı üniversal primerler kullanılarak iki aşamalı olarak yapılan doğrudan ve nested PZR (Polimeraz zincir reaksiyonu) çalışmaları ile kontrol edilmiştir. Nested PZR ürünlerinin DNA dizilerinin elde edilmesi ile yapılan karşılaştırma ve filogenetik analizleri, araştırma alanlarında bulunan ve belirti gösteren soya fasulyelerinde“Ligustrum ovalifolium phytoplasma”ile ilişkili bir fitoplazma olduğunu ortaya koymuştur. Bu araştırma Türkiye'de Soya fasulyesi üretim alanlarında fitoplazmaların varlığını ortaya koyan ilk çalışmadır. Soya yetiştiriciliği yapılan alanlarda fitoplazmaların varlığının tespiti, gerek verim kayıplarının anlaşılması gerek karantina tedbirlerinin alınması açısından önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
There are many disease agents that cause significant quality and yield losses in soybean cultivation in the world. Diseases caused by phytoplasmas, which are important pathogens among these disease agents, cause very serious yield losses. Phytoplasmas constitute a major problem because they restrict soybean production. On the other hand, soybean is an intermediate host for phytoplasma agents and is a pathogen source for phytoplasmas that can cause infection in other crop plants. Within the scope of the research, it was aimed to reveal the presence of phytoplasma infections in the production areas where soybean cultivation is carried out in the districts of Adana, which phytoplasma agent causes the diseases, if any, and its phylogenetic relationship with other phytoplasmas in the world. In line with this goal, soybean plants were checked symptomatically in the production areas where the research was conducted. In the field inspections, plants showing symptoms such as yellowing, leaf shrinkage, stunting, bushyness, leaf-shaped formation in places where flowers are located and color change in flower petals, which are thought to be caused by phytoplasmas, were targeted and samples were collected from these plants. On the other hand, samples were also taken from healthy plants. DNA was isolated from the midrib of the leaf and plant stems containing the soybean tubes of the plants collected as a result of guided surveys and brought to the laboratory to be used as material in molecular analyses. The presence of the phytoplasma agent in the obtained DNA mixture was checked with direct and nested PCR (Polymerase chain reaction) studies performed in two stages using universal primers. Comparison and phylogenetic analyses performed by obtaining the DNA sequences of the nested PCR products revealed that there was a phytoplasma related to“Ligustrum ovalifolium phytoplasma”in the soybeans found in the research areas and showing symptoms. This study is the first study to reveal the presence of phytoplasmas in soybean production areas in Turkey. Detection of the presence of phytoplasmas in soybean cultivation areas is important in terms of both understanding yield losses and taking quarantine measures.
Benzer Tezler
- Adana ili ve ilçelerindeki seraların yapısal özelliklerinin incelenmesi ve TSE standartlarına uygunluğunun araştırılması
Structural evaluation of greenhouses in Adana and provinces of adana and their assessment in terms of compliance with the TSE standards
FIRAT GÜLLÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ALAGÖZ
- Adana ili merkez Seyhan ve Yüreğir ilçeleri ilköğretim okullarının 1. ve 2. sınıflarına devam eden öğrencilerin konuşma bozuklukları açısından incelenmesi
The analysis of the students attending the 1. and 2. classes of primary schools in adana center city, Seyhan and Yuregir towns in terms of speaking deficiencies
BARIŞ ZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İSKENDER ÖZGÜR
- Toplu konut uygulamalarının dış mekan tasarım ilkeleri açısından irdelenmesi: Adana Seyhan ve Yüreğir ilçeleri örneği
The assessment of cluster housings? in terms of outdoor design principles: A case for the county of Seyhan and Yüreğir in Adana
ÖZGE ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR UZUN