Geri Dön

Betonarme binalarda farklı zemin koşulları ve taşıyıcı sistemler için zemin-yapı etkileşiminin değerlendirilmesi

Assessment of soil-structure interaction in reinforced concrete buildings under various soil conditions and structural systems

  1. Tez No: 919879
  2. Yazar: HASAN OKTAY ABBASOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÖZGÜR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 194

Özet

Depreme dayanıklı yapı tasarımında, zemin koşullarının yapı üzerinde yaratacağı etkilerin analizlerde dikkate alınması hayati önem taşımaktadır. Ancak inşaat mühendisliği uygulamalarındaki yapı tasarımlarında, temelin zemine rijit bağlandığı kabulü yapılmasına yönetmelikler tarafından müsaade edilmekte, bu sebeple zeminin üst yapının sismik performansına etkisi göz ardı edilmektedir. Bu suretle özellikle düşük taşıma kapasitesine ve yüksek deformasyon özelliklerine sahip olan, genellikle yumuşak, gevşek veya yüksek su içeriği barındıran zayıf zeminlerde deprem anında meydana gelen deformasyonlar ve temel dönme/çökmelerinin yapıların sismik davranışlarındaki yapabileceği etkilerin gözden kaçırılmasına sebep olunmaktadır. Sonuç olarak tasarımı tamamlanmış yapının deprem etkileri altındaki gerçek davranışına uygun çözümleme yapılmama riski ile karşı karşıya kalınmakta, sonucunda zeminle uyumsuz bir yapı inşasıyla yapının deprem sırasında hasar görmesi veya çökmesi kaçınılmaz olmaktadır. Literatürde, zemin tepkisinin yapı hareketini, yapı tepkisinin de zemin hareketini etkilediği kabulüne Zemin-Yapı Etkileşimi (ZYE) denilmektedir. ZYE, rijit (ankastre) temel yaklaşımından ayrılarak esnek zemin-temel sistemi kavramını tanımlar. Bu yaklaşımın sonucunda ortak sistemin sönüm oranı artarken periyot uzar. Bu çalışmada, SAP 2000 programıyla 3 boyutlu analizler yapılarak farklı zemin koşullarının ve farklı taşıyıcı sistemlerin periyot uzaması üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Analizler, ZYE ile periyot uzamasının temel olarak zeminin kayma modülü, bina yüksekliği ve periyoduna bağlı olduğunu göstermiştir. Ayrıca analiz edilen binaların periyot uzaması FEMA (Federal Emergency Management Agency) tarafından önerilen ilgili bağıntıyla hesaplanmıştır. Analiz sonuçlarıyla FEMA bağıntısı arasında tam bir tutarlılığın olduğu görülmüştür. Çalışmanın son bölümünde ZYE'nin taban kesme kuvveti, tepe yer değiştirmesi ve göreli kat ötelemeleri üzerine etkileri değerlendirilmiştir. Bulgular, ZYE'nin özellikle görece zayıf zeminler için sayısal analiz ve performans değerlendirmesine dâhil edilmesi gerekliliğine işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

In earthquake-resistant structural design, it is crucial to consider the effects of soil conditions on the structure into analytical models. However, current engineering design practices and building codes often permit the assumption of a rigid foundation-soil connection, leading to the neglect of soil's influence on the seismic performance of the superstructure. This simplification can result in the oversight of significant deformations and foundation rotations or settlements that occur during seismic events, particularly in weak soils characterized by low bearing capacity, high deformability, or high moisture content, such as soft, loose, or saturated soils. Consequently, the actual dynamic behavior of the designed structure under seismic loading may not be accurately represented, posing a risk of structural damage or collapse due to soil-structure incompatibility during an earthquake. In the literature, the concept that soil response influences structural motion and, conversely, structural response affects soil motion is referred to as Soil-Structure Interaction (SSI). SSI deviates from the rigid (fixed) foundation assumption by considering a flexible soil-foundation system. This approach results in an increase in the overall system damping ratio and an elongation of the natural period. In this study, three-dimensional analyses were conducted using the SAP2000 software to investigate the effects of different soil conditions and structural systems on period elongation. The analyses revealed that period elongation due to Soil-Structure Interaction (SSI) primarily depends on the soil shear modulus, building height, and fundamental period. Additionally, the period elongation of the analyzed buildings was calculated using the correlation proposed by the Federal Emergency Management Agency (FEMA). A complete consistency was observed between the analytical results and the FEMA correlation. In the final part of the study, the effects of SSI on base shear forces, peak displacements, and inter-story drifts were evaluated. The findings underscore the necessity of incorporating SSI into numerical analysis and performance assessment, particularly for relatively weak soils.

Benzer Tezler

  1. Çok katlı betonarme binalarda taşıyıcı sistem türlerinin davranışlarının incelenmesi

    Invastigation of structural system behaviours on reinforced concrete multi storey buildings

    BERK ÖZLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURGUT ÖZTÜRK

  2. Deprem bölgelerindeki prefabrike betonarme endüstri binaların yapısal sistemlerinin değerlendirilmesi ve eğimli çatı kirişleri için alternatif tasarımlar

    Overview of structural systems of prefabricated/precast concrete industrial buildings in seismic regions and alternative designs for sloped roof beams

    SELİN KOCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OĞUZ CEM ÇELİK

  3. Performance evaluation of existing reinforced concrete buildings in sivrice -pütürge segment considering local site conditions and fault characteristics

    Sivrice - pütürge segmentindeki mevcut betonarme binalarin yerel zemin koşullari ve fay karakteristiğine göre performans analizi

    FURKAN KANLI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Deprem MühendisliğiGebze Teknik Üniversitesi

    Deprem ve Yapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜLGEN MERT TUĞSAL

  4. A3 düzensizliği bulunan binaların taşıyıcı sistem davranışlarının incelenmesi ve dilatasyon derzi ile düzensizliğin giderilmesi

    Investigation of structural system behavior of structures with A3 irregularity and removal of irregularity with dilatation joint

    ŞEVKET TAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLAY AKSU ÖZKUL

  5. An adaptive modal pushover analysis procedure to evaluate the earthquake performance of high-rise buildings

    Yüksek binaların deprem performansının değerlendirilmesi için bir uyarlamalı itme analizi yöntemi

    MELİH SÜRMELİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCAN YÜKSEL