Osmaniye ilinde yer fıstığı yetiştiriciliğine uygun alanların CBS tabanlı çok kriterli karar destek analizi yaklaşımı ile belirlenmesi
Determination of suitable areas for peanut cultivation in osmaniye province using a GIS-based multi-criteria decision support analysis approach
- Tez No: 920229
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN ORHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Osmaniye, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde, verimli tarım arazileri ve uygun iklim koşullarıyla öne çıkan bir ildir. Bölge ekonomisinin temelini oluşturan tarım faaliyetleri arasında Yer fıstığı üretimi hem ekonomik hem de sosyal açıdan önemli bir yere sahiptir. Sürdürülebilir tarım uygulamaları, tarım arazilerinin etkin kullanımı ve doğal kaynakların korunmasını hedefler. Bu bağlamda, Yer fıstığı gibi stratejik ürünlerin yetiştiriciliğinde uygun alanların tespiti, uzun vadeli tarımsal üretimin ve ekosistem dengesinin korunması için kritik bir adımdır. Bu çalışmada, Osmaniye ilinde Yer fıstığı yetiştiriciliği için uygun alanların belirlenmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı ve Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) analizi uygulanmıştır. Değerlendirme sürecinde; büyük toprak grupları, toprak derinliği, yıllık ortalama sıcaklık, yağış, eğim, su kaynaklarına yakınlık, yerleşim yerlerine yakınlık, arazi kullanım grupları, bakı, yükseklik ve yola yakınlık olmak üzere toplam on bir parametre dikkate alınmıştır. AHP yöntemi, bu parametrelerin ağırlıklandırılmasıyla sistematik bir analiz yapılmasına olanak sağlamıştır. Analiz sonuçlarına göre, Yer fıstığı tarımı için“çok uygun”olarak sınıflandırılan alanlar 823,45 km² büyüklüğünde olup, Osmaniye ilinin %25,11'ini kapsamaktadır. Bu alanlar özellikle Sumbas, Kadirli ve Toprakkale ilçelerinde yoğunlaşmış ve yüksek verimlilik potansiyeli ile öne çıkmıştır. Diğer yandan,“uygun olmayan”alanlar ilin %63,59'unu kapsamakta olup, genellikle dağlık ve eğimli bölgelerde yer almaktadır. Araştırma, Yer fıstığı tarımı için toprak ve iklim koşullarının belirleyici bir öneme sahip olduğunu vurgulamaktadır. Uygun alanların sürdürülebilir tarım planlaması kapsamında değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu bağlamda, sulama altyapısının iyileştirilmesi ve tarımsal mekanizasyonun artırılması, bölgenin ekonomik potansiyelini güçlendirecek önemli adımlar olarak öne çıkmaktadır. Bu sonuçlar, Osmaniye'nin Yer fıstığı üretimindeki stratejik önemini artırma yolunda yol gösterici bir rehber niteliğindedir.
Özet (Çeviri)
Osmaniye is a province in the Mediterranean Region of Turkey that stands out with its fertile agricultural lands and suitable climate conditions. Among the agricultural activities that form the basis of the regional economy, peanut production has an important place in both economic and social terms. Sustainable agricultural practices aim at the efficient use of agricultural lands and the protection of natural resources. In this context, the determination of suitable areas for the cultivation of strategic products such as peanuts is a critical step for the protection of long-term agricultural production and ecosystem balance. In this study, Geographic Information Systems (GIS)-based and Analytical Hierarchy Process (AHP) analysis was applied to determine suitable areas for peanut cultivation in Osmaniye province. In the evaluation process, a total of eleven parameters were taken into consideration, including major soil groups, soil depth, annual average temperature, precipitation, slope, proximity to water resources, proximity to settlements, land use groups, aspect, elevation and proximity to roads. The AHP method allowed for a systematic analysis by weighting these parameters. According to the analysis results, the areas classified as“very suitable”for peanut farming are 823.45 km² in size and cover 25.11% of Osmaniye province. These areas are particularly concentrated in Sumbas, Kadirli and Toprakkale districts and stand out with their high productivity potential. On the other hand,“unsuitable”areas cover 63.59% of the province and are generally located in mountainous and sloping regions. The research emphasizes that soil and climate conditions have a decisive importance for peanut farming. It is stated that suitable areas should be evaluated within the scope of sustainable agricultural planning. In this context, improving irrigation infrastructure and increasing agricultural mechanization stand out as important steps that will strengthen the economic potential of the region. These results are a guiding guide for increasing the strategic importance of Osmaniye in peanut production.
Benzer Tezler
- Yerfıstığı tarımında uygun kültürel işlemler ve hastalık yönetim pratikleri ile hastalık ve aflatoksin oluşumunun önlenmesi
Control of diseases and aflatoxin occurences with proper cultural and disease management practices in peanut growing
IŞILAY LAVKOR
Doktora
Türkçe
2013
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BİÇİCİ
PROF. DR. ZÜLKÜF KAYA
- Osmaniye ili'nde ekim nöbetinin kısır yabani yulafta (Avena sterilis L.) oluşmuş herbisit direncine etkisinin araştırılması ve haritalaması
Investigation on effect of crop rotation systems on herbicide resistance of wild oat (Avena sterilis L.) in osmaniye province and it's mapping
HİLMİ TORUN
Doktora
Türkçe
2017
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZULLAH NEZİHİ UYGUR
- Osmaniye ilinde yerfıstığı yetiştiriciliği ile ilgili sorunların saptanması
Determination of problems related to peanut grown in Osmani̇ye
REMZİ GÖZÜYEŞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECMİ İŞLER
- Osmaniye'de üretilen bazı yerfıstıklarından yerfıstığı yağına aflatoksin geçişinin incelenmesi
Investigation of aflatoxin passage from some peanuts produced in Osmaniye to peanut oil
KORAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Gıda MühendisliğiOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN BOZDOĞAN
- Arachis hypogaea kullanılarak elde edilen AgNP'nin biyolojik özelliklerinin ve bitkinin biyokimyasal içeriğinin belirlenmesi
Determination of biological properties of AgNP obtained using Arachis hypogaea and biochemical content of the plant
TAYLAN AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2021
BiyolojiKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPASLAN DAYANGAÇ
PROF. DR. BELGİN ERDEM