An integrated approach for supply chain management in healthcare systems focusing on face masks and gloves waste management
Yüz maskeleri ve eldivenlerin atık yönetimine odaklanan sağlık sıstemlerinde tedarik zinciri yönetımi içın entegre bir yaklaşım
- Tez No: 921266
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKE BEREKETLİ ZAFEIRAKOPOULOS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Sağlık sektöründe tedarik zinciri yönetimi, hizmet kalitesi, envanter optimizasyonu, geri dönüştürülebilir ürünlerin entegrasyonu ve lojistik koordinasyonu gibi temel bileşenlerinin kapsadığı problemler nedeniyle günümüzde önemli bir odak alanı haline gelmiştir. Bu unsurların etkin yönetimi, maliyetleri azaltmakla kalmamakta, aynı zamanda da sağlık kuruluşlarının karşılaştığı çevresel, toplumsal ve ekonomik zorlukları ele alan sürdürülebilir çözümlerin geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır. Özellikle, geçirilen COVID-19 pandemisi ve son dönemdeki sağlık ile afet boyutlu krizler, sağlık sistemlerindeki önemli kırılganlıkları ortaya koyarak, politika yapıcıları sağlık tedarik zincirlerini güçlendirmek için kapsamlı reformlar ve politikaların geliştirilmesine öncelik vermeye yönlendirmiştir. Aynı zamanda, bu krizlerin getirdiği olağanüstü taleplerin gerçekleştirilmesi, kaynak tahsisinin sağlanması, lojistik yönetimi ve karmaşık üretim ile envanter sistemlerinin ele alınmasında da yenilikçi yaklaşımları gerektirmektedir. Bu dinamiklerden kaynaklanan en acil sorunlardan biri, özellikle eldiven ve yüz maskesi gibi tek kullanımlık ürünlerden kaynaklanan tıbbi ve plastik atık üretimindeki önemli artıştır. Bu atıklar, atık yönetimi teknolojilerindeki ilerlemelere rağmen genel geri dönüşüm oranlarının düşük kalması nedeniyle ciddi bir çevresel sorun teşkil etmektedir. Klinik atık veya tehlikeli kimyasallarla kontamine olmayan eldiven ve yüz maskeleri geri dönüştürülebilse de, pandemi sırasında ve sonrasında bu ürünlerin yaygın kullanımı, geri dönüşüm ve yeniden kullanım stratejilerini artırmaya yönelik yeterli politika çabalarıyla desteklenememiş ve yüz maskesi ile eldiven atıkları önemli bir sorun haline gelmiştir. Bu sorun, yüz maskesi ve eldiven atıklarının yönetimindeki verimsizliklerin devam ettiği Türkiye de dahil olmak üzere gelişmekte olan ülkelerde özellikle belirgin ve büyüyen bir sorundur. Türkiye'nin en büyük ve en kalabalık şehri olan İstanbul, tıbbi atık yönetiminin karmaşıklıklarına bir örnek oluşturmakta, literatür ile politika uygulamalarında önemli bir boşluğu vurgulamaktadır. Bu çalışma, İstanbul'da tek kullanımlık yüz maskeleri ve eldivenler için kapsamlı ve etkili bir atık yönetim politikası geliştirerek; bu acil sorunu ele almayı amaçlamaktadır. Araştırma, pandemi sonrası dönemde kamu kaynaklı atık yönetimine odaklanmakta ve bu atık malzemelerin etkin yeniden kullanımı, ileri dönüşümü ve geri dönüşümünü kolaylaştıracak stratejileri incelemektedir. Bu hedefe ulaşmak için çalışma, üç farklı metodolojiyi entegre eden multidisipliner bir yaklaşım benimsemektedir: (1) yüz maskesi ve eldiven atık yönetiminin tedarik zincirini benzetim metodolojisiyle anlamak ve analiz etmek için bir sistem dinamiği modeli geliştirerek, temel sistem davranışları ve karşılıklı bağımlılıklar hakkında içgörü sağlamak; (2) İstanbul'daki tıbbi atık üretim eğilimlerini tahmin etmek ve kanıta dayalı politika geliştirmeyi bilgilendirmek için yeni bir doğrusal olmayan gri Bernoulli modeli uygulayarak talebi yönetebilmek ve (3) önerilen modelde kullanılmak üzere, birden fazla ve önemli olan kriterlere dayalı atık yönetimi uygulamalarını değerlendirerek önceliklendirmek için küresel kümeleri kullanarak bir çok kriterli karar verme çerçevesi çizmek. Bu metodolojilerin entegrasyonu, ampirik veriler, literatür ve metodolojik bulgulardan elde edilen içgörüyü sentezleyen bir stok-akış diyagram modeli oluşturmayı mümkün kılmıştır. Bu stok-akış modeli, yüz maskesi ve eldiven atıklarının yaşam döngüsünü anlamak ve yönetmek için kapsamlı bir çerçeve sunmakta, verimsizlikleri ele almakta ve İstanbul'un benzersiz bağlamına uyarlanmış somut çözümler önermektedir. Çalışmanın bulguları ise, İstanbul'da yüz maskesi ve eldiven atıklarına odaklanan atık yönetim sistemlerini geliştirmeye yönelik, ayrıntılı politika ve strateji önerileriyle bitirilmiş olup, bu öneriler; entegre ve sürdürülebilir bir atık yönetimi yaklaşımını uygulamayı hedefleyerek hem yerel hem de merkezi yönetimleri içeren koordineli çabalara vurgu yapmaktadır. Önerilen model, atık yönetimi alanının karmaşıklığını yansıtan bir dizi birbiriyle ilişkili değişkeni ve bunların nedensel etkileşimlerini içermektedir. Bu etkileşimleri ele alarak, tez aynı zamanda geri dönüşüm oranlarını artırmak, yeniden kullanım stratejilerini teşvik etmek ve tıbbi atıkların çevresel etkilerini karbon salınımı düzeyinde azaltmak için sağlam bir temel sağlamaktadır. Sonuç olarak, bu tez, tek kullanımlık tıbbi atıkların yönetimi için ölçeklenebilir ve tekrarlanabilir bir model sunarak, İstanbul'un ötesinde benzer zorluklarla karşılaşan diğer kentsel merkezlere de uyarlanabilen, sağlık tedarik zinciri yönetimi alanına katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Healthcare supply chain management has become a critical area of focus, as it encompasses key components such as service quality, inventory optimization, the incorporation of recyclable products, and logistics coordination. Effective management of these elements not only reduces costs but also contributes to the development of sustainable solutions that address environmental, societal, and economic challenges faced by healthcare organizations. The COVID-19 pandemic and other recent crises have highlighted significant vulnerabilities within healthcare systems, prompting policymakers to prioritize the development of comprehensive reforms and policies to strengthen healthcare supply chains. In particular, the extraordinary demands imposed by pandemics and crises necessitate innovative approaches to resource allocation, logistics management, and the handling of complex production and inventory systems. One of the most pressing challenges emerging from these dynamics is the substantial increase in medical and plastic waste generation, particularly from disposable items such as gloves and face masks. This waste presents a significant environmental challenge, as overall recycling rates remain low despite advancements in waste management technologies. Although gloves and face masks that are not contaminated with clinical waste or hazardous chemicals can be recycled, their widespread use during the pandemic—and their continued use post-pandemic—has not been met with sufficient policy efforts to enhance recycling and reuse strategies. This challenge is especially acute in developing countries, including Turkey, where inefficiencies in managing face mask and glove waste persist. Istanbul, as Turkey's largest and most populous city, exemplifies the complexities of medical waste management, underscoring a critical gap in the literature and in policy implementation. This thesis seeks to address this pressing issue by developing a comprehensive and effective waste management policy for disposable face masks and gloves in Istanbul. The research focuses on public waste generation in the post-pandemic period and explores strategies to facilitate the efficient reuse, upcycling, and recycling of these materials. To achieve this, the study employs a multidisciplinary approach that integrates three distinct methodologies: (1) a system dynamics model to simulate and analyse the supply chain of face mask and glove waste management, providing insights into key systemic behaviours and interdependencies; (2) a novel non-linear grey Bernoulli model to forecast trends in medical waste generation in Istanbul and to inform evidence-based policy development; and (3) a spherical multi-criteria decision-making framework to evaluate and prioritise waste management practices based on multiple, often conflicting criteria to be used in the suggested model. The integration of these methodologies enables the construction of a stock-flow diagram model, which synthesizes insights from empirical data, literature, and methodological findings, as a proposed model. This model offers a comprehensive framework for understanding and managing the life cycle of face mask and glove waste, addressing inefficiencies and proposing actionable solutions tailored to Istanbul's unique context. The study's findings, on the other hand, culminate in a set of detailed policy and strategy recommendations designed to enhance waste management systems focused on face masks and gloves waste in Istanbul. These recommendations emphasize coordinated efforts involving both the Turkish government and the Istanbul municipality, aiming to implement an integrated and sustainable waste management approach. The proposed model incorporates a range of interrelated variables and their causal interactions, reflecting the complexity of the waste management landscape. By addressing these interactions, the thesis also provides a robust foundation for improving recycling rates, promoting reuse strategies, and mitigating the environmental impacts of medical waste. Ultimately, this research contributes to the broader field of healthcare supply chain management by presenting a scalable and replicable model for managing disposable medical waste, with implications that extend beyond Istanbul to other urban centres facing similar challenges.
Benzer Tezler
- A hybrid approach of robust blood supply chain planning for post-earthquake integrating multi-objective and multi-criteria decision making
Deprem sonrası sağlam bir kan tedarik zinciri planlaması için çok amaçlı ve çok kriterli karar vermeyi bütünleştiren karma bir yaklaşım
SEYED AMIN SEYFISHISHAVAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ITIR SATOĞLU
- Sürdürülebilir tedarik zinciri performansının değerlendirilmesinde SCOR modelinin incelenmesi
An analysis of the SCOR model in evaluating sustainable supply chain performance
CEYDA ÇALIŞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLAY ÇELEBİ GONIDIS
- Tedarikçi seçimi ve entegre kapalı döngü tedarik zinciri ağ tasarımı problemleri için bir karar destek sistemi
A decision support system for supplier selection and integrated closed-loop supply chain network design problems
SİBEL ERİŞKAN
Doktora
Türkçe
2023
İşletmeBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF ŞAHİN
- Stokastik talep altında telekomünikasyon ağlarındaki aracı firmalara yönelik kar en büyüklemesi problemi
Profit maximization problem for intermediaries in telecommunication networks under stochastic demand
HASAN HÜSEYİN TURAN
Doktora
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NAHİT SERARSLAN
- Sağlık tedarik zincirinde operasyonel verimliliği etkileyen faktörlerin belirlenmesi; analitik hiyerarşik proses yöntemi uygulaması
Determinating of factors affecting the operational efficiency at healtcare supply chain; apply analytic hierarchical process method
SEDAT BİRGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiGebze Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN KİTAPÇI