Antep fıstığında (Pistacia vera L.) geç yanıklık hastalığı etmeni alternarıa spp'nin ıpbs ve srap markörleri ile filogenetik analizi
Phylogenetic analysis of late blight disease agent alternaria spp in pistachio (Pistacia vera L.) with ipbs and srap markers
- Tez No: 921422
- Danışmanlar: PROF. DR. MELDA DÖLARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Alternaria cinsi altında yer alan birçok önemli tarımsal hastalık, küresel düzeyde tarımsal üretimi olumsuz etkilemektedir. Alternaria alternata ve A. tenuissima gibi türler, önemli ölçüde çeşitlilik, ara özellikler ve morfolojik esneklik sergileyerek tür tanımlamasını zorlaştırmaktadır. Alternaria spp. türleri genellikle bitki artıklarında saprofit olarak bulunur ve birçok bitki türünde hastalıklara neden olur. Alternaria spp., dünya genelinde en yaygın funguslardan biri olup, bitki hastalıklarına yol açmasının yanı sıra depolama tesislerinde tahıl bozulmasına da katkıda bulunur. Bu patojenler, Antep fıstığı ve yabani akrabalarını etkileyen Alternaria geç yanıklık (ALB) hastalığına neden olmaktadır. Patojenlerin popülasyon genetik yapısının anlaşılması, bitki hastalıklarının kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, ticari olarak değerli bir ürün olan Antep fıstığı, Türkiye'yi İran ve ABD'den sonra dünyanın üçüncü en büyük üreticisi konumuna taşımaktadır. Bu çalışmada, Antep fıstığını etkileyen geç yanıklık hastalığına neden olan patojenler arasındaki genetik varyasyon ve evrimsel ilişkiler, iki farklı markör (PCR IPBS ve SRAP) kullanılarak değerlendirilmiştir. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinden toplanan örnekler, toplamda 96 izolat içermektedir: 73 izolat A. alternata ve 23 izolat A. tenuissima. A. alternata'nın IPBS markörleri, %84 polimorfizm göstermiş olup 42 polimorfik bant ve 8 monomorfik bant üretmiştir. Buna karşın, A. tenuissima için polimorfizm oranı %58 olup 29 polimorfik bant ve 21 monomorfik bant elde edilmiştir. SRAP analizine göre, A. alternata için %90 polimorfizm tespit edilmiş ve 27 polimorfik bant ile 2 monomorfik bant bulunmuştur. A. tenuissima'da ise polimorfizm oranı %53 olarak kaydedilmiş, 16 polimorfik bant ve 14 monomorfik bant elde edilmiştir. IPBS parmak izi teknolojisi, Alternaria türleri arasındaki genetik çeşitliliği ve bağlantıları değerlendirmek için bilgilendirici ve değerli bir araçtır.
Özet (Çeviri)
Many significant agricultural diseases globally belong to the Alternaria spp, under the genus Alternaria. Species in this area, including Alternaria alternata and A. tenuissima, exhibit significant variety, intermediate traits, and morphological plasticity, complicating species identification. Types of the genus Alternaria spp are extensively found as saprophytes on plant detritus and as diseases of many plant types. Alternaria spp is one of the most prevalent fungi in many locations worldwide. This saprophytic fungus induces plant diseases and contributes to grain spoiling in storage facilities. These pathogens cause Alternaria late blight (ALB) disease in Pistacia species, including pistachios and their wild cousins. Understanding the population genetic architecture of pathogens helps control plant diseases. Conversely, as pistachios are seen as commercially valuable, Türkiye is regarded as the third-largest producer of pistachios behind Iran and the United States. Two markers (PCR-IPBS and SRAP) were used to evaluate genetic variation and evolutionary relationships among them. This investigation included isolates of late blight affecting pistachio fruits from several locations in Türkiye. The collection included 73 isolates of A. alternata and 23 isolates of A. tenuissima, totaling 96 isolates that caused considerable damage to pistachio crops. The inter-primer binding sites (IPBS) markers for A. alternata exhibited an 84% polymorphism, resulting in 42 bands and eight monomorphic bands. In comparison, the polymorphism for A. tenuissima was 58%, yielding 29 bands, while monomorphic 21 bands. Conversely, Sequence-Related Amplified Polymorphism (SRAP) analysis of A. alternata revealed 90% polymorphism, yielding 27 and two monomorphic bands. In contrast, the polymorphism for A. tenuissima was 53%, producing 16 bands, whereas 14 bands were monomorphic. The IPBS fingerprinting technology is informative and valuable for assessing genetic diversity and connections among Alternaria species.
Benzer Tezler
- Antep fıstığında (Pistacia vera L.) aflatoksin oluşturan aspergillus türlerinin belirlenmesi
Determination of aspergillus spp. producing aflatoxin contamination in pistachio nut (Pictacia vera L.)
EDİBE ÖZGÜN
- Antep fıstığında (Pistacia vera L.) gıda aldatmacasının belirlenmesinde yüksek çözünürlüklü erime (HRM) yönteminin optimizasyonu ve uygulaması
Optimization and application of the high resolution melting (HRM) technique for detection of food adulteration in pistachio (Pistacia vera L.)
NESLİHAN AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyoteknolojiIğdır ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAAN HÜRKAN
- Siirt fıstığında (Pistacia vera L.) periyodisite mekanizmasının moleküler ve fitokimyasal seviyede incelenmesi
Investigation of the alternate bearing mechanism in the Siirt (Pistacia vera L.) at molecular and phytochemical levels
AYŞE ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyokimyaSiirt ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEHCET İNAL
DOÇ. DR. BURCU TUNCER
- Antep fıstığına farklı doz ve zaman aralıklarında yapraktan azot uygulamalarının bitki gelişimi ve meyve gözü dökümüne olan etkisi
The effect of foliar nitrogen applications at different doses and time intervals on Pistachio plant development and fruit bud drop
NECDET DAĞTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR SÜRÜCÜ
- The effects of roasting on oxidative stability of pistachio nut kernels at accelerated conditions
Kavurma işleminin antep fıstığı içinin hızlandırılmış koşullardaki oksidatif kararlılığına etkisi
FATMA TUĞBA ÖKSÜZLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Gıda MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ EREN