Sözyitimli iki olguda Türkçe biçimbirim kullanımının betimlenmesi ve kendiliğinden iyileşmenin izlenmesi: Örnek olay çalışması
The Study of Turkish morphology (the use of nominal case markings) in aphasic language (spontaneous and structured speech) and the observation of spontaneous recovery following on set of aphasia: A case study
- Tez No: 92153
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEYHUN TOPBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
DOKTORA TEZ ÖZÜ Özel Eğitim Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Seyhun TOPBAŞ Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs 1999 Bu araştırma anadili Türkçe olan tutuk sözyitimli bireylerin, olgunun ilk evrelerinden itibaren belli aralarla gözlenerek Türkçe biçimbirim bilgilerine ilişkin ad çekim ekleri, çoğul ve iyelik ekleri yetüerinin kendiliğinden gelişiminin izlenmesi ve durumun saptanması amacıyla yapılmıştır. Araştırma, sözyitimli olguların sözel dil ve işitsel anlamalarının gözlendiği durum saptamaya yönelik özgül örnek olay modeline göre desenlenmiştir. Az denekle uygulama kolaylığı getiren bu modelde niceliksel analizden daha çok niteliksel veri toplama ve çözümleme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmalım denekleri, Anadolu Üniversitesi Mediko Sosyal Hastanesi Nöroloji Servisine başvuran ve kendilerine sözyitimi tanısı konmuş olgular içinden - ölçüte göre örnekleme yöntemi temel alınarak- seçilmiş kadın ve erkek olgular K.K ve M.A'dır. Araştırma sürecinin gerçekleştirilebilmesi için sözyitimli olguların ad çekim eklerini kullanımlarını ve sözel anlamalarını değerlendiren bir ölçü aracı geliştirilmiştir. Araştırmanın kendiliğinden konuşma kısmı herbiri en az 20 dakikadan oluşan olgu- görüşmeci arasındaki serbest konuşmadan oluşmuştur, ikinci kısmı ise yan- yapılandınlmış bir çalışma olup olgudan kullanması beklenen ekleri içeren tümcelerin üretileceği 20 adet resim takımından oluşmuştur. Sözel anlamanın değerlendirilmesi için ise yine aynı eklerin denendiği 4 resimden birini seçme şeklinde yapılmıştır. Veri toplama aşamasında dışardan katılmalı gözlem ve görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın başlıca bulguları şunlardır: Sözyitimli olguların geçirdikleri beyin hasan sonrasını izleyen 5 ay boyunca anlam işlevli sözcükleri ve ad çekim eklerini korudukları gözlenmiştir. Bu aylar boyunca üretim gelişmelerinde sonucu çok etkilemeyenIll dalgalanmalar görülmüştür. Kendiliğinden iyileşmeden söz etmek çok güç olmakla birlikte, en verimli görüşme aylan her ikisi için de 3. ve 4. aylar olarak belirlenmiştir. Son görüşme ayından sonra sözel üretimlerinin artacağı veya düşeceği konusunda fikir yürütmek olası değildir. Alanyazmda da belirtildiği gibi, 'Broca sözyitimlilerde eksiltme/yer değiştirme özelliklerinin gözlendiği' ile ilgili geleneksel inanışı doğrulayacak oranda örnekler bu çalışmanın olgularında gözlenmemiştir ama parafazi örneklerinin varlığı da yadsınamaz. Broca ve Transkortikal motor sözyitimli olgularda çok seyrek görülen bu tür hataların konuşulan dile özgü olup olmadığı ileri bir araştırmanın konusu olabilir. Sonuç olarak, sözyitimli olgulardaki biçimbirim kullanım hatalarının her dile genel değil ama dile özgü olduğu varsayılmıştır.
Özet (Çeviri)
Patients produce locative case marking the most and ablative /instrumental case marking the least. Although omissions and substitutions are observed in bound morpheme use, they are not sufficient to confirm the general idea that all agrammatics omit and/or substitute bound morphemes. The significant use of paraphasic errors in Broca or Transcortical type of Turkish patients is an unusual result of this study and might be studied to see if it is specific to the languge spoken. The characteristics of agrammatism in Turkish aphasics (in terms of the use of bound morphemes) are not universal but very specific to the typology of the language. "EC YÜKSEKÖ?RETİM &HOTM
Benzer Tezler
- Json sözdizimli gerçek zamanlı iletişim protokolü
Real-time communication protocol with Json syntax
SERKAN AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Okan ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH BİLGEN
- A programming language for beginners based on Turkish syntax
Yeni başlayanlar için Türkçe sözdizimli bir programlama dili
SERCAN TUTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM BOZŞAHİN
YRD. DOÇ. DR. HALİT OĞUZTÜZÜN
- Türkçe bir başlangıç düzey programlama dili geliştirimi
Implementation of a Turkish entry level programming language
MERT DİRİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolEge ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET EGESOY