Tek sağlık yaklaşımı: İç anadolu'da otokton bulaşta yer alan kistik ekinokokkoz etkenlerinin moleküler düzeyde incelenmesi
One health approach: Molecular investigation of cystic echinococcosis agents in autochthonous transmission in central anatolia
- Tez No: 922693
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERRA ÖRSTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Mikrobiyoloji, Parazitoloji, Biochemistry, Microbiology, Parasitology
- Anahtar Kelimeler: Kistik Ekinokokkozis, Echinococcus granulosus kompleks, genotiplendirme, Tek Sağlık, Cystic Echinococcosis, Echinococcus granulosus complex, genotyping, One Health
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tek Sağlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Kistik Ekinokokkoz (KE), Echinococcus granulosus sensu lato türü içindeki parazitlerin larva formlarının insanlarda neden olduğu zoonotik bir hastalıktır. KE, dünya genelinde en yaygın görülen helmintik enfeksiyonlardan biridir ve özellikle kırsal kesimlerde besi hayvanları ile köpeklerle yakın temasta olan bireylerde daha sık rastlanır. Echinococcus cinsinin yaşam döngüsü esas olarak evcil veya vahşi etoburlar ile otobur hayvanlar arasında devam eder; insan ise bu döngüde tesadüfi (rastlantısal) bir konak konumundadır. Türkiye'de KE geçmişten günümüze önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Parazitin yaşam döngüsü birçok farklı türde konak içermesi nedeniyle oldukça karmaşık olup, KE için kontrol, koruma ve eliminasyon hedefleri ancak“Tek Sağlık”yaklaşımı ile olasıdır. Tezin temel amacı, yüksek endemik bir bölge olan İç Anadolu'da otokton bulaşta yer alan E.granulosus s.l. türleri/haplotiplerinin belirlenmesidir. Toplamda 65 insan kaynaklı, 53 hayvan kaynaklı hidatik kist sıvısı ve 50 adet köpek dışkısı örneği toplanmıştır. Yapılan moleküler analizler sonucu 88 örnek pozitif olarak bulunmuş ve hepsi E. granulosus sensu stricto olarak belirlenmiştir. Haplotip analizleri sonucu 28 haplotip tespit edilmiş ve bunların sadece iki tanesi hem hayvan hem insan kaynaklı hidatik kist izolatlarından elde edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen köpek dışkılarının hepsi negatif olarak izlenmiştir. İnsan, sığır ve köpeklerden elde edilen örneklerin analizi, KE'nin bulaş zincirinde yer alan farklı konaklar arasındaki bağlantıları ortaya koymuş ve tek sağlık yaklaşımının bu tür zoonotik hastalıkların incelenmesindeki önemini vurgulamıştır. Tüm örneklerin E. granulosus sensu stricto (s.s.) olarak tanımlanması, bu genotipin Türkiye'deki baskınlığını bir kez daha doğrulamış ve genetik analizlerin bu tip epidemiyolojik çalışmalarda ne kadar önemli olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Cystic Echinococcosis (CE) is a zoonotic disease caused by the larval forms of parasites in the species Echinococcus granulosus sensu lato in humans. CE is one of the most common helminthic infections worldwide and is more common in individuals who are in close contact with livestock and dogs, especially in rural areas. The life cycle of the Echinococcus genus continues mainly among domestic or wild carnivores and herbivores; humans are an incidental host in this cycle. CE has continued to be an important public health problem in Turkey from past to the present. The life cycle of the parasite is quite complex due to the presence of many different host species, and control, protection and elimination targets for CE are only possible with the“One Health”approach. The main objective of the thesis is to determine the species/haplotypes of E. granulosus s.l. involved in autochthonous transmission in Central Anatolia, a highly endemic region. A total of 65 human-derived, 53 animal-derived hydatid cyst fluid and 50 dog feces samples were collected. As a result of molecular analyses, 88 samples were found positive and all were identified as E. granulosus sensu stricto. As a result of haplotype analyses, 28 haplotypes were identified and only two of them were obtained from both animal and human-sourced hydatid cyst isolates. All dog feces included in the study were observed as negative. Analysis of samples obtained from humans, cattle and dogs revealed the connections between different hosts in the transmission chain of CE and emphasized the importance of the one-health approach in the investigation of such zoonotic diseases. The identification of all samples as E. granulosus sensu stricto (s.s.) confirmed once again the dominance of this genotype in Turkey and showed how important genetic analyses are in such epidemiological studies.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- 2001-2002 yılları arasında kliniğmizde yatan KOAH'lı hastaların retrospektif analizi
Retrespective analysis of patients with COPD had fallewed in our clinic between 2001/2002
AYŞEGÜL EREN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2003
Göğüs HastalıklarıSağlık BakanlığıDR. AHMET SELİM YURDAKUL
DR. ŞÜKRAN ATİKCAN
- Monetary and multidimensional poverty analysis for the period 2003-2022 in Türkiye
Türkiye'de 2003-2022 dönemi için parasal ve çok boyutlu yoksulluk analizi
MUHAMMET EMRE BİLGİÇ
Doktora
İngilizce
2025
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. QUENTİN XAVİER MARİN STOEFFLER
- İç anadolu bölgesindeki spor kurumlarında görev yapan personelin mantar yönetim algısının örgütsel bağlılığa etkisi
The effect of mushroom management perception on organizational loyalty of staff working in sports institutions in central anatolia region
VAHİT KÜÇÜKATÇEKEN