Sarı Abdullah Efendi'nin 'Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî'si, V. cilt (inceleme-metin)
Sarı Abdullah Efendi's Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî, volume V (analysis-text)
- Tez No: 923069
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1280
Özet
Bu çalışmanın konusu Sarı Abdullah Efendi (ö. 1071/1661) tarafından Mevlânâ'nın (ö. 672/1273) Mesnevî'sinin birinci cildi üzerine yazılan Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî isimli şerhtir. Sarı Abdullah Efendi şârihliğinin yanında devlet adamlığı ve şairliği ile tanınmaktadır. Bayrâmî-Melâmî şeyhi de olan Sarı Abdullah Efendi döneminin önemli mutasavvıflarından biridir. Çok yönlü bir şahsiyet olan müellifin ilmi birikimini ortaya koyan bu eser; hacmi, ihtiva ettiği konular, üzerinde durduğu ilim dalları ve Mesnevî'yi derinlemesine ele alması bakımından Mesnevî şerhleri arasında ayrı bir yere sahiptir. Beş ciltten oluşan söz konusu eserin yazma nüshalarının yanında matbu nüshası da mevcuttur. Bu tez çalışmasına konu olan kısım Matbaa-i Âmire tarafından basılan nüshanın beşinci cildine karşılık gelmektedir. Bu çalışmada Süleymaniye Yazma Eser Ktp. Âtıf Efendi Koleksiyonu, 1452-54 numarada kayıtlı üç ciltlik nüshanın 3. cildi (300b-496b varaklar arası) esas alınarak eserin transkripsiyonu yapılmıştır. Ayrıca Sarı Abdullah Efendi'nin hayatı, eserleri ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilerek eser, dil özellikleri bakımından incelenmiştir. Eserde yer alan Arapça ve Farsça kısımlar tercüme edilerek şerhin kaynakları ortaya konmaya çalışılmıştır. Tefsir, hadis, fıkıh, dinler tarihi ve tasavvuf gibi ilimler bakımından oldukça zengin bir muhtevaya sahip olan şerhin bu yönüne dikkat çekilmiştir. Ayrıca tezde Mesnevî'de işlenen konuların Sarı Abdullah Efendi tarafından ele alınış biçimi üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
The subject of this study is the commentary entitled Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî written by Sarı Abdullah Efendi (d. 1071/1661) on the first volume of Mevlânâ's (d. 672/1273) Mesnevî. Sarı Abdullah Efendi is known as a statesman, poet, and commentator. Sarı Abdullah Efendi, who was also a Bayrâmî-Melâmî sheikh, was one of the important Sufis of his time. This work, which reveals the scholarly accumulation of the author, who is a versatile personality, has a special place among the commentaries of the Mesnevî in terms of its volume, the subjects it contains, the branches of science it emphasizes, and its in-depth treatment of the Mesnevî. The work in question, consisting of five volumes, has printed and manuscript copies. The part that is the subject of this thesis corresponds to the fifth volume of the copy printed by Matbaa-i Âmire. In this study, the manuscript can be found in Süleymâniye Manuscript Repository. Âtıf Efendi Collection, 1452-54, volume 3 (between 300b-496b) of the three-volume copy is taken as the basis for the transcription of the work. In addition, information about Sarı Abdullah Efendi's life works and literary personality was given, and the work was analyzed in terms of language features. The Arabic and Persian parts of the work were translated, and the sources of the commentary were to be revealed. This aspect of the commentary, which has a very rich content in terms of sciences such as tafsir, hadith, fiqh, history of religions and Sufism, has been emphasized. In addition, the thesis emphasizes the way Sarı Abdullah Efendi handled the topics covered in the Mesnevî.
Benzer Tezler
- Sarı Abdullâh Efendi'nin 'Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî'si, II. cilt (inceleme-metin)
Sari Abdullah Effendi's 'Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî', volume II (analysis-text)
NESİBE KABLANDER
Doktora
Türkçe
2021
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÖZTÜRK
- Sarı Abdullah Efendi'nin Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî'si, I. cilt (inceleme-metin)
Sari Abdullah Efendi's Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî, volume I (analysis-text)
MILAD SALMANI
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ
- Sarı Abdullâh Efendi'nin Cevâhir-i Bevâhir-i Mesnevî'si, III. Cilt (İnceleme-Metin)
Sari Abdallāh Afandi's Jawāhir-i Bawāhir-i Mathnawi, Volume III (Commentary-Text)
KÜBRA CEYLAN
Doktora
Türkçe
2022
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN ÇORAK
- Sarı Abdullah Efendi'nin Şerh-i Mesnevi (Cevahir-i Bevahir-i Mesnevi)'nin birinci cildinin eski harflerden Türkiye Türkçesi'ne aktarımı
The Sharh Mathnewi (Cevahir-i Bevahir-i Mathnewi) of Sarı Abdullah Efendi to Turkey Turkish transfer old latters the first cilt
EMİNE ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSelçuk ÜniversitesiMevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DEMİRCİ
- Bir telafi ve ağıt aracı olarak çeviri: Sarı Abdullah Efendi'nin Cevahir-i Bevahir-i Mesnevi'sinin ilk 18 beyit şerhine bir ağıt-çeviri
Translation as compensation and lamentation: Lamen-translation of Sarı Abdullah Efendi's commentary on the first 18 couplets of the Masnavi
ASLINUR AKDENİZ BREHMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ