Brexıt öncesi ve sonrası Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık dış ticaretinin karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of foreign trade between the European Union and United Kingdom before and after Brexit
- Tez No: 923280
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALAGÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Brexit, Dış Ticaret Anlaşmaları, Çekim Modeli, Ekonomik Entegrasyon, European Union, United Kingdom, Brexit, Foreign Trade Agreements, Gravity Model, Economic Integration
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Dünyada uluslararası ekonomik ve ticari ilişkiler Dünya Ticaret Örgütü tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde olduğu kadar ülkeler arası iki taraflı veya çok taraflı ticaret anlaşmaları tarafından da şekillendirilmektedir. Dünya ülkelerinin neredeyse tamamı Dünya Ticaret Örgütü üyesi olmakla birlikte en az bir dış ticaret anlaşmasına taraf olmuştur. Söz konusu dış ticaret anlaşmalarının hem sayısı hem de içeriğinde zaman içerisinde önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Dış ticaret anlaşmaları ve bu anlaşmalar çerçevesinde uyulması beklenen hükümler ekonomik ve ticari meselelerin dışındaki politika alanlarını da kapsayacak şekilde genişlemiş ve derin ticaret anlaşmaları kavramı ortaya çıkmıştır. Avrupa Birliği 1951 yılından günümüze kadar geçirdiği çeşitli aşamalar neticesinde üyeleri arasında ekonomik ve siyasi birliğini sağlama konusunda çok önemli aşamalar kaydetmiş ve kapsamlı bir ekonomik entegrasyon halini almıştır. 1973 yılında o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu'na üye olan Birleşik Krallık üyelikten yaklaşık 43 yıl sonra 23 Haziran 2016 tarihinde yapılan referandum ile Avrupa Birliği üyeliğinden resmen ayrılmıştır. Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden ayrılması ülkenin özellikle ekonomik ve diğer ülkelerle olan ticari ilişkilerinde yapısal bir değişim anlamına gelmektedir. Bu kapsamda Birleşik Krallık diğer ülkelerle olan ticari ilişkilerini yeni ticaret anlaşmaları ile belirlemek durumundadır. Avrupa Birliği ile Birleşik Krallık arasında ise 30 Kasım 2020 tarihinde yeni bir ticaret ve iş birliği anlaşması imzalanarak 1 Mayıs 2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu anlaşma AB üyeliğinden farklı olduğu için taraflar arasındaki dış ticarette değişiklikler yaratması muhtemeldir. Bu kapsamda AB-Birleşik Krallık arasında imzalanan ve 1 Mayıs 2021 tarihinde yürürlüğe giren ticaret ve iş birliği anlaşmasının Birleşik Krallık'ın AB ile olan mal ticaretini AB üyeliğine kıyasla nasıl etkileyeceği çekim modeli yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarından elde edilen bulgulara göre AB üyeliği bir ülkenin mal ticaret hacmini %26 oranında artırmaktadır. Birleşik Krallık ile AB arasında yapılan yeni anlaşmanın kapsadığı koşullar itibariyle Birleşik Krallık'ın AB ile olan ticaret hacmindeki artış %8'dir. Dolayısıyla Birleşik Krallık AB üyeliğinden ayrılarak yaptığı yeni anlaşma ile AB ile olan mal ticaret hacminin %18 oranında azalması ihtimaliyle karşı karşıyadır.
Özet (Çeviri)
International economic and trade relations in the world are determined by the rules created by the World Trade Organization as well as bilateral or multilateral trade agreements between countries. Almost all the countries in the world are members of the World Trade Organization and have become parties to at least one foreign trade agreement. There have been significant changes in both the number and content of these foreign trade agreements over time. Foreign trade agreements and the provisions expected to be complied with within the framework of these agreements have expanded to include policy areas other than economic and commercial issues, and the concept of deep trade agreements has occurred. The European Union has made significant progress in establishing an economic and political union among its members as a result of the various stages it has been through since 1951 and has become an exclusive economic integration. The United Kingdom, which became a member of the European Economic Community in 1973, officially withdrew from the European Union with a referendum held on 23 June 2016, approximately 43 years after its membership. The United Kingdom's withdrawal from the European Union means a structural change in the country's economic and trade relations with other countries. In this context, the United Kingdom has to determine its trade relations with other countries with new trade agreements. A new trade and cooperation agreement was signed between the European Union and the United Kingdom on November 30, 2020 and entered into force on May 1, 2021. Since this agreement is different from EU membership, it is possible to create changes in foreign trade between the parties. In this context, how the trade and cooperation agreement signed between the EU and the United Kingdom and entered into force on May 1, 2021 will affect the United Kingdom's trade in goods with the EU compared to EU membership was analyzed using the gravity model method. According to the findings obtained from the analysis results, EU membership increases a country's trade in goods by 26%. The increase in the United Kingdom's trade volume in goods with the EU is 8% in terms of the conditions covered by the new agreement between the United Kingdom and the EU. Therefore, the United Kingdom faces the possibility of a decrease in its trade in goods with the EU by 18% with the current agreement compared to the EU membership.
Benzer Tezler
- Türkiye-Avrupa Birliği ticari ilişkilerinde Brexit etkisi
The impact of Brexit to Turkey and European Union trade
SELİM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASENA BOZTAŞ
- Türkiye-Birleşik Krallık ticari ilişkileri: Brexit öncesi ve sonrası
Turkey-United Kingdom commercial relations: Before and after Brexit
GÜLİN UZUNCAN TANCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiBaşkent ÜniversitesiUluslararası Bankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ONUR SUNAL
- Brexit sürecinin Birleşik Krallık'ın uluslararası ticareti üzerindeki etkileri
Effects of the Brexit process on the United Kingdom's international trade
ENES AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiBursa Teknik ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYBERK ŞEKER
- İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılması (Brexit) sonucunda enerji ve iklim politikalarında meydana gelen değişimler
Changes in energy and climate policies as a result of the UK's Brexit from the European Union
YÜCEL ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Finans Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SARITAŞ
- The immigration to The United Kingdom before and after Brexit
Brexit öncesi ve sonrası Birleşik Krallık'a göç
BORAN ERASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
EkonomiTürk-Alman ÜniversitesiAvrupa ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PHILIPP DECKER