Yapay zekânın imkânı üzerine araştırma
A study on the possibility of artificial intelligence
- Tez No: 923295
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL YÜKSEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Bu çalışma, yapay zekânın felsefi temelleri ile insan zihnini taklit etme kapasitesini ele almaktadır. Yapay zekâ, yalnızca teknik bir araç olmanın ötesinde, 'insan zihni' ve 'bilinç' kavramlarına dair yürütülen felsefi tartışmaların yönünü değiştiren bir araştırma alanıdır. Böyle bir dönüşüm, insan zihninin doğasını anlamaya yönelik klasik felsefi problemlerin yapay zekâ bağlamında yeniden ele alınmasını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca, zihinsel süreçlerin yapay sistemler tarafından ne ölçüde taklit edilebileceği sorusu, zihin felsefesinin temel yaklaşımları çerçevesinde incelenmektedir. Günümüzde artan işlem gücü ve veri kapasitesi, daha önce uygulanması zor olan birçok yöntemin başarılı bir şekilde kullanılmasına imkân tanımaktadır. Yapay zekâ, büyük veri kümelerini işleyebilir, istatistiksel modeller oluşturabilir ve insan zekâsının belirli işlevlerini simüle edebilir. Ancak, yapay zekânın bilinç ve öznel deneyim ile benzerlik taşıyıp taşımadığı belirsizliğini korumaktadır. Bilgisayar bilimlerinde bu kavramların doğrudan bir karşılığı yoktur; bu nedenle yapay zekânın bu kavramlarla ilişkisi felsefi bir mesele olmaya devam etmektedir. Zihin-beden ilişkisi, felsefenin önemli problemlerinden biri olup yapay zekânın bu bağlamdaki konumu çağdaş tartışmaların merkezinde yer almaktadır. Fizikalizm zihinsel durumların fiziksel süreçlere indirgenebilir olduğunu savunurken, ikicilik zihni fiziksel süreçlerden bağımsız olarak ele almaktadır. Bu iki görüş arasındaki temel fark, bilincin maddi süreçlerle açıklanıp açıklanamayacağı sorusunda odaklanmaktadır. Bu çalışmada, ikicilik başta olmak üzere farklı yaklaşımlar değerlendirilmiş ve fizikalizmin genişletilme imkânı tartışılmıştır. Çalışma, yapay zekâ ile zihin felsefesi arasındaki ilişkiye dair mevcut tartışmalara katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, mekân ve unsur temelli zihin ontolojisi, yapay zekânın içsel süreçleri taklit etme kapasitesine ilişkin süregelen tartışmalara yeni bir perspektif sunmayı hedeflemektedir. Önerilen bakış açısı, yapay zekânın salt işlevsel bir model olmanın ötesinde, ontolojik bir varlık olarak nasıl konumlandırılabileceği sorunsalına yönelik yeni bir tartışma zemini oluşturulmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the philosophical foundations of artificial intelligence and its capacity to imitate the human mind. Artificial intelligence is not merely a technical tool; it is a field of research that has transformed philosophical debates concerning the concepts of 'human mind' and 'consciousness'. Such a transformation necessitates the re-examination of classic philosophical problems aimed at understanding the nature of the human mind within the context of artificial intelligence. Additionally, the question of to what extent mental processes can be imitated by artificial systems is explored within the framework of fundamental approaches in the philosophy of mind. Today, greater processing power and data capacity make it possible to successfully apply many methods that were previously challenging to implement. Artificial intelligence can process large datasets, build statistical models, and simulate certain functions of human intelligence. However, it remains uncertain whether artificial intelligence bears any resemblance to consciousness and subjective experience. In computer science, these concepts do not have a direct counterpart; therefore, the relationship between artificial intelligence and these concepts continues to be a philosophical issue. The mind-body relationship is one of the major problems in philosophy, and the position of artificial intelligence within this context lies at the center of contemporary debates. While physicalism maintains that mental states can be reduced to physical processes, dualism treats the mind as independent from physical processes. The fundamental difference between these two views focuses on whether consciousness can be explained by material processes. In this study, various approaches, primarily dualism, have been evaluated, and the possibility of extending physicalism has been discussed. The study aims to contribute to the existing debates regarding the relationship between artificial intelligence and the philosophy of mind. In this context, space and element based mind ontology seeks to offer a new perspective on the ongoing debates concerning the capacity of artificial intelligence to imitate internal processes. The proposed perspective establishes a new basis for debate on the question of how artificial intelligence can be positioned as an ontological entity, beyond merely being a functional model.
Benzer Tezler
- Dijital yayın platformlarındaki öneri sistemlerinin kullanıcılar üzerinde etkisi: Youtube örneği
Effects of recommendation systems in digital broadcasting platforms on users: Youtube example
MEHPARE GÜZİDE ÇELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ MURAT KIRIK
- Machine-learning approaches for neurological disorder diagnosis from genomic and neuroimaging data
Genomik ve nörogörüntüleme verilerinden nörolojik bozukluk teşhisi için makine öğrenmesi yaklaşımları
İSMAİL BİLGEN
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHÇET UĞUR TÖREYİN
- Yapay zeka kullanımının insan kaynakları yönetimi süreçlerine etkileri üzerine bir değerlendirme
An evaluation of the artificial intelligence utilization on human resources management processes
ZÜBEYDE NUR BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IRAZ HASPOLAT KAYA
- Üstün zekâlı öğrencilerin eğitiminde kullanılan güncel teknolojiler ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi
Examination of studies on current technologies used in the education of gifted students
HASİBE KUZU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERSOY
- Gödel makinelerinde öğrenme sorunu
Learning problem in Gödel machines
ABDULLAH HANZALE KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul ÜniversitesiSistematik Felsefe ve Mantık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜÇ GÜVEN