Abbasi dönemi şairi el-Mütenebbî ve divanı
Abbasi period poet al-Mutanabbi and his diwan
- Tez No: 923354
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER İSHAKOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 384
Özet
Bu çalışma klasik Arap edebiyatının en önemli şairlerinden biri olarak bilinen Ebu't-Tayyib el-Mütenebbî'nin hayatı ve divanı üzerinedir. Tezin birinci bölümü şairin yaşamı, divanındaki şiirlerin kronolojik sırası ve şairle ilgili kaynaklarda yer alan anlatıların detaylı bir biçimdeki ele alınışına ayrılmıştır. Şairin ailesi, çocukluğu, eğitimi, peygamberlik iddiası, seyahatleri, ölümü gibi yaşamındaki evreler ortaya konmuştur. Buna ek olarak şairin muhitindeki insanların ve olayların onun üzerindeki etkileri şiirleriyle ilişkilendirilerek şaire yönelik psikolojik bir gelişim seyri de izlenmiştir. Tezin ikinci bölümde divanının konuları Arap şiirindeki gazel, methiye, fahr, vasıf, mersiye, hiciv ve hikmet gibi hakim temalar etrafında detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bunun sonucunda Mütenebbî'nin divanının konu itibariyle en fazla methiye, fahr ve hikmet içerikli şiirler içerdiği tespit edilmiştir. Vasıf konusunun en az tercih edilen şiir türü olmasına karşın methiyenin ise şair tarafından en çok tercih edilen tür olduğu görülmüştür. Tezin üçüncü bölümünde divanın belâgat sanatları açısından taşıdığı değer ortaya konmaya çalışılmıştır. Meânî, beyân ve bedî ilimlerindeki lafız ve mana sanatlarının divandaki imge ve biçimleri detaylı bir biçimde gösterilmiştir. Şairin divanında birçok edebi sanatı ustalıkla kullandığı ve bu sanatlar arasından özellikle teşbih, istiâre ve tıbâk (tezat) gibi söz sanatlarını öne çıkardığı görülmüştür. Şiirlerinde hüner göstermeyi sevdiği anlaşılan şairin neredeyse hiçbir şiirini edebî sanatlardan yoksun bırakmadığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak bu üç bölümle birlikte Arap şiirinde bir zirve olan Mütenebbî'nin hayatına ve divanına yönelik genel bir resim sunulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study is about the life and divan of Abu al-Tayyib al-Muṭanabī, known as one of the most important poets of classical Arabic literature. The first part of this thesis, which consists of three chapters, is devoted to the life of the poet, the chronological order of the poems in his divan and a detailed discussion of the narratives in the sources about the poet. The phases of the poet's life, such as his family, childhood, education, claim to prophethood, travels, and death are presented in this section. In addition to this, the effects of the people and events in the poet's neighborhood on him are related to his poems and a psychological development course of the poet is traced. After presenting a narrative of the poet's life in the first chapter, the second chapter begins to discuss his divan. Here the Divan is analyzed in detail around the dominant themes in Arabic poetry, such as ghazal, madih (eulogy), fakhr (honor), vasf (describtive), risâ(elegy), satire and wisdom. As a result, it has been determined that Mütenebbi's divan contains mostly poems of madih, fakhr and wisdom in terms of subject matter. It has been observed that the subject of vasf is the least preferred genre of poetry, while madih is the most preferred genre by the poet. After discussing the Divan in this way in the second chapter, the third chapter of the thesis tries to reveal its value in terms of rhetorical arts. The images and forms of word and meaning arts in the sciences of ma'âni, beyan and bedî in the divan are shown in detail. While doing so, it was observed that the poet skillfully used many literary arts in his divan, and among these arts, he especially emphasized verbal arts such as taşbih (simile), istiâre(metaphor) and tıbâk (contradiction). It is understood that the poet, who seems to have preferred to show ingenuity in his poems, almost never left any of his poems devoid of literary arts. In conclusion, these three chapters have tried to present a general picture of the life and divan of al-Muwayabī, a pinnacle in Arabic poetry.
Benzer Tezler
- El-Mütenebbi'nin şiirinde medh
Appaisal in poetry of el-Mütenebbi
GORAN SELAHATTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEDRETTİN AYTAÇ
- Political and social criticism of al-Mutenebbi's poems
Mütenebbi'nin şiirlerinde siyasi ve toplumsal eleştiri
MOHAMMAD ALSHIKHO
Yüksek Lisans
Arapça
2020
Siyasal BilimlerHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH TUR
- Ebu'l-Atahiye ve şiiri
Abu'l-Atahiya and his poem
METİN PARILDI
Doktora
Türkçe
2007
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TACETTİN UZUN
- İbnu'r-Rumi as a satirical post
Hicviye şairi olarak İbnu'r-Rumi
ŞİRİN ABDULLAH CASİM
Yüksek Lisans
Arapça
1999
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. FARUK TOPRAK