Turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile mesleki dayanıklılıkları arasındaki ilişkide öz-yeterliliğin düzenleyici rolü
The moderating role of self-efficacy in the relationship between personality traits and occupational resilience of tour guides
- Tez No: 923729
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMİH ARICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Turizm Rehberliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışma, turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile mesleki dayanıklılıkları arasındaki ilişkide öz-yeterlilik algısının düzenleyici etkisini incelemektedir. Nicel araştırma yöntemi kullanılarak, ilişkisel tarama deseni benimsenmiştir. Araştırmanın örneklemi, Türkiye'de aktif olarak çalışan 206 profesyonel turist rehberinden oluşmaktadır. Katılımcılar, sosyal medya, mesleki gruplar ve e-posta aracılığıyla ulaşılmış ve veri toplama süreci 2024 Ekim-Kasım aylarında gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak, Cervantes Kişilik Ölçeği, Mesleki Dayanıklılık Ölçeği ve Genel Öz-Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek için hiyerarşik regresyon analizi yapılmış ve öz-yeterlilik algısının düzenleyici etkisini belirlemek amacıyla Jamovi yazılımının MedMod modülü kullanılarak moderasyon analizleri uygulanmıştır. Bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA testleriyle, cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim seviyesi gibi demografik değişkenlerin etkileri değerlendirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, öz-yeterliliğin başlama, yılmama ve sürdürme çabası-ısrar boyutlarının, kişilik ve mesleki dayanıklılık arasındaki ilişkide düzenleyici rol oynadığı bulunmuştur. Özellikle düşük ve orta düzeyde öz-yeterliliğe sahip bireylerde bu etkinin daha belirgin olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, araştırma öz-yeterlilik algısının turist rehberlerinin mesleki dayanıklılıkları ve kişilik özellikleri üzerindeki etkisini ortaya koyarak, bu değişkenler arasındaki dinamikleri anlamaya katkı sağlamaktadır. Turizm sektöründe çalışan rehberlerin mesleki dayanıklılıklarını artırmaya yönelik eğitim programlarının öz-yeterliliği destekleyici unsurlar içermesi gerektiği önerilmektedir. Gelecekte, nitel araştırmalarla bu bulguların derinlemesine incelenmesi ve öz-yeterlilik algısını artırmaya yönelik müdahale programlarının etkisinin değerlendirilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the moderating effect of self-efficacy perception on the relationship between personality traits and occupational resilience of tourist guides. A correlational survey design was adopted using quantitative research method. The sample of the study consists of 206 professional tourist guides actively working in Turkey. The participants were reached through social media, professional groups and e-mail and the data collection process was carried out in October-November 2024. Cervantes Personality Scale, Occupational Resilience Scale and General Self-Efficacy Scale were used as data collection tools. Hierarchical regression analysis was conducted to test the research hypotheses and moderation analyses were applied using the MedMod module of Jamovi software to determine the moderating effect of self-efficacy perception. Independent sample t-test and ANOVA tests were used to evaluate the effects of demographic variables such as gender, marital status, age, and education level. According to the results of the analysis, it was found that the initiation, persistence and maintenance effort-insistence dimensions of self-efficacy played a moderating role in the relationship between personality and occupational resilience. This effect was observed to be more pronounced especially in individuals with low and medium level of self-efficacy. In conclusion, the study contributes to understanding the dynamics between these variables by revealing the effect of self-efficacy perception on occupational resilience and personality traits of tourist guides. It is suggested that training programs to increase the occupational resilience of guides working in the tourism sector should include elements that support self-efficacy. In the future, it is recommended to examine these findings in depth and to evaluate the effect of intervention programs to increase self-efficacy perception with qualitative research.
Benzer Tezler
- Profesyonel turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile mesleki bağlılık arasındaki ilişki üzerine psikolojik sermayenin aracılık etkisi
The mediating effect of psychological capital on the relationship between professional tour guide's personality traits and occupational commitment
GAMZE ÖZOĞUL
Doktora
Türkçe
2017
TurizmAdnan Menderes ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ZEHRA EĞE
- Doğu Anadolu Bölgesi'nde çalışan turist rehberlerinin yeterliliği ve turist memnuniyetinin analizi
The sufficiency of tourist guides working in Eastern Anatolian region and analysis of the tourist satisfaction
CEZMİ MÜKÜS
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ArkeolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HANİFİ BİBER
- Turist rehberi adaylarının kişilik özellikleri ile çevreci tutum ve davranışlarının belirlenmesi
Determining the personal attributes, environmental attitudes and behaviors of tourist guide candidates
GİZEM DERİNALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmMersin ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVDA BİRDİR
- Türkiye'de profesyonel turist rehberliği ve müşterilerin turist rehberlerinden beklentilerinin analizi (Kuşadası örneği)
Professional tourist guides in Turkey and analyzing customer expectations from tourist guides (sample of Kuşadası)
NURAY TETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÖNDER MET
- Profesyonel turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin algılanan hizmet kalitesi üzerindeki rolü
The role of personality characteristics of professional tourist guides on perceived quality of service
AYBÜKE ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TurizmAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSeyahat İşletmeciliği ve Turist Rehberliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TAYFUN