İran örgün eğitim sisteminin tarihsel eleştirisi ve alternatif söylemler: 1925-1941 dönemi
Historical critique of Iran's formal education system and alternative voices; (1925-1941)
- Tez No: 923754
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TAYFUN AMMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Belirtilmemiş.
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
İran etnik ve kültürel çeşitliliğin yüksek olduğu bir ülkedir. Bu ülkenin binlerce yıllık tarihinde çeşitli etnik ve kültürel gruplar bir arada yaşamıştır. Ancak modernitenin gelişi ve ulus devlet yaratma zorunluluğu bu eski düzeni bozdu. On dokuzuncu yüzyılın sonu ve yirminci yüzyılın başında, Aryanizm'in (Aryan halkı) İranlıların ulusal kimliğine dayatılması ve diğer kültürel grupların marjinalleştirilmesinin eşlik ettiği bir ulus devlet inşa etme sürecine tanık olduk. Aynı zamanda İran'da örgün ve modern eğitim Rıza Şah'ın yönetimi altında kurulmuş ve kültürel homojenleşme için hükümetin önemli kolu olarak kullanılmıştır. Bu dönemde hakim söylem bu fikri savunuyordu ve elitlerin ve politikacıların çoğunluğu böyle bir politika istiyordu. Bu kültürel hegemonyaya karşı, pek fazla önemsenmeyen karşıt fikirler ve argümanlar vardır. Mevcut araştırma bu karşıt ve alternatif önermeleri anlamaya çalışmaktadır. Bu soruyu cevaplamak için tematik analiz yöntemini kullandık ve çalışmamız için o dönemin en önemli yayınlarından biri olan Eğitim ve Tarbiye dergisini seçtik. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan bu dergi, dönemin tüm önemli görüş ve tartışmalarını yansıtmaktadır. Yapılan analizler, kültürel asimilasyonu hedefleyen ana söylemin yanı sıra, toplumun entelektüel arenasında daha zayıf da olsa karşıt fikirlerin de mevcut olduğunu göstermektedir. Bu iki zıt düşünce arasındaki fark modernite anlayışına dayanmaktadır. Hakim söylem, moderniteye yönelik mimetik bir tavır sergilemekte ve modernitenin maddi ve manevi tüm bileşenlerini Batı'dan ithal etmek istemektedir. Bunun zıddı olan gürüşler ise İrana özgü bir modernliği yaratmayı düşünüyorlardı. Bu modernlik anlayışında toplumun kültürel çeşitliliğini bir zenginlik olarak görüp, koruma ve bunu İran'a özgü modernitenin bir parçası olarak savunuyorlardı.
Özet (Çeviri)
Iran is a country with high ethnic and cultural diversity. Various ethnic and cultural groups have lived together in this country's thousands of years of history. However, the arrival of modernity and the necessity of creating a nation-state disrupted this old order. At the end of the nineteenth century and the beginning of the twentieth century, we witnessed a process of nation-state building accompanied by the imposition of Arianism on the national identity of Iranians and the marginalization of other cultural groups. At the same time, formal and modern education was established under Rıza Şah's rule and was used as an important arm of the government for cultural homogenization. The dominant discourse during this period advocated this idea, and the majority of elites and politicians wanted such a policy. There are opposing ideas and arguments against this cultural hegemony that are not given much importance. The current research attempts to understand these opposing and alternative propositions. To answer this question, we used the thematic analysis method and chose the journal Education and Training, one of the most important publications of that period, for our study. The analyzes show that in addition to the main discourse (cultural assimilation), there are also opposing ideas, albeit weaker, in the intellectual arena of the society. The difference between these two streams of thought is based on the understanding of modernity. The dominant discourse displays a mimetic attitude towards modernity and wants to import all material and spiritual components of modernity from the West. The opposite of this is the idea of creating modernity. In this understanding of modernity, the cultural diversity of society is considered one of the innate characteristics of society and can be defended as part of our modernity.
Benzer Tezler
- İranın çağdaş grafik tasarımcılarının görsel ve tarihsel analizi
Visual and historical analysis of contemporary graphic designers in Iran
FATEMEH CHELANDARİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel Sanatlarİstanbul Aydın ÜniversitesiGörsel Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. MEHMET REŞAT BAŞAR
- An intellectual biography of 'Abd al-Ḥakīm al-Siyālkūtī (D. 1657): His place in Hind intellectual history and influence upon Ottomans
'Abdülhakim Siyâlkûtî'nin (Ö. 1657) entelektüel biyografisi: Hint entelektüel tarihindeki yeri ve Osmanlılar üzerindeki etkisi
ABDULLAH AL MAMUN
Doktora
İngilizce
2023
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL ÜÇER
- Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement
Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri
MARSHA MARİE HALL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK
DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER
- Anıtsal yığma yapılarda karşılaşılan bozulmalara yönelik uygulanan müdahale tekniklerinin Anadolu Selçuklu kapalı avlulu medrese örnekleri üzerinden değerlendirilmesi
Intervention techniques for deterioration seen in monumental masonry constructions evaluated in madrasas with closed courtyards from Anatolian Seljuk sultanate period
CEYDA YURTTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TUTKUN
- Aladağ Volkanı ve dolayının (Akkoz, Kötek ve Hamamlı; Kars İli) volkanostratigrafisi, jeokimyası ve petrolojisi
Volcanostratigraphy, geochemistry and petrology of aladağ volcano and around (Akkoz, Kötek and Hamamli; Kars Province)
OLGUN DURU
Doktora
Türkçe
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KESKİN