Geri Dön

Edirne Sanayi Mektebi (1882-1950)

Edirne Industrial School (1882-1950)

PDF İndir

  1. Tez No: 923861
  2. Yazar: TUBA ELMAS
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR SEMİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
  6. Anahtar Kelimeler: Yetim Çocuklar, Islahhane, Hamidiye Mektebi, Sanayi Sergileri, Orphan Children, Reformatory, Hamidiye School, Industrial Exhibitions
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 218

Özet

Edirne Sanayi Mektebi 93 Harbi olarak adlandırılan 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşının ardından 1879'da kimsesiz kalan çocuklar için“Mekteb-i Muhacirin Etfâl Zükuru”olarak kurulmuştur. Savaşın ardından kimsesiz ve zor durumda olan 300 kız ve erkek çocuk Edirne'de toplanmıştır. Toplanan erkek çocuklar II. Abdülhamid'in adı verilerek kurulan“Hamidiye Mektebi”ne, kız çocukları da“Melce-i Eytâm”adı verilerek kiralan binaya yerleştirilmiştir. Edirne Valisi Kadri Paşa döneminde (1882) ise mektep, sanayi ve ziraat olarak iki şubeye ayrılarak faaliyetlerini sürdürmüştür. Mektep ilk defa bugünkü mevkiinde kurulu olan Hoca Uveyz Medresesi'nde açılmıştır. 1878'de medrese ile civarındaki bir kısım evler yıktırılmış ve bina ahşap olarak yapılmıştır. 1895'te bu bina da yıktırılmış ve bugünkü kargir bina inşa edilmiştir. Yeni bina özellikle derslikleri, yatakhanesi ve atölyeleri ile öğrencilerine eğitim ve barınma hizmeti verebilecek şekilde tasarlanmıştır. Balkan Harbinden sonra, Vali Hacı Adil Bey okula bilhassa ehemmiyet vererek yakın bir alaka göstermiş ve binanın cephesine tesadüf eden Hacı Uveyz Camii'ni ve Tokçubaba Tekkesini yıktırarak atölye binalarını yaptırmıştır. Dönemin mimari anlayışını yansıtan binanın üzerine 1934'te başlayıp 1935'te tamamlanan son kat ilave edilmiştir. Bunun dışında bina büyük oranda geçmişten günümüze kadar özgün değerlerini korumuştur. Mektep, kurulduğu dönemden 1909'a kadar Sultan II. Abdülhamit'e ithafen“Edirne Hamidiye Mektebi”ismi ile; 1909'dan Cumhuriyet Dönemi'ne kadar olan süreçte ise“Edirne Sanayi Mektebi”olarak adlandırılmıştır. Cumhuriyet'ten itibaren Edirne Erkek Sanat Okulu ve bölge okulları oluşturulduğunda Edirne Bölge (Mıntıka) Sanatlar Okulu olarak anılmıştır. Balkan Harbi'nde ve Edirne'nin işgal edildiği süreçlerde okulda eğitime ara verilerek öğrencileri Diyarbakır, Sivas, Bursa ve Kastamonu'ya nakledilmişse de İstiklal Harbi sonrasında okulda eğitim-öğretim faaliyetleri tekrar başlamıştır. Mektep Sanat Okulu adını aldığı dönemde özellikle mali gerekçelerle kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Ancak Edirne Bölge Sanat Okulu niteliği taşıması, mezunlarının ülkenin sanayi ve üretimine katkı sağlayacak niteliklere sahip olması dolayısıyla bu tehlike aşılarak kurum bugüne kadar varlığını sürdürmüştür. Edirne Sanayi Mektebi, Edirne'nin Osmanlı Devleti'ne başkentlik yapan merkezlerden birisi olması, saltanat merkezine yakınlığı ve savaş mağduriyeti sebebiyle İstanbul'dan sonra taşrada açılan ilk eğitim kurumudur. Milli ve dini bayramlarda öğrencileri, şehre gelen devlet erkânının karşılanmasında en ön sıralarda yer almıştır. Bu özelliği bile okulun şehir için önemini ortaya koymaktadır. Edirne Sanayi Mektebi Osmanlı'dan günümüze kadar işlevini sürdürebilmiş ve 146 yıllık eğitim ve yaşam birikimini içinde barındırmaktadır. Mektep programında yer alan çeşitli alanlara yönelik meslek dalları ile özellikle sanayideki nitelikli eleman eksikliğini gidermeye yönelik bireyler yetiştirmiştir. Sanat okuluna dönüştürülerek varlığını Cumhuriyet Dönemi'nde de sürdürebilmiş dokuz sanayi mektebi arasında yer almaktadır. Zaman içerisinde adı ve eğitim programı sürekli değişerek bazı dönemlerde öğrencilerinin dağılması ve kapanma tehlikesi geçirerek eğitime ara verilmiş olmasına rağmen bugün Edirne Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi adı altında eğitim ve öğretime katkı sağlamaya devam etmektedir.

Özet (Çeviri)

The Edirne Sanayi Mektebi was established in 1879 under the name“Mekteb-i Muhacirin Etfâl Zükuru”following the Russo-Turkish War of 1877-1878, known as the 93 War, to provide education and care for orphaned children. After the war, 300 orphaned and destitute boys and girls were gathered in Edirne. The male children were placed in the“Hamidiye Mektebi”, named after Sultan Abdulhamid II, while the female children were housed in a rented building named“Melce-i Eytâm”.During the governorship of Kadri Pasha in 1882, the school was divided into two departments: industrial and agricultural, continuing its operations under this new structure. The school was first opened in the Hoca Uveyz Madrasah, which was established in its current location. In 1878, the madrasah and some houses around it were demolished and the building was rebuilt from wood. In 1895, this building was also demolished and the current masonry building was built. The new building was designed to provide education and accommodation services to its students, especially with its classrooms, dormitories and workshops. After the Balkan War, Governor Hacı Adil Bey paid special attention to the school and showed a close interest in it, and had the Hacı Uveyz Mosque and Tokçubaba Tekke, which coincided with the facade of the building, demolished and had workshop buildings built. The top floor was added to the building, which reflects the architectural understanding of the period, in 1934. Apart from this, the building has largely preserved its original values from the past to the present. From the time it was founded until 1909, the school was named“Edirne Hamidiye School”, dedicated to Sultan II. Abdülhamit; The period from 1909 to 1931 was called“Edirne School of Industry”. When Edirne Boys' Art School and Regional Schools were established in 1391, it was called Edirne Regional (Region) School of Arts. Although education at the school was interrupted during the Balkan War and the occupation of Edirne and its students were transferred to Diyarbakır, Sivas, Bursa and Kastamonu, education and training activities at the school resumed after the War of Independence. During the period when the school took the name of School of Art, it faced the danger of closure, especially due to financial reasons. However, this danger was overcome and the institution continued its existence until today due to its status as a Regional School of Art and the qualifications of its graduates that would contribute to the country's industry and production. Edirne School of Industry is the first educational institution opened in the province after Istanbul due to the fact that the province was one of the centers that served as the capital of the Ottoman Empire, its proximity to the sultanate center and the hardships of the war. It has been at the forefront of welcoming state officials who come to the city on national and religious holidays. This feature alone reveals the importance of the school for the city. Edirne Industrial School has been able to continue its function from the Ottoman Empire to the present day and contains 146 years of education and life experience. It has trained individuals to eliminate the shortage of qualified personnel in the industry, especially with the vocational branches in various fields included in the school program. It is among the nine industrial schools that have continued their existence in the Republic Period by being transformed into an art school. Although its name and educational program have changed over time and education has been suspended due to the dispersion of its students and the danger of closure in some periods, it continues to contribute to education and training under the name of Edirne Vocational and Technical Anatolian High School today.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    100610

    Edirne Garı

    Edirne Station

    ÖZLEM BÜYÜKDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AFİFE BATUR

  2. Tez No

    862963

    Türk sanatının izinde bir mimar: Kemal Altan

    An architect following of Turkish art: Kemal Altan

    İLKAY YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyografiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP DEMİRCAN

  3. Tez No

    288248

    Asker ressamlar kuşağı temsilcilerinden Hüseyin Zekai Paşa ve Ahmet Ziya Akbulut

    Hüseyin Zek?i Paşa ve Ahmet Ziya Akbulut: Two representatives of soldier painters generation

    AYLİN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. PELİN ŞAHİN TEKİNALP

  4. Tez No

    557645

    Edirne'de bir maziperest: Tosyavizâde Doktor Rıfat Osman

    An antiquarian in Edirne: Tosyavizâde Doctor Rıfat Osman

    BERİL SARISAKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL

  5. Tez No

    485274

    Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri

    Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha

    FATMA ZEHRA POLATTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY

Geri Dön