Genişletilmiş sinema sonrası: Hareketli görüntünün mekânda yeniden üretilmesi
After extended cinema: Reproduction of the moving image in space
- Tez No: 923999
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DENİZ TANSEL İLİC
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Sanat bağlamında film ve video sanatı ile projeksiyon sanatı genellikle mekânın boyutlarını ve sınırlarını keşfetme amacı gütmektedir. Sergi alanlarında genellikle büyük hareketli görüntüler duvarlara ya da zemine yansıtılıp birden fazla projeksiyonla çeşitli ekranlarda gösterilebilmekte ya da izleyicilerin etrafına yayılmış özel tasarımlı yapılar ve enstalasyonlarla sunulabilmektedir. Mimari yapı olarak mekânın kendisi ve yüzeyler arası ilişkiler ile hikâyeyi aktaran sanatçılar izleyiciye anlama ve algılama alanı sunmaktadır. Umberto Eco'nun tanımladığı“açıklık”kavramları seyircinin algısını ve mekanla kurduğu ilişkiyi yeniden düzenleyerek anlama derinlik kazandırmaktadır. Sinema ve sonrasında projeksiyon ve video sanatı; sabit oturma düzenlerine meydan okuyarak izleyicilerin serbestçe dolaşmasını sağlamakta ve belirli bir bakış açısına sıkışıp kalmalarını gerektirmeden bir deneyim yaşamasını mümkün kılmıştır. Bu sanat formları; doğrusal anlatının sınırlarını zorlamakla kalmazken sosyal olaylar, duygusal keşif ve kültürel koruma gibi evrensel konular üzerine odaklanırken klasik sinemanın unsurlarına ve oyuncularına atıfta bulunmaktadırlar. Çeşitli araçlar ile mekânın içinde anlatıyı ekrandan taşıran“Genişletilmiş Sinema”; geleneksel anlatıcı sinemalarının ötesine geçerek filmsel anlatının temellerini yeniden yorumlanmasını sağlamış ve“Video Sanatı”; mekân içindeki yapıyı sorgulayarak izleyicilerin algısını dönüştürme yollarını arayış içinde bağlamlar oluşturmasını mümkün kılmaktadır. Postmodernizm ve 1960'lı yıllar sonrası genişletilmiş sinema ve Fluxus hareketiyle birlikte hareketli görüntüler ile sanat eserleri arasındaki rolünün olanakları genişletilirken; eserlerdeki mekânlar ve anlatı boşluklarını doldurarak kendi hikayelerini oluşturmalarına sağlamıştır. Görsel ve işitsel unsurların mekân atmosferiyle birleşmesi; izleyicinin sanat eserine dair deneyimini zenginleştirmektedir. Bu bağlamda boş alanlar sadece mekanik değil ayrıca anlatı düzeyinde tamamlanır ve izleyici eserin bir parçası haline gelmektedir. Bu alanlarda sanatçılar tarafından anlatının nasıl oluştuğunu ve yaratım süreçlerine ilişki mekân ve izleyici konumlandırmasını anlamak için araştırma tasarımı, saha bağlamı göz önünde bulundurularak iki aşamalı olarak planlanmıştır. İlk aşamada, sanatçıların sinemadan video sanatına uzanan hareketli görüntü türlerinde mekânda nasıl üretimler yaptıklarını ve çoklu yüzeyleri nasıl kullandıklarını anlamak amacıyla saha ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, Ankara ve İstanbul başta olmak üzere galeri ve müzelerde hareketli görüntü formunda üretilmiş eserler sergi mekânlarında incelenmiştir. İkinci aşamada ise, müze ve galerilerde sergilenen hareketli görüntü işlerini anlamlandırmak amacıyla bu yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile sanatçı, yönetmen, görsel sanatçı, küratör ve mimar ile görüşmeler yapılmış ve analiz edilmiştir. Araştırma, hareketli görüntünün sergi mekânlarında kullanımını incelemek için nitel bir yaklaşım benimsemiş; özellikle genişletilmiş sinema ve sinema sonrasında sergi mekanlarıyla olan bağlantılarını ele almıştır. Merkezi odak noktası, hareketli görüntü çalışmalarının müze ve galerilerde hangi yüzeylerde nasıl sunulduğunu ve bu mekânsal düzenlemelerin eseri yaratan kişilerin mekânı bir unsur olarak nasıl unsur olarak ele aldığını anlamaktır.
Özet (Çeviri)
In the context of art, film, video art, and projection art generally explore the dimensions and boundaries of space. In exhibition areas, large moving images are usually projected onto walls or floors and displayed on various screens with multiple projections or through specially designed structures and installations spread throughout the audience. The space itself as an architectural structure and the artists who convey story with relationships between surfaces offer audience a field of understanding and perception. The concepts of“openness”defined by Umberto Eco add depth to meaning by rearranging the audience's perception and their relationship with the space. Cinema, followed by projection and video art, challenged structe by allowing the audience to move freely and experience the work without being confined to a single perspective. These art forms not only push the boundaries of linear narratives but also address universal issues such as social events, emotional discovery, and cultural preservation while referencing the elements and actors of classical cinema.“Extended Cinema,”which moves the narrative off-screen into the space using various tools, has reinterpreted the fundamentals of filmic storytelling by going beyond classic narrative cinema.“Video Art”creates contexts that seek to transform audience perception by questioning spatial structures. The relationship between moving images and works of art expanded with postmodernism, the expanded cinema, and the Fluxus movement after the 1960s. This evolution allowed artists to fill narrative gaps and spaces in their works, enabling viewers to construct their own interpretations. Combination of visual and auditory elements with the spatial atmosphere enriches the audience's experience of the artwork. So, empty spaces are completed not just mechanically but also narratively, making the viewer an integral part of the work. To understand how artists shape narratives in these spaces and how they position both space and audience in their creative processes, the research design was structured in two stages. In the first stage, field visits were carried out in order to understand how the artists produce in the space in moving image genres ranging from cinema to video art and how they use multiple surfaces. Works produced as moving images in galleries and museums, particularly in Ankara and Istanbul, were analyzed in exhibition spaces. The second stage involved semi-structured interviews with artists, directors, visual artists, curators, and architects to interpret moving image works exhibited in different forms. This research adopted a qualitative approach to analyze moving images in exhibition spaces, specifically in relation to expanded cinema and post-cinema exhibition practices, with a central focus on how moving images are presented and how spatial arrangements shape artistic considerations of space.
Benzer Tezler
- Distributed team formation for robot soccer
Robot futbolu için dağıtılmış takım formasyonu
ONURALP ULUSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SANEM SARIEL-TALAY
- Yaylanın sesi [Film (VHS video kaset)]
The Voice of area
GÜLFEM GÜRSES
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SABRİ ÖZAYDIN
- A taxonomy of artificial neural networks
Yapay sinir ağlari'nin bir taksonomisi
ALP EREN YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KAYGUN
- Carl Gustav Jung'un Dört arketipi üzerinden Anton Çehov'un büyük oyunlarının incelenmesi
Examining Anton Chekhov's great plays through Carl Gustav Jung's four archetypes
ALİ YÜKSELİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Genişletilmiş sinema kavramı bağlamında değişen film üretim ve tüketim ilişkileri
Changing film production and consumption relations in the context of expanded cinema concept
SAMET CAN KOCAGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiFilm Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OZAN OTAN