Madde kullanım öyküsü olan yetişkin erkeklerin ebeveyn tutumları üzerine nitel bir çalışma
A qualitative study on parental attitudes of adult men with a history of substance use
- Tez No: 924201
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP TEZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, Psychology, Drug Addiction and Alcoholism
- Anahtar Kelimeler: Ebeveyn tutumları, madde kullanımı, bağımlılık, aile dinamikleri, koruyucu faktör, Parental attitudes, substance use, addiction, family dynamics, protective factor
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu tez çalışması, madde kullanım öyküsü olan bireyler üzerindeki ebeveyn tutumlarının etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Madde kullanımı, özellikle genç bireyler arasında yaygın bir sorun haline gelmekte bu durum arka planında aile dinamikleri ve ebeveyn tutumlarının önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Ebeveyn tutumları; çocukların değerlerini, inançlarını, davranışlarını ve karar alma mekanizmalarını şekillendiren temel unsurlardandır. Dolayısıyla bu çalışmada, çeşitli araştırmalar ışığında ebeveyn tutumlarının madde kullanımına olan etkileri değerlendirilmiş; aile içindeki iletişim, destekleyici tutum ve ebeveynlerin madde kullanımı konusundaki tutumları gibi kavramlar üzerinde durulmuştur. Bu çalışma, ebeveyn tutumlarının madde kullanımı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla madde kullanım öyküsü olan yetişkin erkeklerin ebeveyn tutumları üzerine nitel bir araştırma modelinde tasarlanmıştır. Araştırma, fenomenolojik (olgu bilim) deseniyle şekillendirilmiş ve katılımcıların madde kullanımı ve ebeveyn tutumları ile ilgili yaşadıkları deneyimlerin anlamını derinlemesine incelemeyi amaçlamaktadır. Örnekleme, amaçlı örneklem tekniğinin kar topu modeli ile ulaşılmıştır. Katılımcılar; 18 yaş ve üzeri, erkek, geçmişinde madde bağımlılığı öyküsü bulunan bireylerden seçilmiştir. Katılımcıların yaş aralığı 18 ile 40 arasında değişmektedir ve çoğunluğu ortaokul seviyesinde olmakla birlikte eğitim düzeyleri ilkokuldan üniversiteye kadar farklılık göstermektedir. Katılımcılar, alkol, esrar, sentetik uyuşturucular gibi farklı maddeleri geçmişte kullanmış ve bu süreçle ilgili ailelerinden aldıkları tutumların kendilerinin madde kullanımı üzerindeki etkilerini paylaşmışlardır. Veri toplama süreci yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Ebeveyn tutumları ve madde bağımlılığı ilişkisini araştırmak için geliştirilen görüşme formunda, katılımcıların ebeveynlerinin tutumları, aile içindeki iletişim biçimleri ve aile yapılarının madde kullanımı üzerindeki etkileri hakkında açık uçlu sorular yer almaktadır. Görüşmeler, katılımcılarla birebir olarak yaklaşık 45-60 dakika süreyle gerçekleştirilmiştir. Veriler, ses kayıt cihazıyla kaydedilmiş ve bu işlem için katılımcılardan yazılı onam alınmıştır. Katılımcılara, verilerinin yalnızca bu araştırma kapsamında kullanılacağı ve gizliliklerinin güvence altına alınacağı açıklanmıştır. Görüşmeler tamamlandıktan sonra, ses kayıtları bilgisayar ortamına aktarılmış ve sözlü ifadeler yazılı hale getirilmiştir. Aktarılan verilerin manuel olarak transkribe edilmesi sağlanmış ve ardından bu transkriptler katılımcılara geri gönderilerek doğrulama süreci gerçekleştirilmiştir. Kayıtlar yalnızca araştırma amacıyla bu çalışma için kullanılmış, 3. şahıslarla paylaşılmamış ve katılımcıların kimlik bilgileri gizli tutulmuştur. Elde edilen veriler manuel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonunda elde edilen temaların, madde kullanım öyküsü olan katılımcıların üzerinde ebeveyn tutumlarının etkileriyle ilgili önemli bulgulara ışık tuttuğu düşünülmektedir. Tez, iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölüm bağımlılık kavramı, bağımlılık türleri, ebeveyn ve aile yapısının teorik çerçevesi ve madde kullanımı ile ilişkisi üzerine literatür taramasını içermektedir. İkincisi bölüm ise, madde kullanım öyküsü olan yetişkin erkek bireylerle yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen verilerin analizi ve bulguların değerlendirmesini içermektedir. Elde edilen bulgular, madde kullanım öyküsü olan katılımcıların aile yaşantılarında çoğunlukla sarsıcı ve çarpık ilişkiler, yanlış ebeveyn tutumları bulunduğunu ortaya koymaktadır. Destekleyici ve açık ebeveyn tutumlarının çocukların madde kullanımına karşı koruyucu rol oynadığını göstermektedir. Otoriter veya kayıtsız ebeveyn tutumlarının, madde kullanım riskini artırdığı görülmektedir. Ayrıca aile yapısının ve ebeveynlerin madde kullanımına yönelik tutumlarının, madde kullanım alışkanlıkları üzerinde belirgin etkileri olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak ebeveyn tutumları ve aile dinamikleri, madde kullanımı ile mücadelede önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, aile içindeki sağlıklı iletişimin ve destekleyici bir ortamın, gençlerin madde kullanımını önlemedeki rolünü vurgulamakta ve toplumsal sağlık politikalarının geliştirilmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Çalışmanın literatüre ve bağımlılık alanında çalışanlara katkı sağlaması, sonraki yapılacak araştırmalara destek olması, madde bağımlılığı alanında koruyucu/önleyici faaliyetlerin ebeveyn basamağının güçlendirilmesi ve bireysel, ailesel, psikolojik, toplumsal iyi oluş halinin sağlanmasına katkı sağlaması beklenmektedir. Bağımlılık aşamasında en önemli kriterin hiç başlamamak olduğu bilindiğinden çalışmanın ebeveyn tutum ve sorumluluklarının altını çizmesi ve koruyucu/önleyici faaliyetlere katkı sunması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis study aims to examine the effects of parental attitudes on individuals with a history of substance use. Substance use has become a widespread problem, especially among young individuals, and it is thought that family dynamics and parental attitudes play an important role in this context. Parental attitudes are one of the basic elements that shape children's values, beliefs, behaviors and decision-making mechanisms. Therefore, in this study, the effects of parental attitudes on substance use were evaluated in the light of various studies; concepts such as communication within the family, supportive attitudes and parents' attitudes towards substance use were emphasized. This study was designed in a qualitative research model on parental attitudes of adult men with a history of substance use in order to examine the effects of parental attitudes on substance use. The research was shaped with a phenomenological (phenomenology) design and aimed to deeply examine the meaning of the participants' experiences regarding substance use and parental attitudes. The snowball model of the sampling technique was used. Participants were selected from individuals aged 18 and over, male, and with a history of substance abuse. The age range of the participants ranged from 18 to 40, and the majority were at the secondary school level, with education levels ranging from primary school to university. Participants had used different substances such as alcohol, marijuana, and synthetic drugs in the past and shared the effects of the attitudes they received from their families on their substance use. The data collection process was carried out using a semi-structured interview technique. The interview form, which was developed to investigate the relationship between parental attitudes and substance abuse, included open-ended questions about the attitudes of the participants' parents, communication styles within the family, and the effects of family structures on substance use. Interviews were conducted with the participants one-on-one for approximately 45-60 minutes. The data were recorded with a voice recorder and written consent was obtained from the participants for this process. It was explained to the participants that their data would only be used within the scope of this research and that their confidentiality would be ensured. After the interviews were completed, the voice recordings were transferred to the computer and the verbal statements were transcribed manually. The transferred data was then sent back to the participants and the verification process was carried out. The recordings were used for research purposes only for this study, were not shared with third parties, and the participants' identities were kept confidential. The obtained data were analyzed using the manual content analysis method. The themes obtained at the end of the analysis are thought to shed light on important findings regarding the effects of parental attitudes on substance use. The thesis consists of two main sections: The first section includes the concept of addiction, types of addiction, the theoretical framework of parent and family structure, and the literature review on the relationship with substance use. The second section includes the analysis of the data obtained as a result of interviews with adult male individuals with a history of substance use and the evaluation of the findings. The findings obtained reveal that participants with a history of substance use often have disruptive and distorted relationships and incorrect parental attitudes in their family lives. It shows that supportive and open parental attitudes play a protective role against children's substance use. Authoritarian or indifferent parental attitudes are seen to increase the risk of substance use. It was also concluded that family structure and parents' attitudes towards substance use have significant effects on substance use habits. As a result, parental attitudes and family dynamics emerge as important factors in the fight against substance use. This study emphasizes the role of healthy communication and a supportive environment within the family in preventing substance use among young people and aims to contribute to the development of social health policies. It is expected that the study will contribute to the literature and those working in the field of addiction, support future research, strengthen the parental level of protective/preventive activities in the field of substance addiction, and contribute to individual, familial, psychological, and social well-being. Since it is known that the most important criterion in the addiction stage is never to start, the study is aimed to underline parental attitudes and responsibilities and contribute to protective/preventive activities.
Benzer Tezler
- Madde kullanımı olan yetişkin erkeklerin kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atomları yönünden incelenmesi
Examination of adult males with substance use in terms of interpersonal relationship dimensions and social atoms
GAMZE HALAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikiyatriEge ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
- Madde kullanım öyküsü olan mahkumların EGO durumları ve çocukluk dönemi açısından incelenmesi
Investi̇gati̇on ego states and chi̇ldhood deci̇si̇ons of pri̇soners wi̇th A hi̇story of substance abuse
EMEL TORUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikiyatriEge ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ALPER
- Sentetik kannabis kullanıcılarında yüzde dışavuran duyguları tanıma-ayırt etme ve iletişim becerilerinin araştırılması: Kesitsel kontrollü çalışma
Research on the facial emotion identification-discrimination and communication skills in synthetic cannabis users: Cross-sectional controlled study
HAMDİ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ENDER ALTINTOPRAK
- Madde kullanımı nedeniyle denetimli serbestlik birimine başvuran kişilerin çocukluk çağı travmaları ve benlik saygılarının incelenmesi
Examination of childhood trauma and self-esteem of individuals WHO applied to the probation office due to substance use
ŞEYMA SEHLİKOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriAdıyaman ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN BEKİR EGİLMEZ
- Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanımı nedeniyle birden fazla kez yasal yaptırımla karşılaşmış yetişkin erkek bireylerin sosyal sorun çözme becerilerinin çeşitli değişkenlerle incelenmesi
The examination of social problem solving skills with various variables (factors) of the male adults who encountered legal sanctions more than once as a result of substance usage
ÖMER KAYGUSUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uyuşturucu Alışkanlığı ve AlkolizmEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ