Madde kullanımı olan yetişkin erkeklerin kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atomları yönünden incelenmesi
Examination of adult males with substance use in terms of interpersonal relationship dimensions and social atoms
- Tez No: 681968
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Bu araştırma yetişkin erkeklerde yaşam boyu madde kullanım durumunun kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atomla ilişkisini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Analitik kesitsel tipte olan bu araştırmada, yasadışı madde kullanımı sebebiyle haklarında Tedavi ve Denetimli Serbestlik Tedbiri verilmiş olan 107 erkek bireyin sosyodemografik, klinik ve geçmiş yaşam özellikleri, kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atomları herhangi bir yasadışı madde kullanım öyküsü olmayan 92 yetişkin erkeklere göre karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Araştırma verilerini toplamak için Sosyodemografik Veri Formu, Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği (KİBÖ) ve Sosyal Atom Ölçeği (SAÖ) kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda gruplar arasında kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atom puanları açısından anlamlı farklılaşmalar bulunmuştur. Kişilerarası ilişki boyutları açısından incelendiğinde; yaşam boyu madde kullanımı olanların kişilerarası ilişkilerindeki onay bağımlılıklarının anlamlı olarak daha yüksek olduğu, duygu farkındalıklarının anlamlı olarak daha düşük olduğu, empati düzeylerinin anlamlı olarak daha yüksek olduğu saptanmış ve madde kullanan grubun kişilerarası ilişkilerinin genel olarak sağlıksız boyutlardan oluştuğu gözlenmiştir. Sosyal atom puanları açısından incelendiğinde; madde kullananların sosyal atomlarındaki toplam kişi sayısı, iç çemberlerdeki kişi sayısı, akraba sayısı, arkadaş sayısı, sosyal atom değerleri (SAD) madde kullanmayanlara göre anlamlı olarak daha düşük bulunmuş ve madde kullananların sosyal atomlarının genel olarak daha zayıf olduğu gözlenmiştir. Bunun yanında madde kullanımı ile sosyal atomun ilk çemberinde çocuğun ve eşin/sevgilinin bulunmaması arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yaşam boyu madde kullanım riskini kestirmek için yapılan analizlerde ise kişilerarası yüksek onay bağımlılığın, kişilerarası düşük duygu farkındalığın, kişilerarası yüksek empatinin, düşük sosyal atom atom değerinin, sosyal atomun birinci çemberinde babanın bulunmasının yaşam boyu madde kullanımı açısından risk faktörü olduğu saptanırken, sosyal atomun birinci çemberinde çocuğun bulunmasının koruyucu bir faktör olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmanın ana amaçlarından biri olmasa da katılımcıların sosyodemografik, klinik ve geçmiş yaşam özellikleri incelenmiş; düşük eğitim düzeyi, fizyolojik bir rahatsızlık, herhangi bir işte çalışmamak, annenin okuryazar olmaması, çocuklukta az kontrolle yetiştirilmek, çocuklukta aile içi şiddet, ailede alkol kullanımı ve yaşam boyu tütün kullanımının yaşam boyu madde kullanımı açısından risk faktörleri olduğu saptanmıştır. Araştırmanın ikinci amacı olarak, madde kullanım özelliklerinin kişilerarası ilişki boyutları ve sosyal atomla ilişkisi incelenmiştir. Sonuçlarda sosyal atomda madde kullanan bir yakının (aile üyesi/arkadaş) bulunması ile esrar kullanım sıklığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Diğer yandan tercih edilen madde kullanım ortamının kişilerarası ilişki boyutlarına göre anlamlı olarak farklılaştığı saptanmıştır. Buna göre yalnız ortamda ve arkadaş ortamında madde kullanmayı tercih edenlerin, diğer ortamda madde kullanmayı tercih edenlere göre (iş ortamı, okul ortamı, eğlence mekanları vb.) kişilerarası onay bağımlılıklarının anlamlı olarak daha yüksek, kişilerarası başkalarına güven ve kişilerarası duygu farkındalıklarının ise anlamlı olarak daha düşük düzeyde olduğu gözlenmiştir. Son olarak madde kullanım özelliklerinden biri olan ailelerin madde kullanımını öğrenim süresinin, sosyal atomun ilk çemberinde annenin ve babanın bulunup bulunmaması ile herhangi bir ilişkisi olmadığı saptanmıştır. Araştırmadaki tüm bu bulgular madde kullanımında sosyal çevre ve kişilerarası ilişkilerin önemini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This research was carried out in order to reveal the relationship between lifetime substance use in adult males and both interpersonal relationship dimensions and social atom. In this cross-sectional analytical study, the sociodemographic, clinical and past life characteristics, interpersonal relationship dimensions and social atoms of 107 male individuals who were sentenced to Treatment and Probation due to substance use were compared with 92 adult male without any history of illegal substance use. Sociodemographic Data Form, Scale of Dimensions of Interpersonal Relationships (KİBÖ) and Social Atom Scale (SAÖ) were used to collect research data. As a result of the study, significant differences were found between the groups in terms of interpersonal relationship dimensions and social atom scores. When examined in terms of interpersonal relationship dimensions; it was found that those with lifetime substance use had a significantly higher interpersonal approval dependence, a significantly lower emotional awareness and a significantly higher empathy level. These findings show that the interpersonal relationships of substance users generally consisted of unhealthy dimensions. When examined in terms of social atom scores; the total number of people in the social atoms of the substance users, the number of people in the inner circles, the number of relatives, the number of friends and the social atom values (SAD) were found to be significantly lower than those of the non-substance users. These findings show that the social atoms of substance users are generally weaker. In addition, a significant relationship was found between substance use and the absence of a child and spouse/lover in the first circle of the social atom. In the analyzes performed to estimate the risk of lifetime substance use, it was determined that high interpersonal approval dependence, low interpersonal emotional awareness, high interpersonal empathy, low social atom atomic value and the presence of the father in the first circle of the social atom were risk factors for lifetime substance use. The presence of a child in the first circle of the social atom was found to be a protective factor. In addition, although not one of the main aims of the study, the sociodemographic, clinical and past life characteristics of the participants were examined. Accordingly, it has been determined that low education level, a physiological disorder, not working in any job, illiteracy of the mother, being raised with insufficient control in childhood, domestic violence in childhood, alcohol use in the family and lifetime tobacco use are risk factors for lifelong substance use. As the second aim of the research, the relationship between substance use characteristics and both interpersonal relationship dimensions and social atom was examined. In the results, a significant relationship was found between the presence of a relative/friend who uses drugs in the social atom and the frequency of cannabis use. On the other hand, it was determined that the preferred substance use environment differed significantly according to the interpersonal relationship dimensions. According to this, it was observed that those who prefer to use substances alone and in the environment of friends have a significantly higher interpersonal approval dependence, a significantly lower trusting others and lower emotional awareness than those who prefer to use substances in other environments (work environment, school environment, entertainment venues). Finally, it was determined that the duration of the families' learning about substance use was not related to the presence of mother and father in the first circle of the social atom. All these findings in the study reveal the importance of social environment and interpersonal relationships in substance use.
Benzer Tezler
- Batı Marmara Bölgesi'nde alkol kullanan bireylerin bağlanma ve kişisel iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between individuals using alcohol in the West Marmara Region and their good well-beingBatı Marmara Bölgesi'nde alkol kullanan bireylerin bağlanma ve kişisel iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi
BESTE KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÜNÜBOL
- Alkol ve madde kullanım bozukluğu olan yetişkin erkeklerle normal yetişkin erkeklerin tematik algı testi bulguları açısından karşılaştırılmaları
Comparison of thematic apperception test findings of normal male adults and adult males diagnosed with alcohol and substance use disorder
SELİN TABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
DOÇ. DR. HÜSEYİN AZMİ VARAN
- Health risk behaviors and perceived loneliness among university students in kirkuk/iraq
Kerkük/ırak'ta üniversite öğrencileri arasında sağlık açısından riskli davranışlar ve algılanan yalnızlık
KHALAF MHAIMEED TAWFEEQ TAWFEEQ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Halk SağlığıÇankırı Karatekin ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSUN ERGÜL TOPÇU
- Üniversite öğrencilerinde tütün kullanımı, duygudurum ve bilişsel süreçler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between tobacco use, mood and cognitive processes in university students
ŞEYMA AYDIN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE AYÇİÇEĞİ DİNN
- Preferences and perceptions of learners in English preparatory programs on the use of Web 2.0 tools
İngilizce hazırlık programlarındaki öğrencilerin Web 2.0 araçlarının kullanımına ilişkin tercih ve algıları
AYŞE ASENA DEMİRAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL SİNAN ÖZMEN