Geri Dön

İnce Burun Dağları'nın (Hani-Diyarbakır) batı kesiminin karst jeomorfolojisi açısından araştırılması

Investigation of the western section of the İnce Burun Mountains (Hani-Diyarbakır) in terms of karst geomorphology

  1. Tez No: 924598
  2. Yazar: SİNAN YILMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET SERDAR AYTAÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 142

Özet

İnce Burun Dağları Güneydoğu Torosların orta kısmında Hani İlçesi'nin kuzeyinde Diyarbakır-Elazığ Bingöl sınırlarının kesiştiği noktada yer alır. Bitlis Zagros kenet kuşağının hemen güneyinde yer alan araştırma sahası tektonik açıdan kenar kıvrımları kuşağı üzerinde yer alır. İnce Burun Dağları'nın (Hani-Diyarbakır) batı kesimini oluşturan araştırma sahası Türkiye Karst Bölgeleri sınıflandırılmasına göre Güneydoğu Anadolu Karst Bölgesi (GDK) ile Doğu Anadolu Kıvrım Kuşağı Alanı (DAKK) içerisinde yer alır. Bu çalışmada İnce Burun Dağları'nın batı kesiminde karstik süreçler ve karstik şekillerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Muhtelif zamanlarda gerçekleştirilen arazi çalışmalarında yörede karstlaşmaya etki eden faktörler belirlenmiş ve sahada mevcut bulunan karstik şekiller ortaya konulmuştur. Araştırma sahasında karstlaşma üzerinde litoloji, tektonizma, iklim, bitki örtüsü, toprak ve zaman faktörlerinin değişik oranlarda etkileri mevcuttur. Neotektonik dönem yer hareketlerinden oldukça yoğun bir şekilde etkilenmiş olan araştırma alanının günümüz jeomorfolojik görünümünü almasında tektonizma, flüvyal ve karstik süreçlerin etkisi büyük rol oynamıştır. Sahadaki önemli dağlık kütleler antikilanler veya bindirmelere tekabül ederken makro karstik şekilleri ise senklinal alanları içerisinde gelişmiştir. Yörede tektonik yapılar yüzeyde karstlaşmanın boyutları ve yönelimi üzerinde belirleyici olurken, aynı zamanda karstlaşmanın derine doğru inmesini de sağlamıştır. Araştırma sahasında karstik çözülme şekillerini lapyalar, harabe reliefi, düden, mağaralar, dolin, uvala, polye, kanyon vadiler, karstik kaynaklar ile birikim şekillerini traverten, sarkıtlar-dikitler, kalker kabuk-kaliş, terra-rossa ve terra-fusca ve karstik ebuli oluşturur. Herhangi bir bölgede doğal süreçlerin bilinmesi, o bölgenin doğal potansiyelinin doğru planlanması açısından önemlidir. Bu yönüyle bu çalışmanın genelde Hani İlçesi; özelde İnce Burun Dağları ve çevresinin doğal ortam potansiyelinin belirlenmesine yönelik çalışmalara önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

İnce Burun Mountains are located in the central part of the Southeastern Taurus Mountains, at the intersection of the Diyarbakır-Elazığ-Bingöl borders, north of Hani district. The research area, located just south of the Bitlis Zagros suture zone, is tectonically located on the margin fold zone. The research area, which forms the western part of İnce Burun Mountains (Hani-Diyarbakır), is located within the Southeastern Anatolian Karst Region (GDK) and the Eastern Anatolian Fold Belt Area (EAKK) according to the Turkish Karst Regions classification. In this study, it was aimed to determine karst processes and karst shapes in the western part of İnce Burun Mountains. In field studies carried out at various times, the factors affecting karstification in the region were determined and the karst shapes present in the field were revealed. Lithology, tectonism, climate, vegetation, soil and time factors have varying effects on karstification in the research area. The effects of tectonism, fluvial and karst processes played a major role in the current geomorphological appearance of the research area, which was heavily influenced by the ground movements of the neotectonic period. While the important mountainous masses in the area correspond to antiquarians or thrusts, macro karst shapes have developed within syncline areas. While tectonic structures in the region determine the size and direction of karstification on the surface, they also enable karstification to go deeper. In the research area, karstic dissolution forms are lapyas, ruin relief, sinkholes, caves, dolines, uvalas, poljes, canyon valleys, karstic springs and accumulation forms are travertine, stalactites-stalactites, limestone crust-caliche, terra-rossa and terra-fusca and karstic ebuli. . Understanding the natural processes in any region is efficient for correct planning of the natural potential of that region. In this respect, it is thought that this study will make a significant contribution to the studies on determining the natural environment potential of Hani district in general and İnce Burun Mountains and its surroundings in particular.

Benzer Tezler

  1. Hani çevresinin (Diyarbakır) jeomorfolojik özellikleri ile arazi kullanımı arasındaki ilişkiler

    The relations between land use with geomorphological features of hani environment (Diyarbakır)

    CÜNEYT TARHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER SİLER

  2. Rehendên dîrokî di romana 'Xewna Zelamên İranî' Mardîn İbrahîmê

    Mardi̇n iİbrahi̇mi̇n 'İranlının Ruyası' romanında tari̇hi̇ boyutler

    SAHAND SAFEEN SAADI SAADI

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2016

    DilbilimYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NESİM SÖNMEZ

  3. Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)

    History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)

    NİHAL ÇANKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KANAR

  4. Long term deformation and earthquake history of the Ovacik fault (Eastern Turkey): Implications and contributions to the intra-plate deformation of Anatolia

    Ovacık fayı'nın uzun süreli deformasyonu ve deprem tarihçesi: Anadolunun levha-içi deformasyonuna etkisi ve katkısı

    MÜGE YAZICI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BORİS NATALIN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ZABCI

  5. Tarsus-Seyhan-Ceyhan nehirleri delta kompleksinin kuvaterner jeolojisi, Adana, GD Türkiye

    Quaternary geology of the Tarsus-Seyhan-Ceyhan rivers deltaic complex, Adana, SE Turkey

    YASEMİN GEZE KALANYUVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Jeoloji MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİZAMETTİN KAZANCI