Sosyal inşacı yaklaşımlar ışığında BM müdahalelerinin normatif dönüşümü
The normative transformation of UN interventions in the light of social constructivist approaches
- Tez No: 925370
- Danışmanlar: PROF. DR. GONCA OĞUZ GÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Birleşmiş Milletler, İnsani Müdahale, Barışı Koruma, Koruma Sorumluluğu, Sosyal İnşacılık, United Nations, Humanitarian Intervention, Peacekeeping, Responsibility to Protect, Social Constructivism
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Politik Ekonomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Bu tez çalışmasının konusunu teşkil eden barış güçleri, Birleşmiş Milletler (BM)'nin amacı olan uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması amacına hizmet etmektedir. Soğuk Savaş döneminin sona ermesiyle beraber bu amaç varlığını sürdürse de barış güçleri başta olmak üzere BM müdahaleciliği, yapısal ve fikri bir dönüşüm yaşamıştır. Bu tezin amacı barış güçleri başta olmak üzere BM müdahalelerinin yaşamış olduğu yapısal ve normatif dönüşümü açıklamaktır. Tez çalışması; BM müdahalelerin yaşamış olduğu bu dönüşümü uluslararası sistemde yaşanan normatif ve fikirsel değişim üzerinden; sosyal inşacı yaklaşımların sunmuş olduğu perspektifle açıklayacaktır. Kalitatif yöntem benimsenerek, barış güçleri başta olmak üzere BM müdahalelerinin tarihsel süreçte yaşadığı dönüşüm; amaçları, ilkeleri ve sahip oldukları yetkileri üzerinden süreç analizine dayalı karşılaştırması yapılarak aktarılacaktır. Ayrıca bu müdahalelerin yaşadığı dönüşüm; norm girişimcisi aktör olarak tanımlanan Genel Sekreter öncülüğündeki çeşitli uzman ve hükümet dışı aktörlerin öncülüğünde yapılan panel raporları ile Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi Kararları, Uluslararası Komisyon ve Zirve Raporları gibi yazılı hukuki metinler ile ortaya konularak nitel bir analiz yapılmaya çalışılacaktır. Dönüşen BM müdahalelerin dayandığı yeni normatif gerekçeyi oluşturan insani müdahalenin koruma sorumluluğuna evrilmesi; sosyal inşacı teorinin çağdaş düşünürlerinden Martha Finnemore ve Katryn Sikkink tarafından oluşturulan norm yaşam döngüsü modeli ve norm çatışması kavramları ışığında açıklanacaktır. BM Genel Sekreterlerinin ve uluslararası toplumun dönem bazlı normatif talepleri, başat mekanizma olan BM ve müdahale aracı olan barış güçleri üzerinden ortaya konacaktır.
Özet (Çeviri)
The peace forces, which are the subject of this thesis, serve the purpose of the United Nations (UN) to ensure international peace and security. With the end of the Cold War, although this goal has continued to exist, UN interventions, particularly peacekeeping forces, have undergone a structural and ideological transformation. The purpose of this thesis is to explain the structural and normative transformation that UN interventions, especially peacekeeping forces, have experienced. This thesis will explain this transformation of UN interventions through the normative and ideological changes in the international system, based on the perspective provided by social constructivist approaches. By adopting a qualitative method, the transformation of UN interventions, particularly peacekeeping forces, throughout history will be presented through a process-based comparative analysis of their goals, principles, and authorities. Additionally, this transformation of interventions will be examined through qualitative analysis using written legal texts such as panel reports led by various experts and non-governmental actors under the leadership of the Secretary-General, General Assembly and Security Council Resolutions, International Commissions, and Summit Reports. The evolution of humanitarian intervention into the responsibility to protect, which constitutes the new normative justification on which the transformed UN interventions are based, will be explained in the light of the norm life cycle model and norm conflict concepts developed by contemporary thinkers of social constructivist theory, Martha Finnemore and Katryn Sikkink. The period-based normative demands of the UN Secretaries General and the international community will be presented through the UN as the dominant mechanism and the peace forces as the intervention tool.
Benzer Tezler
- Üçüncü dünya yaklaşımları ışığında Uluslararası Hukuk ve insani müdahale: Libya örneği
International law and humanitarian intervention in the light of the third world approaches: The case of Libya
TUĞÇE KELLECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerÇukurova ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MARELLA BODUR ÜN
- 2002-2022 dönemi Türk dış politikası'nın insani güvenlik yaklaşımı ışığında değerlendirilmesi
Evaluating Turkish foreign policy of 2002-2022 in light of human security approach
ÖMER ÇELİK
Doktora
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİL YILMAZ
- La coopération entre les pays Turcophones et le nouveau régionalisme
Türk dili konuşan ülkeler arasinda işbirliği ve yeni bölgeselcilik
PELİN MUSABAY BAKİ
Doktora
Fransızca
2020
Uluslararası İlişkilerGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ FAİK DEMİR
- Why is David Bloor's strong programme not defendable?
David Bloor'un güçlü programı neden savunulamazdır?
MEHMET ONUR CANPOLAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim, Teknoloji ve Toplum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDAN TURANLI
- Avrupa Birliği'nin Batı Balkanlar politikalarının sosyal inşacı yaklaşımla değerlendirilmesi
Evaluation of Western Balkans policies of the European Union with a social constructivist approach
NERGİZ BAŞEĞMEZ BOLAMAN
Doktora
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerBeykent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARMAĞAN GÖZKAMAN