Hadis rivayet sisteminde Hanefî râviler (H. 150-300 yılları özelinde)
Ḥadīth transmission system and Ḥanafī narrators (Specifically in the years 150-300 ah)
- Tez No: 925540
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEYİT ALİ GÜŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hanefî, Hadis, Cerh-Ta'dîl, Rivayet, Râvi, Ḥanafī, Ḥadīth, Jarḥ wa Taʿdīl, Transmission, Narrator
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
İslam ilim tarihinde ehl-i hadîs ile Hanefîler arasında farklı nedenlerden ötürü tartışmaların yaşandığı ve bu tartışmaların pek çok alanı etkileyerek hem ilgili dönem özelinde hem de tartışmaların yaşandığı zaman diliminden sonraki dönemlerde yer alan ilmi sahayı derinden etkilediği bilinir. Bundan dolayı iki ekol arasındaki tartışmanın, hadis rivayet sistemini ne ölçüde ve hangi şekillerde etkilediğinin ele alınması iki ekolün arasındaki tartışmanın hadis ilmi içerisindeki bir boyutunun ortaya konulması mühimdir. Bu öneminden ötürü elinizdeki bu çalışmada Hanefî râvilerin hadis rivayet sistemi içerisinde yer edinmeleri üzerine yoğunlaşılmıştır. Bunun için öncelikle bir râvinin Hanefî oluşunun tespit edilme kriterleri ve Hanefî râvilerin hadis rivayet sistemi içerisinde yer edinmesinin önemine değinilmiştir. Ardından Hanefî râvilerin tespiti için pek çok râvi farklı kriterlere göre taranmış, kendilerinde barındırdıkları özelliklere göre listelenmiştir. Bu râvilerin hadis rivayet sisteminde nasıl ve ne şekilde yer edindikleri, hangi verilerden hareketle Hanefî kabul edildikleri, cerh-ta'dîl alimlerinin Hanefî râvilere karşı bakış açıları ele alındıktan sonra tüm bunlara dair işlenen verilerin genel bir analizi ortaya konmuştur. Bunların ardından İslam ilim tarihini doğrudan etkileyen tartışmaların var olduğu bu süreç içerisinde, ehl-i hadîs ile Hanefîlerin ilmi etkileşim sahasını karşılıklı olarak paylaştıkları, Hanefî râvilerin hadis rivayet sistemi içerisinde yer edindikleri, cerh-ta'dîl alimleri tarafından var olan tartışmanın etkisi her ne kadar mevcut olsa da doğrudan olumsuz bir tavır takınılmadığı ve iki ekol arasında tartışmaların ve olumsuz tavırların varlığı kadar etkileşim ve olumlu tutumların da olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the history of Islamic scholarship, disputes between Ahl al-Ḥadīth and the Ḥanafīs have occurred for various reasons. These disputes have influenced multiple fields, affecting both the period in which they took place and subsequent scholarly developments. Given this impact, it is essential to examine the extent and manner in which these debates have shaped the ḥadīth transmission system to highlight one dimension of the controversy within ḥadīth studies. Due to this significance, the present study focuses on the role and position of Ḥanafī narrators within the ḥadīth transmission system. To achieve this, the study first outlines the criteria for determining a narrator's affiliation with the Ḥanafī school and discusses the significance of Ḥanafī narrators in the ḥadīth transmission system. Subsequently, numerous narrators were analyzed based on various criteria and classified according to their defining characteristics. The research further examines the ways in which these narrators participated in the transmission system, the evidentiary basis upon which they were identified as Ḥanafī, and the perspectives of jarḥ wa taʿdīl scholars regarding them. A comprehensive analysis of the data obtained from these investigations is then presented. Finally, within the broader context of scholarly debates that have directly shaped the history of Islamic scholarship, the study concludes that Ahl al-Ḥadīth and the Ḥanafīs shared a domain of intellectual interaction. Although the influence of these disputes is evident in the assessments of jarḥ wa taʿdīl scholars, no unequivocally negative stance toward Ḥanafī narrators was universally adopted. Alongside the presence of debates and critical attitudes, there also existed instances of scholarly engagement and positive recognition between the two schools.
Benzer Tezler
- Nuh b. Mustafa ve el-Kelimâtü'ş-şerîfe fî tenzîhi Ebi Hanîfe isimli eserinin tahkik ve tahlili
Nuh b. Mustafa and Investigation and analysis of his work tittled el-Kelimatü'ş-şerife fi tenzihi Ebi Hanife
HAFSA ŞENSES
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. MEHMET GÜNAY
- İbn Hacer el-Askalânî'nin Nüzhetü's-Sâmi'în fî Rivâyeti's-sahâbe mine't-tâbi'în eserinde sahâbenin tâbiînden naklettiği rivayetlerin tespit, tahric ve değerlendirmesi
Detection, analysis and evaluation of the narrations of the sahâba from the tâbi'în in Ibn Hajar al-Ascalânî's Nuzheth al-Sâmi'în fî Rı̇wâyat al-sahâba mı̇na al-tâbi'în
MUSTAFA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA AYDIN
- Hicri II. asırda cüzler: İsmail b. Ca'fer cüz'ü örneği
Juzs of hadith in the second century of the hijra: In the example of Ismāʿīl b. Caʿfar's juz
EMİNE BAĞDAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİT ALİ GÜŞEN
- İlk Siyer kaynakları ve müellifleri
Early biographies of the Prophet and their authors
ŞABAN ÖZ
Doktora
Türkçe
2006
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET ÖZDEMİR