Deprem sonrası damgalanmanın hastalık kabulü ve öz bakım davranışlarına etkisi: Tip 2 diyabet örneği
The effect of post-earthquake stigma on disease acceptance and self-care behaviors: The example of type 2 diabetes
- Tez No: 925743
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HATİCE SERAP KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Bu araştırma, deprem sonrası dönemde Tip 2 diyabetli bireylerin deneyimledikleri damgalanmanın, hastalık kabulü ve diyabet öz bakım aktivitelerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. 01.06.2023-31.11.2024 tarihleri arasında tanımlayıcı ve kesitsel tipteki çalışma 120 kişi ile gerçekleştirildi. Çalışmada“Kişisel Özellikleri Tanıtıcı Anket Formu”,“Diyabet Özbakım Aktiviteleri Anketi(DÖBA)”,“Hastalığı Kabul Ölçeği(HKÖ)”,“Tip 2 Diyabet Damgalama Değerlendirme Ölçeği(DDDÖ-2)”kullanıldı. Veriler SPSS for Windows 25.0 programı kullanılarak analiz edildi. Verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotları, bağımsız örneklem testi, tek yönlü varyans analizi, Bonferroni, Pearson korelasyon kullanıldı. Katılımcıların, %38.3' ünün 50-59 yaş arası, %53.30'unun erkek, %90' ının evli, % 87.5'inin eşi/çocuklarıyla yaşadığı, %63.3'ünün şehir/ilçede yaşadığı, %71.7'sinin ilköğretim mezunu, %74.2'sinin sağlık durumlarını orta olarak değerlendirdiği, %65'inin başka kronik hastalığı olmadığı, %36.7'sinin 10 yıldan uzun süredir diyabetli olduğu, %64.2'sinin ailesinde başka bir DM'li birey olduğu, %66.7'sinin diyabet yönetiminde güçlük yaşadığı, %62.5'inin diyete uymada güçlük yaşadığı, %78.3'ünün ağızdan alınan antidiyabetik tablet aldığı, %73.3'ünün herhangi bir diyabet komplikasyonu yaşamadığı, %14.2'sinin ise görme problemleri yaşadığı belirlendi. Bireylerin ölçek puan ortalamaları, DDDÖ-2 39.55±14.35, HKÖ 30.57±6.29, DÖBA alt boyutları olan diyet 2.80±1.02, egzersiz 1.80±1.79, kan şekeri testi 3.49±2.06 ve ayak bakımı 3.33±1.82 olarak bulundu. Katılımcıların DDDÖ-2 ile HKÖ puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, yüksek düzey, DDDÖ-2 ile Ayak Bakımı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, orta düzey, HKÖ ile diyet arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü, düşük düzey; egzersiz ve ayak bakımı ile anlamlı, pozitif yönlü, orta düzey bir ilişki saptandı (p
Özet (Çeviri)
This study was conducted to determine the effects of stigma experienced by individuals with type 2 diabetes in the post-earthquake period on disease acceptance and diabetes self-care activities. A descriptive and cross-sectional study was conducted with 120 people between 01.06.2023 and 01.06.2024. Data were collected using the“Personal Characteristics Introductory Questionnaire Form”,“Diabetes Self-Care Activities Questionnaire (DSCA)”,“Disease Acceptance Scale (AIS)”, and“Type 2 Diabetes Stigma Assessment Scale (DSAS-2)”. Data were evaluated using SPSS for Windows 25.0 program using descriptive statistical methods, independent samples t test, one-way analysis of variance, Bonferroni, and Pearson correlation. It was determined that 38.3% of the participants were between 50-59 years of age, 53.30% were male, 90% were married, 87.5% lived with their spouse/children, 63.3% lived in the district, 71.7% were primary school graduates, 74.2% evaluated their health status as moderate, 65% had no other chronic disease, 36.7% had diabetes for more than 10 years, 64.2% had another diabetic family member, 66.7% had difficulty managing diabetes, 62.5% had difficulty adhering to the diet, 78.3% used oral antidiabetic drugs, 73.3% did not experience any diabetic complications, and 14.2% had vision problems. The mean total score of the individuals included in the study was 39.55±14.35, the mean total score of the AIS was 30.57±6.29, the mean score of the DSCA diet sub-dimension was 2.80±1.02, the mean score of the exercise sub-dimension was 1.80±1.79, the mean score of the blood sugar test sub-dimension was 3.49±2.06 and the mean score of the foot care sub-dimension was 3.33±1.82. A statistically significant, negative, high-level relationship was found between the total score of the participants and the AIS, a statistically significant, negative, moderate-level relationship was found between the total score of the DSAS-2 and the Foot Care sub-dimension, a statistically significant, positive, low-level relationship was found between the total score of the AIS and the diet sub-dimension, and a significant, positive, moderate-level relationship was found between the score of the exercise and foot care sub-dimensions (p
Benzer Tezler
- Deprem sonrası dini başa çıkma (2023 Kahramanmaraş depremi Adana ili örneği)
Coping with religion after the eartquake: An analysis from the perspektive of the psychology of religion (2023 Kahramanmaras earthquake Adana province case)
TUĞBA GÜNERİGÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ŞAHİN
- Deprem sonrası kaybı olan genç yetişkinlerde depresyon, anksiyete, stres belirtileri ve psikolojik sağlamlık düzeylerinde EMDR uygulamasının etkisi
The effect of EMDR application on depression, anxiety, stress symptoms and psychological resilience levels in young adults with post-earthquake loss
PINAR YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI KARTOL
- Deprem sonrası geçici yapılanma döneminde inşa edilen yapıların iç mekan ergonomilerinin incelenmesi
Investigation of interior space ergonomics of structures built in the post earthquake reconstruction period
HAKAN KAAN SAKARYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM DOĞAN
- Deprem sonrası kolluk kuvvetlerinin psikolojik ilk yardım çalışmalarının ajans haberleriyle sunumu
Presentation of psychological first aid activities of law enforcement officers after the earthquake wi̇th agency news
RASİM KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELDA ÖZLEM KÖLGELİER
- Deprem sonrası geçici barınma için ahşap ev tasarımı ve modellenmesi
Wooden house design and modeling for temporary shelter after earthquake
UĞUR ÇARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiKastamonu Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT BİLGEHAN