ICT and export performance: Firm-level evidence from Türkiye
BİT ve ihracat performansı ilişkisi: Türkiye için firma düzeyinde ampirik bir analiz
- Tez No: 926392
- Danışmanlar: PROF. DR. FERİDE GÖNEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu doktora tezi, bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) Türk imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların ihracat performansı üzerindeki etkilerini hem yaygın (extensive) hem de yoğun (intensive) marjda ampirik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaca yönelik olarak, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından derlenen beş farklı veri seti (Girişimler Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, Dış Ticaret İstatistikleri, Sektör Bilançoları, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri ve Yıllık İş Kayıtları Çerçevesi) birleştirilerek 2009–2019 dönemini kapsayan dengesiz bir panel veri seti oluşturulmuştur. Çalışmada, firmaların ihracatçı olma olasılığını (yaygın marj) tahmin etmek için rassal etkiler panel probit yöntemi ve ihracat yoğunluğunu (yoğun marj) analiz etmek için panel rassal etkiler yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca, seçim yanlılığından kaynaklanan muhtemel içsellik sorunlarını azaltabilmek için, çeşitli eşleştirme yaklaşımlarını içeren eğilim skoru eşleştirme yöntemi uygulanmıştır. Bulgular, Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) kullanımının firmaların ihracatçı olma olasılığını artırdığını ve ERP ile internet kullanan çalışanlar arasında tamamlayıcılık ilişkisi bulunduğunu, ancak bu etkinin daha düşük seviyelerdeki BİT yetkinliği ile sınırlı olduğunu göstermektedir. Firma büyüklüğüne göre yapılan analizler, ERP kullanımının KOBİ'lerin ihracat olasılığını artırdığını, ancak büyük firmalar için bu etkinin ortadan kalktığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, ERP ile BİT işgücü payı arasındaki tamamlayıcılık yalnızca KOBİ'lerde gözlenmekte ve bu etki sadece %30'luk bir eşiğe kadar görülmektedir. ERP kullanımı daha çok orta-yüksek ve orta-düşük teknoloji ihracatı ile ilişkilendirilmektedir. Eğilim skoru eşleştirme tahminleri, ERP kullanımının ihracatçı olma olasılığını yaklaşık 5 yüzde puan artırdığını doğrulayarak sonuçların sağlamlığını güçlendirmektedir. Buna karşılık, ERP tüm örneklemde ve KOBİ'lerde ihracat yoğunluğu ile pozitif ilişkili olsa da PSM tahminleri nedensel bir ilişki olmadığını göstermekte, bu da ihracat pazarına giriş ile ihracat yoğunluğu arasındaki farklılığı vurgulamaktadır. Bu bulgular, politika yapıcıların, özellikle KOBİ'lerin ihracat performansını artırmak için stratejik BİT yatırımlarını ve dijital beceri gelişimini destekleyen hedeflenmiş politikalar geliştirmesine önemli katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation aims to empirically examine the effects of information and communication technologies (ICT) on the export performance of firms in the Turkish manufacturing sector, considering both the extensive and intensive margins. To achieve this objective, an unbalanced panel dataset covering 2009–2019 was constructed by merging five different datasets compiled by the Turkish Statistical Institute: ICT Usage in Enterprises Survey, Foreign Trade Statistics, Company Accounts Statistics, Annual Industry and Service Statistics, and Annual Business Registers Framework. The study employs random effects panel probit methodology to estimate the probability of becoming an exporter (extensive margin) and panel random effects methodology to analyze export intensity (intensive margin). Additionally, to address potential endogeneity problems stemming from selection bias, various matching approaches within the propensity score matching framework are implemented. The findings reveal that Enterprise Resource Planning (ERP) usage increases firms' probability of exporting, with evidence of complementarity between ERP and internet-using employees, though this effect is limited to lower levels of ICT-skilled labor. Firm size analysis shows that ERP usage significantly increases export probability for SMEs, while the effect is absent for large firms. Additionally, complementarity between ERP and ICT labor share is observed only for SMEs, and only up to a 30% threshold. ERP is most strongly associated with medium-high and medium-low technology exports. PSM estimates confirm that ERP usage increases export probability by approximately 5 percentage points, reinforcing the robustness of the results. In contrast, while ERP is positively associated with export intensity in the full sample and for SMEs, PSM estimates suggest no causal relationship, indicating a divergence between export market entry and export intensity. These findings offer significant implications for policy makers in formulating targeted policies to enhance the export performance of manufacturing firms, particularly SMEs, through strategic ICT investments and digital skill development.
Benzer Tezler
- Three essays on regional development
Bölgesel kalkınma üzerine üç makale
MEHMET ONUR PARTAL
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiYıldız Teknik Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE GÖNEL
- Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hazır giyim firma performansına etkisi
The effect of information and communication technologies on clothing firm performance
HATİCE ÖZYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiYıldız Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE GÖNEL
- Bilgi ve iletişim teknolojilerinin Türkiye'nin ihracat performansına etkisi
The impact of information and communication technologies on Turkish export performance
DENİZ FEYZA AYKULTELİ
- Bilgi iletişim teknolojileri kullanımı, proaktif ihracat pazarı geliştirme yetenekleri ve ihracat performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi: İşletmeler üzerine bir uygulama
Başlık çevirisi yok
DEMET KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilim ve TeknolojiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAMİ TUNCER
- Bilişim ve teknoloji takımları performanslarının ölçümüne yönelik model önerisi
Proposal model for measuring the performance of information and technology teams
AKİF ONUR
Doktora
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Ticaret ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL EKMEKCİ