Psikolojik danışman ve rehberlerin mesleki tükenmişliği ile manevi-insani değer eğiliminde genel aidiyet düzeyinin aracı rolü
İntermediary role of general belonging levels on psychological counselors 'and guidances 'professional burnout and spiritual-humanitarian value tendency
- Tez No: 926767
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN SEZGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu çalışma, psikolojik danışman ve rehberlerin mesleki tükenmişlikleri ile manevi-insani değer eğilimleri arasındaki ilişkide genel aidiyet düzeylerinin aracı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, sosyo-demografik farklılıkların mesleki tükenmişlik, genel aidiyet düzeyi ve manevi-insani değer eğilimleri üzerindeki etkilerini belirlemek de çalışmanın hedefleri arasındadır. Araştırma, ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, İstanbul'da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet okullarında (anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise ve Rehberlik Araştırma Merkezlerinde) görev yapan 231 psikolojik danışman ve rehberden oluşmaktadır. Veri toplama sürecinde sosyo-demografik bilgi formunun yanısıra“Mesleki Tükenmişlik Ölçeği”,“Manevi-İnsani Değer Ölçeği”ve“Genel Aidiyet Ölçeği”kullanılmıştır. Manevi-insani değer eğilimi ile mesleki tükenmişlik arasındaki ilişkide genel aidiyet düzeyinin aracılık rolü, yapısal eşitlik modellemesi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, mesleki tükenmişliğin haftalık çalışma saatleri, çalışılan öğrenim kademesi, çalışılan öğrenci sayısı, çalışılan kurum sayısı ve deneyim süresinden etkilenmediğini ortaya koymuştur. Ancak mesleki tükenmişlik üzerinde cinsiyet, yaş ve medeni durum gibi değişkenlerin farklılık oluşturabileceği görülmüştür. Genel aidiyet düzeyinin haftalık çalışma saatleri, çalışılan öğrenim kademesi, cinsiyet ve deneyim süresi gibi değişkenlere göre farklılık göstermediği, buna karşın yaş, medeni durum ve çalışılan öğrenci sayısı gibi faktörlere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Manevi-insani değer eğiliminin, yaş, medeni durum, çalışılan öğrenim kademesi, çalışılan öğrenci sayısı ve deneyim süresine göre farklılık göstermediği, ancak cinsiyet ve haftalık çalışma süreleri ile anlamlı bir farklılaşma gösterdiği saptanmıştır. Çalışmada yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılarak, manevi değer algısının mesleki tükenmişlik üzerindeki etkisinde genel aidiyetin aracı rolü incelenmiştir. Model sonuçlarına bakıldığında, manevi değerlerin genel aidiyet ile pozitif yönde anlamlı bir ilişkiye sahip olduğunu, ancak doğrudan mesleki tükenmişlik ile anlamlı bir ilişkisinin bulunmadığını göstermektedir. Bununla birlikte, genel aidiyetin mesleki tükenmişlik üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Aracılık analizi sonuçlarına göre, manevi değerlerin mesleki tükenmişlik üzerindeki etkisinin genel aidiyet üzerinden dolaylı olarak anlamlı hale geldiği görülmektedir. Sonuçlar, örgütsel bağlamda aidiyet hissinin güçlendirilmesinin tükenmişlik seviyelerini düşürebileceğini ve manevi değerlerin bu süreçte önemli bir kaynak olabileceğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the mediating role of general belongingness levels in the relationship between counselors' and psychological counselors' professional burnout and spiritual-humanistic value tendencies. In addition, determining the effects of socio-demographic differences on professional burnout, general belongingness level and spiritual-humanistic value tendencies are also among the objectives of the study. The study was conducted using the relational survey model. The study group consisted of 231 psychological counselors and guidance counselors working in public schools (kindergarten, primary school, secondary school, high school and Guidance Research Centers) affiliated to the Ministry of National Education in Istanbul. In addition to the sociodemographic information form,“Professional Burnout Scale”,“Spiritual-Humanitarian Value Scale”and“General Belonging Scale”were used in the data collection process. The mediating role of general belongingness level in the relationship between spiritual-humanitarian value tendency and occupational burnout was evaluated by structural equation modeling. The results of the study revealed that professional burnout was not affected by weekly working hours, level of education, number of students, number of institutions and length of experience. However, it was observed that variables such as gender, age and marital status may make a difference on professional burnout. It was found that the level of general belongingness did not differ according to variables such as weekly working hours, level of education, gender and length of experience, whereas it differed according to factors such as age, marital status and number of students. It was found that spiritual-humanistic value tendency did not differ according to age, marital status, level of education, number of students and duration of experience, but it showed a significant difference with gender and weekly working hours. In the study, structural equation modeling (SEM) was used to examine the mediating role of general belongingness in the effect of spiritual value perception on occupational burnout. The model results show that spiritual values have a significant positive relationship with general belongingness, but not directly with occupational burnout. However, general belongingness has a negative and significant effect on occupational burnout. According to the results of the mediation analysis, it is seen that the effect of spiritual values on occupational burnout becomes significant indirectly through general belongingness.
Benzer Tezler
- Eğitim denetmenlerinin eğitim denetimi kuramlarına yönelik tutumlarının incelenmesi
Examination of educational supervisors' attitudes towards theories of educational supervision
KÜBRA NUR ÖZERTEN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL TOPRAKCI
- 'Mesleki ilgi envanteri'nin geliştirilmesi
Development of ?vocational interest inventory?
OLCAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNCAY ERGENE
- İlkokul düzeyindeki kariyer psikolojik danışmanlığı verehberliği hizmetlerine yönelik bir durum çalışması
Evaluation of the efficiency of career counseling and guidanceservices at primary school level
SÜMEYYE ÇAĞLAR YASTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN EŞİCİ
- Resmi ilköğretim okulu rehber öğretmenlerinin görevlerini gerçekleştirme düzeyine ilişkin bir çalışma
The level of Turkish primary school counselors' performance
ALİ BIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜRKAN MUSTAN
- Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin/servislerinin okul müdürleri tarafından algılanma düzeylerinin ölçülmesi
Evaluation the perception levels of the guidance and psychological consultation services by principals
MUSTAFA GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ TEMEL