Transcription and evaluation of the muslim population book no. 2496 dated h.1246 in Yıldızeli kazası
H.1246 tarihli 2496 numaralı Yıldızeli Kazası müslim nüfus defterinin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
- Tez No: 927172
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUNUS EMRE TEKİNSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
II. Mahmud saltanatı sırasında yaptığı reformlarla Osmanlı Devlet teşkilatında yeni ve köklü düzenlemeler gerçekleştirmiştir. Bu devirde merkez ve taşra teşkilatı yeniden yapılandırılırken nüfus sayımlarına da başlanmıştır. Daha çok devletin askerî gücünü tespit etmek için yapılan nüfus sayımlarında erkek nüfusu ayrıntılı olarak kayda geçirilmiştir. Kadın nüfusu sayılmamıştır. Bu nüfus defterleri 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin sayım yaptığı Anadolu ve Balkan topraklarıyla ilgili önemli demografik bilgiler ihtiva etmektedir. Tanzimat Fermanı'nın 1839'da ilan edilmesiyle beraber II. Mahmud'un başlattığı reform çabaları daha da hızlanmış ve Osmanlı Devleti'nin klasik kurumlarının yerini modern kurumlar almıştır. Osmanlı kurumlarında meydana gelen bu değişimden taşra idaresi de nasibini almıştır. 1842 yılında eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalar ise köylere ayrılmış, bu düzenleme esas alınarak Osmanlı taşrasında nüfus sayımları bu şekilde defterlere yazılmıştır. İlgili düzenleme çerçevesinde Yıldızeli, Sivas eyaletine bağlı bir kaza olarak görülmektedir. Üzerinde çalıştığımız 2496 Numaralı Sivas Eyaleti Yıldızeli Kazası Müslim Defteri, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı'nda NFS.d kodu ve 2496 sıra numarası ile yer almaktadır. Defter H.1256 (M.1840) tarihine aittir. Ebrulu bir kapakla ciltlenmiştir. Ebadı 20 x 55 cm'dir. Toplam varak sayısı 236'dır. Varak usulü numaralandırılmış olup defterin orijinal numaralandırılmasında 91. varaktan 94. varağa atlandığı görülmektedir. Defter, döneminin demografik yapısıyla sosyal ve ekonomik durumu hakkında bilgiler içermektedir. Bu defterden, Yıldızeli köylerinde yaşayan şahısların aile isimleri, kendi isimleri, askerlik durumları, yaşları ve nüfus hareketleri ile meslekleri konusunda bilgi edinilmektedir. Söz konusu defterde sadece Yıldızeli köylerinin Müslüman nüfusu mevcuttur. Bu köyler nahiyeler kapsamında bir bütün halinde ele alınmış ve gelirinin hangi tımara, vakfa ve mukaataya ait olduğu yazılmıştır. Ayrıca bunların hangi şahsın iltizamında olduğu belirtilmiştir. Köylerin toplam hâne sayısı: 1769, toplam erkek nüfusu: 5240'tır. Bu bilgiler ışığında bölge tarihin ve yörenin demografik, sosyal ve ekonomik durumuna bir nebze de olsa katkıda bulunmak istenilmiştir.
Özet (Çeviri)
Mahmud II made new and radical reforms in the Ottoman State organization during his reign. During this period, while the central and provincial organization was restructured, population censuses were also initiated. The male population was recorded in detail in the censuses conducted mostly to determine the military power of the state. The female population was not counted. These population books contain important demographic information about the Anatolian and Balkan lands of the Ottoman Empire in the 19th century. With the proclamation of the Tanzimat Edict in 1839, the reform efforts initiated by Mahmud II accelerated and the classical institutions of the Ottoman Empire were replaced by modern institutions. The provincial administration was also affected by this change in Ottoman institutions. In 1842, provinces were divided into sanjaks, sanjaks into kazaks, and kazaks into villages, and based on this arrangement, population censuses in the Ottoman provinces were recorded in books in this way. Within the framework of the relevant regulation, Yıldızeli is seen as an accident under Sivas province. The Muslim Registry of the Sivas Province Yıldızeli kaza, numbered 2496, which we are working on, is located in the Presidency of the State Archives of the Presidency with the code NFS.d and the sequence number 2496. The ledger is dated 1256 AH (1840 AD). It is bound with a marbled cover. Its size is 20 x 55 cm. The total number of leaves is 236. The book is numbered in the style of a varak, and it is seen that the original numbering of the book skipped from the 91st to the 94th leaf. The ledger contains information about the demographic structure, social and economic situation of the period. This ledger provides information on the family names, personal names, military service, age, population movements and occupations of the people living in Yıldızeli villages. Only the Muslim population of Yıldızeli villages is recorded in this book. These villages are treated as a whole within the scope of the nahiyas and the income belonging to which timar, which mukataa and which foundation is recorded. In addition, it is also indicated which person was in charge of them. Total number of households in the villages: 1769 and the total male population: 5240. In the light of this information, this study aims to contribute to the history of the region and its demographic, social and economic situation.
Benzer Tezler
- 2075 numaralı emlak nüfus defteri'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi
Transcription and evaluation of the real estate population book no. 2075
NURTEN KELEBEKLİ
- 2054 numaralı Akdağ Nüfus Defteri'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi
Transcription and evaluation of Akdağ Population Book no 2054
SUNAY KIDIR
- 3268 numaralı Karaman Konya eyaleti Hamidili Sancağı Tefenni kazası Müslim Nüfus Defterinin transkripsyon ve değerlendirmesi
Transcription and evaluation of Karaman Konya province, Hamidili Sanjak Tefenni Muslim Population Book No. 3268
ROJDA YAKUT
- 1716 numaralı Müslim Nüfus Defterine göre 1837-1838'de Şuhud kazası (Transkripsiyon ve değerlendirme)
According to the Muslim Population Book no 1716, the Suhud 1837-1838 district (Transcription and evaluation)
SAFFET BÜYÜKBAŞ
- 1541 numaralı Karacaşehir Kazâsı nüfus defterinin transkripsiyon ve değerlendirilmesi
The Karacasehir District popilation book no 1541 transcription and avaluation
BETÜL CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN ADIGÜZEL