Tiyatro sanatında posthümanizm
Posthumanism in the art of theatre
- Tez No: 927394
- Danışmanlar: PROF. DR. NİGAR PÖSTEKİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Sahne ve Görüntü Sanatları, Philosophy, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Posthümanizm, İnsanmerkezcilik, Antroposen, Kral Ölüyor, Eugene Ionesco, Posthumanism, Anthropocentrism, Anthropocene, Exit The King, Eugene Ionesco
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Dramatik Sanatlar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Bu çalışmada Hümanizmin 14. yüzyıl sonlarından itibaren ortaya koyduğu“insan”kavramını yeniden tartışmaya açan Posthümanizm felsefesi ele alınmış ve kavramın tiyatro sanatında kendine nasıl bir karşılık bulduğu incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, Posthümanizm kavramının tarihçesi ve felsefi temelleri araştırılmış ve çağdaş kuramlar ile ilişkisine değinilmiş; ardından insan olmayan özneler (hayvanlar, makineler, yapay zekâ, bitkiler vb.) irdelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, Posthümanizmin tiyatronun bileşenleri (sahneleme mekânı, metin, dramaturji, oyuncu, yönetmen, senografi ve seyirci) bağlamında nasıl yorumlanabileceği değerlendirilmiş; Rimini Protokoll, Görkem Acaroğlu, Romeo Castellucci, Manuela Infante ve Silke Huysmans & Hannes Dereere gibi çağdaş tiyatro insanlarının/ekiplerinin çalışmalarından örnekler incelenerek, posthümanist yaklaşımın tiyatro sanatına olan etkileri somutlaştırılmıştır. Çalışmanın uygulama ayağında Eugene Ionesco'nun“Kral Ölüyor”isimli oyunundan hareketle var olan metindeki iktidar ilişkileri insanmerkezcilik perspektifinde yorumlanarak oyunda var olan tüm karakterler farklı varlıklar üzerinden ele alınmıştır. Bu bağlamda sahnede insanın ve insan olmayanın paylaştığı bir yapı olarak ortaya konarak Posthümanizm felsefesinin tiyatro sanatında uygulamada kendine nasıl bir karşılık bulduğu/bulabileceği araştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the philosophy of Posthumanism, which brings the concept of“human”, which Humanism introduced since the end of the 14th century, into discussion again, is discussed and how the concept finds a response in theater art is examined. In the first part of the study, the history and philosophical foundations of the concept of Posthumanism are researched and the relationship with contemporary theories is touched upon; then, non-human subjects (animals, machines, artificial intelligence, plants, etc.) are examined. In the second part of the study, it is evaluated how Posthumanism can be interpreted in the context of the components of theater (staging space, text, dramaturgy, actor, director, scenography and audience); by examining examples from the works of contemporary theater people/companies such as Rimini Protokoll, Görkem Acaroğlu, Romeo Castellucci, Manuela Infante and Silke Huysmans & Hannes Dereere, the effects of the posthumanist approach on theater are concretized. In the practical part of the study, based on Eugene Ionesco's play“Exit The King”, the power relations in the text are interpreted from the perspective of anthropocentrism and all the characters in the play are discussed through different entities. In this context, it investigated how the philosophy of Posthumanism can find a response to itself in theater by presenting it as a structure shared by humans and non-humans on the stage.
Benzer Tezler
- Tiyatro yönetmeni Işıl Kasapoğlu'nun reji anlayışı üzerine inceleme
Survey of stage manager understanding of theatre director Işıl Kasapoğlu
CENK HAKAN KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Vsevolod Meyerhold'un biyomekanik ve Theodoros Terzopoulos'un biyodinamik oyunculuk yöntemlerinin karşılaştırmalı incelemesi
Comparative analysis of Vsevolod Meyerhold's biomechanics and Theodoros Terzopoulos's biodynamic acting methods
KADER DURKADIN YORULMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sahne ve Görüntü SanatlarıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTiyatro Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİLLA EMRE KESKİN
- İşaret dilinin tiyatro sanatında kullanılması ve bir uygulama örneği: III. Richard
The usage of sign language in theatre and an applied example: Richard III
BERFU KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ZERENLER
- Oyunculukta oyun kavramı ve gerçeklik ilişkisi üzerinden Stanislavski sistemi
An analysis of Stanislavski system on the relationship between game concept and reality in acting
SERKAN ATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sahne ve Görüntü SanatlarıHaliç ÜniversitesiTiyatro Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM KILIÇ
- Çağdaş Türk tiyatrosunda geleneksellik
Tradition in contemporary Turkish theatre
YAVUZ PEKMAN
Doktora
Türkçe
2001
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiTiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. DİKMEN GÜRÜN UÇARER