Kur'ân tefsirinde 'Ehl-i Beyt' yorumları –Şia ve Şia dışı tefsirler özelinde-
'Ahl al-Bayt' interpretations in Qur'an exegesis –in particular to Shia and non-Shia interpretations
- Tez No: 927801
- Danışmanlar: PROF. DR. BURHAN BALTACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
Çalışmamızda Şia ve Şia dışı tefsir kaynaklarında Ehl-i beyt hakkındaki verileri tespit etmeye çalıştık. Şia ve Şia dışı tefsirlerde Ehl-i beyt hakkında nazil olduğu düşünülen, Ehl-i beyt olarak tevil edilen ve Ehl-i beytin faziletini beyan eden ayetler, ayetlerin yorumları ve yorumları desteklemek üzere delil olarak getirilen rivayetleri ortaya koymayı hedefledik. Çalışmamızın birinci bölümünde Ehl-i beyt terkibinin dönemsel anlamını incelemeye çalıştık. Bu terkibin her dönemde farklı manada kullanılıp her asrın siyasi ve dini ortamına göre anlam değişikliğine uğradığını tespit ettik. Çalışmamızın ikinci bölümünde Şia dışı klasik rivayet ve dirayet tefsirlerinde Ehl-i beyt ile tefsir edilen ayetlerin yorumlarını ve rivayetleri inceledik. Şia dışı müfessirler Ehl-i beyt hakkındaki ayetlerin ve rivayetlerin net olarak Ehl-i beyt fertlerinden kime delalet ettiğine çok dikkat etmeksizin Ehl-i beytin fazileti hakkında düşünmüşlerdir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde Şia'nın tefsirlerini inceledik. Öncelikle Şia dışı tefsirlerde Ehl-i beyt olarak tevil edilen ayetlerin hemen tamamının Şii tefsirlerinde de Ehl-i beyt olarak yorumlandığını gördük. Fakat tekrara düşmemek adına Şia tefsirlerini incelediğimiz bölümde bunlara yer vermedik. Şia kaynaklarında“Ehl-i beyt”ya da“Ehl-i beyt imamları”olarak tefsir edilen birçok ayet daha tespit ettik. Şii müfessirler Ehl-i beyt hakkındaki her ayeti tefsir ederken, Ehl-i beyt fertlerinin kim ya da kimler olduğunun bilinmesi için çok çaba göstermişlerdir. Çünkü bu isimler onlara göre, ümmetin imamı yani yöneticisi olacaklardır. Şii tefsirlerdeki yorumlarda ayetlerde kastedilenlerin kimler olduğu yanında ayetlerde“Ehl-i beyt”ile kastedilenlerin, kendi inanç ve düşünce sisteminde ifadesini bulan kişiler olması arzularının da tefsirlere yansıdığını gördük. Ayetlerin tevilinde Ehl-i beyt olarak yer alan rivayetlerin bir kısmı, ayetin anlamını ortaya koymaya yönelik olmayıp, ayetin anlam alanını örneklendirmek için verilmiş birer misal ya da tefsirin kaleme alındığı dönemde yapılmış örnek birer yorum olarak da değerlendirilebilir. Bazı ayetlerin başka yorumları ve bu yorumları destekleyen rivayetler de tefsirlerde yer almaktadır. Biz çalışmamızda Ehl-i beyt yorumlarını ve bu yorumları destekleyen rivayetleri tespit etmeye çalıştık. Ehl-i beyt dışındaki diğer yorumları ve onları destekleyen rivayetleri, çalışmamızın sınırları dışında kaldığı için araştırmamıza dâhil etmedik.
Özet (Çeviri)
In our study, we tried to determine the data about Ahl al-Bayt in Shia and non-Shia tafsir sources. We aimed to reveal the verses that are thought to have been revealed about Ahl al-Bayt in Shia and non-Shia tafsir, interpreted as Ahl al-Bayt and declaring the virtues of Ahl al-Bayt, the interpretations of the verses and the narrations brought as evidence to support the interpretations. In the first part of our study, we tried to examine the periodic meaning of the phrase Ahl al-Bayt. We determined that the phrase was used in different meanings in each period and that its meaning changed according to the political and religious environment of each century. In the second part of our study, we examined the interpretations and narrations of the verses interpreted with Ahl al-Bayt in non-Shia classical narrations and acumen tafsir. Non-Shia commentators have considered all of the verses and narrations about the Ahl al-Bayt to be about the virtues of the Ahl al-Bayt without paying much attention to who they clearly refer to from the Ahl al-Bayt. In the third section of our study, we examined the interpretations of the Shia. First of all, we determined that almost all of the verses interpreted as Ahl al-Bayt in non-Shia interpretations were also interpreted as Ahl al-Bayt in Shia interpretations. However, we did not include these in the section where we examined the Shia interpretations in order not to repeat ourselves. We have identified many more verses interpreted as“Ahl al-Bayt”or“Ahl al-Bayt imams”in Shia sources. While interpreting every verse about the Ahl al-Bayt, Shia commentators have made great efforts to ensure that it is known who the Ahl al-Bayt individuals are. Because these names will be the imams, or leaders, of the ummah. In the interpretations of Shiite commentaries, in addition to the question of who the verses refer to, we have seen that the desire to have the“Ahl al-Bayt”in the verses be people whose belief and thought system they have expressed is also reflected in the commentaries. Some of the narrations included in the interpretation of the verses as Ahl al-Bayt are not intended to reveal the meaning of the verse, but can be evaluated as examples given to exemplify the field of meaning of the verse or as sample interpretations made during the period when the commentary was written. There are also other interpretations of some verses and narrations supporting these interpretations. In our study, we tried to determine the Ahl al-Bayt interpretations and the narrations supporting these interpretations. We did not compare the interpretations and the narrations supporting the interpretations and made a preference.
Benzer Tezler
- Tabâtabâî'nin Kur'ân'ı tefsir yöntemi
Tabatabai's exegesis method of the Qur'an
HATİCE ERKOÇ
Doktora
Türkçe
2020
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU
- Fahreddin er-Razi'nin Mefatİhu'l-Ğayb adlı tefsirinde Şia'ya yönelik tenkitler
Criticisms levelled against Shi'a in Fakh al-din al-Razi's Mafatih al-Ghaib
ALİ NURULLAH BERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Şia'da imamet teolojisinin temelleri
Fundamentals of imamete theology in Shia
TUĞBA TÜRKSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinDüzce ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FURAT AKDEMİR
- Tefsir bağlamında Muʽtezile'nin akılcı yaklaşımı ile modern akılcılığın karşılaştırılması
Comparison of Mu'tazila's rational approach and modern rationalism in the context of tafsir
CAHİDE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinArdahan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUKADDER ARİF YÜKSEL