Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan etkinliklerin dijital okuryazarlık açısından incelenmesi
An analysis of the activities in Turkish language and literature textbooks in terms of digital literacy
- Tez No: 927989
- Danışmanlar: PROF. DR. FETHİ DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Bu çalışmanın amacı, Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan etkinliklerin dijital okuryazarlıkla ilişkili olma durumunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada veriler doküman incelemesi tekniğiyle toplanmıştır. Çalışmanın materyalini 2024-2025 eğitim öğretim yılı 9-12. sınıf Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan ders öncesi, ders içi ve ders sonrası olmak üzere toplam 748 etkinlik oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Gülsoy (2023)'un UNESCO'nun küresel dijital okuryazarlık çerçevesinden hareketle hazırladığı Dijital Okuryazarlık İçerik Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Veriler, nitel araştırmanın veri analiz tekniklerinden betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında dijital okuryazarlıkla ilişkili etkinliklerin her sınıf seviyesinde belirli oranlarda yer aldığı görülmüştür. Yapılan incelemede dijital okuryazarlıkla ilişkili etkinlikleri içermesi açısından en yüksek yüzdeye sahip ders kitabının 9. sınıf ders kitabı olduğu; en düşük yüzdeye sahip ders kitabının ise 12. sınıf ders kitabı olduğu; söz konusu etkinliklerin dört temel dil becerilerine dağılımı incelendiğinde en yüksek yüzdeye sahip becerinin dinleme; en düşük yüzdeye sahip becerinin ise konuşma olduğu; dijital okuryazarlık yetkinlik alanları içerisinde en fazla bilgi ve veri okuryazarlığı yetkinlik alanına yer verildiği; kariyerle ilgili yeterlikler yetkinlik alanına ise hiç yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlardan hareketle benzer çalışmalarla karşılaştırmalar yapılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal the relationship between the activities included in Turkish language and literature textbooks and digital literacy. This study employed a qualitative research method, and the data were collected through document analysis. The material of the study consists of a total of 748 activities categorized as pre-lesson, during-lesson, and post-lesson activities from the 2024-2025 academic year Turkish language and literature textbooks for grades 9-12. The Digital Literacy Content Assessment Form prepared by Gülsoy (2023) based on UNESCO's global digital literacy framework was used as a data collection tool in the research. The data were analyzed using the descriptive analysis technique, which is one of the data analysis techniques of qualitative research. The study found that activities related to digital literacy are included in Turkish Language and Literature textbooks at certain rates at each grade level. Among these, the 9th-grade textbook had the highest percentage of digital literacy-related activities, while the 12th-grade textbook had the lowest percentage. Analyzing the distribution of these activities across the four basic language skills, it was observed that listening had the highest percentage, whereas speaking had the lowest. Regarding digital literacy competency domains, the most represented domain was information and data literacy, while the domain of career-related competencies was not addressed at all. Based on these findings, comparisons with similar studies were made, and recommendations were provided
Benzer Tezler
- Açık öğretim ortaokulu Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda yer alan nitelikler bağlamında incelenmesi
An examination of the reading texts in the open education secondary school Turkish course books in the context of the qualifications in the 2019 Turkish Curriculum
ADEM KAV
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimMuş Alparslan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEYMUR EROL
- Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında ölçme ve değerlendirme: Yürürlükteki kitaplar üzerine bir inceleme
Assessment and evaluation in secondary education Turkish language and literature tour books: A review on current books
SADİ ÇATAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH VEYİS
- Türkçe ders kitaplarında yer alan çocuk edebiyatı metinlerinin çağdaş çocuk edebiyatı ilkeleri açısından değerlendirilmesi ve eğitsel öneriler
Assessment and educational recommendation on children?s litareture texts in turkish lesson books in terms of modern children?s litaratrure principles
IŞILAY UZ ERŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN DİLİDÜZGÜN
- Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarının edimbilim açısından ı̇ncelenmesi
An analysis of pragmatic content in Turkish and Turkish culture textbooks
ZEKİYE DURMUŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ FUAT ARICI
DOÇ. DR. YUSUF GÜNAYDIN
- Türkiye'de Fransızca dil öğretimi ve çoklu zeka kuramı: İlköğretim 4. sınıf Fransızca ders kitaplarında çoklu zeka kuramının yeri ve uygulamaları
L?enseignement du Français et la théorie des intelligences multiples en Turquie: La place et l?utilisation des intelligences multiples dans manuels a l?école primaire en 4eme année
AYFER YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiFransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MELEK ALPAR