Fen derslerinde bilimsel sorgulama uygulayan öğretmenlerin zaman kullanımlarının incelenmesi
Investigation of teachers' use of time applying scientific inquiry in science lessons
- Tez No: 928136
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE OĞUZ ÜNVER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 398
Özet
Bilimsel sorgulama insanların doğada gerçekleşen olay ve olguları keşfetmeleri ve anlamlandırmaları için bir yoldur. Öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğasını anlamaları için bilimsel sorgulama destekli etkinlikler kritik öneme sahiptir. Ancak araştırmalar öğretmenlerin bilimsel sorgulama destekli derslerde güçlüklerle karşılaştıklarını göstermiştir. Bu güçlüklerin başında zamanın yetersizliği yer almaktadır. Mevcut araştırmada bilimsel sorgulama destekli fen bilimleri dersi işleyen öğretmenlerin zaman kullanımlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 220K080 kodlu,“Hizmetiçi Öğretmen Eğitiminde Bilimsel Sorgulama Destekli Çevrimiçi Mentorluk (E-Scaffolding) Modelinin Tasarlanması ve Etkililiğinin Değerlendirilmesi”başlıklı TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında yürütülmüştür. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde amaçsal örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 220K080 kodlu TÜBİTAK 1001 projesi katılımcısı olan 5 fen bilimleri, 5 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 10 öğretmen oluşturmaktadır. Katılımcı öğretmenler arasında hem devlet hem de özel okullarda görev yapan öğretmenler yer almaktadır. Proje kapsamında katılımcı öğretmenler dört aşamalı mentorluk desteği almıştır. Bu aşamaların hepsi için öğretmenler derslerini aksiyon kamera ile kayıt altına almıştır. Bu dersler öğretmenlerin mentorları tarafından izlenerek geri bildirimler verilmiştir. Bu çalışmada öğretmenlerin mentorluk sürecinin son aşaması için hazırladıkları dersler incelenmiştir. Bu dersler için hazırlanan ders planları, öğrenci çalışma yaprakları, görüşme kayıtları ve ders videoları araştırmanın verilerini oluşturmaktadır. Veri toplama sürecinde aksiyon kamera ile dersler kayıt altına alınmıştır. Öğretmenler bu dersler için hazırladıkları ders planı ve öğrenci çalışma yapraklarını Google Classroom'da kendileri için açılan alana yüklemişlerdir. Ardından öğretmenlerle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bilimsel sorgulama sınıflarında zaman kullanımı çizelgesi, ile öğretmenlerin ders videolarının süre analizi gerçekleştirilmiştir. Bilimsel sorgulamada ders planı değerlendirme formu ve bilimsel sorgulamada öğrenci çalışma yaprağı değerlendirme formu ile ders planı ve öğrenci çalışma yapraklarının içerikleri incelenmiştir. Araştırma bulguları, öğretmenlerin derslerini farklı sürelerde planladıklarını göstermiştir. Öğretmenler ders süresinin büyük kısmını araştırma sürecine destek ve analiz ve sonuca destek adımlarına ayırmışlardır. Öğretmenlerin en çok zaman kaybını malzeme ve ekipman dağıtımı kodu ile ilişkili davranışlarla yaşamışladır. Öğretmenlerin ders planlarında bilimsel sorgulama özelliklerini yansıtan kanıtlar mevcuttur. Öğrenci çalışma yaprakları incelendiğinde ders planında belirlenen adımlarla uyumlu olduğu gözlenmiştir. Öğretmenler, yapılan görüşmelerde mentorluk eğitimi öncesinde bilimsel sorgulama destekli derslere çekimser yaklaştıklarını ifade etmişlerdir. Ancak mentorluk eğitimi sonunda artık sürekli olarak bilimsel sorgulama destekli dersler işleyeceklerini belirtmişlerdir. Ek olarak bilimsel sorgulama destekli derslerin sınıf içi iletişimi, öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve sosyal becerilerini geliştirdiklerini düşünmektedirler. Öğretmenlerin bilimsel sorgulama destekli dersleri için zaman kullanımlarının ders planları, öğrenci çalışma yaprakları ve bilimsel sorgulamaya yönelik görüşleri açısından tutarlı sonuçlar ortaya koyduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırmanın sonuçları kapsamında bilimsel sorgulama destekli fen bilimleri derslerinin uygulama ve araştırma süreçlerine ilişkin önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Scientific inquiry is a way for people to discover and make sense of events and phenomena in nature. Scientific inquiry-based activities are critical for students' scientific process skills and understanding of the nature of science. However, research has shown that teachers face difficulties in science inquiry-based lessons. One of these difficulties is the lack of time. In the present study, it was aimed to examine the time using of teachers who teach science lessons supported by scientific inquiry. The research was conducted within the scope of TUBITAK 1001 project with the code 220K080, titled“Designing and Evaluating the Effectiveness of Scientific Inquiry Supported Online Mentoring (E-Scaffolding) Model in In-Service Teacher Training”. Case study, one of the qualitative research methods, was used in the study. Criterion sampling method, one of the purposive sampling methods, was preferred in determining the participants. The study group of the research consists of a total of 10 teachers, 5 science teachers and 5 classroom teachers, who are participants of the TÜBİTAK 1001 project coded 220K080. The participant teachers included teachers working in both public and private schools. Within the scope of the project, participant teachers received mentoring support in four phases. For all of these phases, teachers recorded their lessons with an action camera. These lessons were monitored by the teachers' mentors and feedback was given. In this study, the lessons prepared by the teachers for the last stage of the mentoring process were analysed. Lesson plans, student worksheets, interview records and lesson videos prepared for these lessons constitute the data of the study. During the data collection process, the lessons were recorded with an action camera. Teachers uploaded the lesson plans and student worksheets they prepared for these lessons to the area opened for them in Google Classroom. Then, semi-structured interviews were conducted with the teachers. Time using chart in scientific inquiry classrooms and duration analysis of teachers' lesson videos were carried out. Lesson plan evaluation form in scientific inquiry and student worksheet evaluation form in scientific inquiry were used to analyse the contents of lesson plans and student worksheets. The findings of the study showed that teachers planned their lessons in different durations. Teachers allocated most of the lesson time to the steps of supporting the research process and supporting the analysis and conclusion. Teachers experienced the most time loss with the behaviours related to the code of material and equipment distribution. There is evidence in the lesson plans of the teachers reflecting the characteristics of scientific enquiry. When the student worksheets were examined, it was observed that they were compatible with the steps determined in the lesson plan. It was determined that the student worksheets were compatible with the steps determined in the lesson plan. In the interviews, the teachers stated that they were hesitant about the lessons supported by scientific inquiry before the mentoring training. However, at the end of the mentoring training, they stated that they would teach inquiry-based lessons continuously. In addition, they think that inquiry-based lessons improve classroom communication, students' cognitive, affective and social skills. It was concluded that teachers' use of time for scientific inquiry-supported lessons revealed consistent results in terms of lesson plans, student worksheets and their views on scientific inquiry. Within the scope of the results of this study, suggestions were made regarding the implementation and research processes of scientific inquiry-supported science lessons.
Benzer Tezler
- Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının bilim eğitiminde ölçme becerilerinin incelenmesi ve deneysel etkinlikler ile geliştirilmesi
Examining the measuring skills of science and technology teacher candidates and developing these skills with experimental activities
ŞAHİDE MARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimMuğla Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE OĞUZ ÜNVER
- Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms
2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi
ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK
- Sınıf ortamında argümantasyona dayalı öğrenme ortamının değerlendirilmesi: Deneyimli kimya öğretmenleri ile kimya öğretmen adaylarına ilişkin durum çalışması
The evaluation of learning environment based argumentation in classroom: A case study involving experienced chemistry teachers and prospective chemistry teachers
HASENE ESRA YILDIRIR
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN NAKİBOĞLU
- Üstün yetenekli öğrencilere yönelik farklılaştırılmış sorgulama temelli fen bilgisi ders modüllerinin geliştirilmesi, uygulanması ve etkililiğinin değerlendirilmesi
The development, implementation and effect of differentaited inquiry-based science lesson modules for gifted students
BESTAMİ BUĞRA ÜLGER
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUludağ ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ÇEPNİ
- Matematik öğretmenlerinin beceri temelli sorulara yönelik algılayışları
The perceptions of the mathematics teachers toward to skill-based questions
ZEYNEP PELİN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİN AYDIN
DOÇ. DR. ELİF BAHADIR