Çocukluk çağı travması, içselleştirilmiş utanç ve zihinselleştirmenin gerilim tipi baş ağrısı üzerindeki etkisi
The effect of childhood trauma, internalized shame and mentalization on tension type headache
- Tez No: 928273
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİLE GÜRDAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Tınaztepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Çalışmanın amacı günlük hayatı çok fazla etkilemesine rağmen az çalışılan somatik bir grup olan gerilim tipi baş ağrısı (GTBA) olan ve olmayan kişileri çocukluk çağı travmaları, zihinselleştirme ve içselleştirilmiş utanç düzeyleri açısından karşılaştırmaktır. Araştırmanın diğer bir amacı ise çocukluk çağı travması ve somatizasyon arasındaki ilişkide zihinselleştirme ve içselleştilirmiş utancın olası aracı rollerini incelemektir. Çalışma örneklemi yaşları 18-65 arasında değişen GTBA tanısı almış 66 hasta ve 82 sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 148 katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcılara çalışma kapsamında Sosyodemografik Form, Çocukluk Çağı Travması Ölçeği (CTQ-33), Zihinselleştirme Ölçeği (MentS), İçselleştirilmiş Utanç Ölçeği (ISS), Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve Vizüel Analog Skala (VAS) uygulanmıştır. Verilerin analizi yapılırken örneklemleri karşılaştırmak için ki kare analizi, ölçeklerin hasta ve kontrol gruplarında farklılaşıp farklılaşmadığını ölçmek için bağımsız örneklem t testi ve aracılık analizleri için çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan analizlere göre GTBA hasta grubunun kontrol grubuna kıyasla çocukluk çağı travmaları, zihinselleştirme, içselleştirilmiş utanç ve ağrı şiddeti ölçümlerinde anlamlı farklar bulunmaktadır. Çocukluk çağı travmaları ve somatik ağrı şiddeti arasındaki ilişkide zihinselleştirmenin aracı rolü bulunamamışken içselleştirilmiş utancın aracı rolü anlamlıdır. Zihinselleştirme ve içselleştirilmiş utancın sıralı aracı etkisi ise anlamlı değildir. İçselleştirilmiş utanç ile depresyonun ayrımını kontrol edebilmek için çalışmaya eklenmiş olan Beck Depresyon Envanteri ölçümleri ise her iki grubun şiddetli depresyon puanına sahip olması nedeniyle kullanılamamıştır. Gelecek çalışmalarda modelin diğer somatik hastalıklarda tekrar test edilmesi önemli görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to compare the levels of childhood trauma, mentalization, and internalized shame in individuals with and without tension-type headaches (TTH), which is a somatic disease that significantly affects daily life but is rarely studied. Another aim of this research was to examine the potential mediating role of mentalization and internalized shame in the relationship between childhood trauma and somatization. The study included a total of 148 participants, consisting of 66 patients with tension-type headaches and 82 healthy controls, aged between 18 and 65 years. Participants were administered the Sociodemographic Form, the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33), the Mentalization Scale (MentS), the Internalized Shame Scale (ISS), the Beck Depression Inventory (BDI), and the Visual Analog Scale (VAS) as part of the study. During data analysis independent samples t-tests were used to measure whether the scores differed between the patient and control groups, and mediation was tested with the Multiple Linear Regression. The results of the analysis showed that the TTH patient group significantly differed from the control group in terms of childhood trauma, mentalization, internalized shame and pain severity, mean scores. While no mediating role of mentalization was found in the relationship between childhood trauma and somatic pain severity, the mediating role of internalized shame was significant. The sequential mediating effect of mentalization and internalized shame was not significant. Beck Depression scores, added to control for the distinction between internalized shame and depression, could not be used due to both groups having severe depression scores. It is considered important for future studies to retest this model in other somatic diseases.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin içselleştirilmiş kilo önyargılarının, çocukluk çağı travmaları ve benlik saygısı ile ilişkisinin belirlenmesi
Determining the relationship of university students' internalized weight prejudices with childhood trauma and self-esteem
SABİHA GÖKÇEN SAYGILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBEYKOZ ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA ERMAĞAN ÇAĞLAR
- Bipolar bozukluk hastalarında içselleştirilmiş damgalanma ve ilişkili faktörler
Internalized stigmatization and related factors in bipolar disorder patients
SÜMEYRA DİL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZLEM ORHAN
- Çocukluk çağı travmaları ve obsesif kompulsif belirtiler ilişkisinde kontrol odağı, çıkarımsal karmaşa ve sorumluluk tutumlarının rolü
The role of locus of control, inferential confusion and responsibility attitudes in the relationship between childhood traumas and obsessive-compulsive symptoms
DİLARA ŞAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE DEMİRBAŞ
- Çocukluk çağı travması, kişilerarası bağımlılık ve ilişkisel saldırganlık arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between childhood trauma, interpersonal addiction and relational aggression
ŞİLAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAĞMUR ULUSOY DOĞMUŞ
- Çocukluk çağı travması ve bağlanma stillerinin flört şiddeti ile ilişkisi
Childhood trauma and relationship between attachment styles and dating violence
BÜŞRA YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNEM ZEYNEP METİN