Fen eğitiminde çevre bilinci çalışmalarının incelenmesi: Bir meta-analiz ve meta-sentez çalışması
Examination of environmental awareness studies in science education: A meta-analysis and meta-synthesis study
- Tez No: 928337
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKE ÇALIŞKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 511
Özet
Bu çalışmanın amacı, çevre bilincine yönelik fen eğitimi alanında yapılan araştırmaların bulgularına kapsamlı bir bakış sunarak bu alandaki bilgi birikimini ortaya koymak, fen eğitiminin çevre bilinci üzerindeki etkisini incelemek ve çevre bilincini etkileyen değişkenleri belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda 11 farklı veri tabanında uygun anahtar kelimelerle yapılan tarama sonucunda, belirlenen ölçütlere göre çevre dostu davranış, çevre bilgisi, çevreye yönelik tutum, çevre bilinci ve çevre okuryazarlığına yönelik yapılan çalışmalara ulaşılmıştır. Yapılan meta-analiz sonucunda, fen eğitiminin çevre bilgisi (EB=1,039) ve çevre bilinci (EB=1,039) üzerindeki etkisinin güçlü; çevreye yönelik tutum (EB=0,774), çevre dostu davranış (EB=0,828) ve çevre okuryazarlığı (EB=0,595) üzerindeki etkisinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Cinsiyetin etkisinin araştırıldığı çalışmalara göre fen eğitiminin kız öğrencilerin çevre bilgisi (EB=0,191), çevre bilinci (EB=0,217), çevreye yönelik tutumu (EB=0,389), çevre dostu davranışı (EB=0,159) ve çevre okuryazarlığı (EB=0,201) üzerindeki etkisi erkek öğrencilere göre daha belirgindir. Ayrıca meta-sentez bulgularına göre öğrenciler, çevre kazanımları içeren fen dersleri sonucunda çevre bilinci, çevre bilgisi, çevreye yönelik tutum ve çevre dostu davranış kazandıklarını; derslerin eğlenceli, faydalı ve uygulamaya dönük olduğunu; bu derslerin bilgi dışında sosyal ve kişisel gelişimlerine de katkı sağladığını ifade etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to provide a comprehensive overview of the findings from research on environmental awareness in science education, to reveal the knowledge accumulated in this field, examine the impact of science education on environmental awareness, and identify the variables that influence environmental awareness. To achieve this goal, a search was conducted using appropriate keywords in 11 different databases. Based on the inclusion and exclusion criteria, studies on environmentally friendly behavior, environmental knowledge, attitudes toward the environment, environmental awareness, and environmental literacy were obtained. The meta-analysis results revealed that science education had a strong effect on students' environmental knowledge (EB=1.039) and environmental awareness (EB=1.039), while the effects on attitudes toward the environment (EB=0.774), environmentally friendly behavior (EB=0.828), and environmental literacy (EB=0.595) were moderate. According to studies investigating the effect of gender, the impact of science education on environmental knowledge (EB=0.191), environmental awareness (EB=0.217), attitudes toward the environment (EB=0.389), environmentally friendly behavior (EB=0.159), and environmental literacy (EB=0.201) is more pronounced in female students compared to male students. Additionally, according to the meta-synthesis findings, students reported gaining environmental awareness, environmental knowledge, attitudes toward the environment, and environmentally friendly behavior as a result of science lessons containing environmental content. They stated that these lessons were enjoyable, beneficial, and application-oriented, and that they contributed not only to their knowledge but also to their social and personal development.
Benzer Tezler
- Bütünsel mimarlık eğitiminin bir bileşeni olarak mimarlıkta teknoloji eğitimi için model önerisi
A model proposal for architectural technology education as a component of holistic architectural education
FATİH YAZICIOĞLU
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. CEM ALTUN
- Proje tabanlı çevre eğitiminin ortaokul öğrencilerinin çevre bilinci üzerine etkisinin incelenmesi
Project-based environmental education for middle school students examining the effect on environmental awareness
DENİZ KIZIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TUNÇEL
- 5. sınıf fen bilimleri dersi insan ve çevre ünitesinde ters yüz sınıf uygulamalarının çevre bilincine etkisinin incelenmesi
Analyzing of effects of flipped classroom practices on environmental consciousness in the fifth grade sciences lesson human and environment unit
ESRA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVCAN CANDAN HELVACI
- ISO 9000 kalite yönetimi ve ISO 14000 çevre yönetim sistemleri uygulamalarının değerlendirilmesi: Türkiye örneği
An Evaluation of ISO 9000 quality management and ISO 14000 environmental management systems implementations: The case of Turkey
BERSAM BOLAT
Doktora
Türkçe
2002
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SITKI GÖZLÜ
- Vatandaşlık yeterlikleri bağlamında ortaokul ekonomi okuryazarlığı standartlarının belirlenmesi ve öğretim programlarındaki yerinin incelenmesi
Determination of the middle school economic literacy standards in the context of citizenship competencies and investigation of the place of these standards in curricula
GÜLTEN YILDIRIM