İbn Haldun ve Machiavelli'nin siyasal düşüncesinde iktidar ve iktidarın dizginlenmesi: Karşılaştırmalı bir inceleme
In the political thought of ibn Khaldun and Machiavellipower and the restraint of power: A comparative a review
- Tez No: 929013
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM ÇAYLAK, PROF. DR. İRFAN HAŞLAK, PROF. DR. CENGİZ SUNAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Bu çalışma, İbn Haldun ve Niccolò Machiavelli'nin siyasal düşüncelerindeki iktidar tasavvurlarını ve düşünürlerin siyasal iktidarın dizginlenmesine dair görüşlerini karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Siyasal iktidarın kurulumunda reel-politiğe ve güç siyasetine yönelik benzer yaklaşımlara sahip olmaları, İbn Haldun ve Machiavelli'nin politik düşüncelerinin doğu despotizmi ve mutlakiyetçi yönetimle nitelendirilmesine neden olmuştur. Siyasi düşünce tarihi üzerine yapılan kuramsal çalışmamızda, kamu düzeni ve istikrar için siyasal iktidarın zorunluluğu kadar, iktidarın yozlaştırıcı karakteri nedeniyle politik gücün; ortak iyi (kamu yararı/maslahat), siyasal katılım, karma anayasa, mülkiyet hakları, doğal hukuk, herkes için geçerli ilahi ve beşeri yasalar, adalet ve genel ahlak ilkeleriyle dizginlenmesine yönelik kadim entelektüel çaba ve kavramların, benzer biçimde İbn Haldun ve Machiavelli'nin eserlerinde de işlendiği gözlemlenmiştir. Orta Çağ politik geleneğiyle benzer önermeler taşıyan İbn Haldun'un siyasal düşüncesinde iktidarın dizginlenmesi, iyi, adil ve meşru yönetim anlayışı bağlamında değerlendirilerek bunların; herkes için geçerli olan ilahi ve siyasi yasalar, Muhammedi sünnet, maslahat (kamu yararı) makâsıdü'ş-şerîa, adalet ilkesi, mülkiyet dokunulmazlığı, yaşam hakkı, angaryanın reddi, halkın refah ve mutluluğu, koşullu itaat, toplumsal norm ve ahlak kurallarından oluştuğu anlaşılmaktadır. Antik Yunan ve Roma döneminden ilham alan Machiavelli'nin siyasal düşüncesinde ise iktidarın dizginlenmesi, istikrar ve topluluk özgürlüğü bağlamında yorumlanmış ve bunların; pozitif yasalar, karma hükümet şekli, mülkiyet, yaşam hakkı ve ortak iyi anlayışından geliştirildiği anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study comparatively analyzes Ibn Khaldun and Niccolò Machiavelli's conceptions of power in their political thought and their views on the restraint of political power. The fact that they had similar approaches to realpolitik and power politics in the establishment of political power caused Ibn Khaldun and Machiavelli's political thoughts to be characterized by eastern despotism and absolutist rule. In our theoretical study on the history of political thought, it has been observed that the ancient intellectual efforts and concepts of the necessity of political power for public order and stability, as well as the necessity of political power for the corruptive character of power, to restrain political power with the principles of the common good (public good/maslahat), political participation, mixed constitution, property rights, natural law, divine and human laws valid for all, justice and general morality, are similarly treated in the works of Ibn Khaldun and Machiavelli. In Ibn Khaldun's political thought, which has similar propositions with the political tradition of the Middle Ages, the restraint of power is interpreted in the context of good, just and legitimate governance, and it is understood that these consist of divine and political laws that apply to everyone, Muhammad's Sunnah, maslahat (public good) maqāṣid al-shari'a, the principle of justice, property inviolability, the right to life, the rejection of drudgery, the welfare and happiness of the people, conditional obedience, social norms and moral rules. In Machiavelli's political thought, which was inspired by the ancient Greek and Roman periods, the restraint of power was interpreted in the context of stability and community freedom, and it is understood that these were developed from positive laws, mixed form of government, property, right to life and common good.
Benzer Tezler
- A comperative analaysis of Ibn Khaldun's and Niccolo Machiavelli's realist and rationalistic approaches to politics
İbn Haldun ve Niccolo Machiavelli'nin siyasete realist ve rasyonalist yaklaşımlarının karşılaştırmalı bir analizi
OKTAY KİMYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Siyasal BilimlerAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL YAMAN
- İslâm siyasal realizminin doğuşu ve İbnü'l-Muqaffa'nın siyasal fikirleri üzerine -İbnü'l-Muqaffa ve Machiavelli mukayesesi-
Başlık çevirisi yok
SAİT AYKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OZAN ERÖZDEN
- Milliyetçi Hareket Partisi'nin din politikaları (Alparslan Türkeş Dönemi)
Religious policies of The Nationalist Movement Party (Alparslan Türkeş Period)
EDA BALCI
- İbn Haldun ve Machiavelli'nin görüşleri çerçevesinde devlet ve yönetim anlaşıyı bakımından doğu batı farklılaşması
Differentiation of east and west on the grounds of the understanding of state and government with respect to the principal views of Ibn Khaldun and Machiavelli
NURETTİN DAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EROL
- İbni Haldun ve Machiavelli'nin din-dışı toplum ve siyaset kavrayışları bakımından karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
MURAT EREN ÖZEL