Enderûnlu vâsıf ve şair Nedîm'in kasidelerinde değerli taşların değerlendirilişinin Şirvânî'nin Tuhfe-i Mûrâdî adlı Cevher-nâmesi ışığında bir incelemesi
An investigation of the evaluation of the valuable stones in the praises of Enderūnlu vāsif and poet Nedīm in the light of Shirvānī's gemology book named Tuhfe-i Murādī
- Tez No: 929239
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUBA ONAT ÇAKIROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Lâle Devri'nin meşhûr şairi Nedîm Lâle Devri' nde yaşamış ve bu devrin kapanmasıyla vefat etmiştir. Enderûnlu Vâsıf Nedîm' den 41 yıl sonra dünyaya gelmiştir. Osmanlı İmparatorluğu' nun dağılma döneminde yaşamıştır. Ve bu iki şairden yıllar önce 15. Yüzyıl' da Hekim Şîrvânî“ Tuhfe- i Murâdî”adlı cevher-nâmesini yazmıştır. Vâsıf ve Nedîm' in divanlarındaki kasidelerde değerli taşları nasıl kullandıkları, Şîrvânî' nin“ Tuhfe-i Murâdî”adlı eserinin de ışığında, bu tezde araştırılmıştır. İncelenen beyitler tek tek açıklanmıştır. Tuhfe- i Mûrâdî' den yapılan transkripsiyonlar ilgili madenlerin bulunduğu bölümlere eklenmiştir. Ve böylece şiirde geçen değerli taşların kullanımları ile cevher-nâmede ele alınışları arasında bir ilgi kurulmuştur. Bunun sayesinde şairlerin bu cevherleri hangi anlamlarda kullandıkları da ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Ayrıca Cevher- nâme' de geçen tıbbî reçeteler bu tez ile ortaya konulmak istenmektedir. Klasik Türk Edebiyatı 'nda ve kadîm tıp biliminde madenlerin yeri ve önemi üzerinde bir çalışma yapılması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The famous poet of the Tulip Era, Nedim lived in the Tulip Era and died with the end of this period. Poet Vāsif from Enderūn was born 41 years after Poet Nedīm. He lived during the disintegration period of the Ottoman Empire. And years before these two poets In the 15th century, doctor Shirvani wrote cevhernāme“ Tuhfe- i Murâdî”. The examination of how Vâsıf and Nedîm used precious stones in the odes in their divans, in the light of Shīrvānī 's work named“ Tuhfe- i Murādī”, is researched in this thesis. The couplets examined are explained one by one. Transcriptions from Tuhfe- i Murādī and thus, a link was established between the use of the precious stone in the poem and its handling in the cevhernāme. Thanks to this, it is tried to reveal in what meanings the poets used these gems. In addition, the medical prescriptions in Cevher- nâme are intended to be revealed in this thesis. It is aimed to conduct a study on the place and importance of minerals in Classical Turkish Literature and ancient medical science.
Benzer Tezler
- 18.yüzyıl şairlerinden Sünbülzade Vehbi(Lutfiyye),Bosnalı Sabit, Enderunlu Vasıf ve Nedim'in divan ve mesnevilerindeki atasözleri ve deyimler
Proverbs and idioms from the classical Ottoman poetry of Sünbülzade Vehbi(Lutfiyye),Sabit from Bosna,Vasif from Enderun and Nedim who are from the 18.cc poets
DEVRİM KALAYCI SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜREYYA A. BEYZADEOĞLU
- Enderunlu Mehmed Akif Mirat-ı Şiir
The Tezkire of Enderunlu Mehmed Akif
MEHMET KILCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı OE 1624 numaralı Şiir mecmuası (inceleme-metin-dizin)
Istanbul Municipality Atatürk Library OE 1624 Poetry magazine (review-text-index)
MELİKE ASLIHAN EKŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GENCAY ZAVOTÇU
- 19. yüzyıl dîvân şiiri poetikası (Enderunlu Vâsıf, Keçecizâde İzzet Molla, Müştâk Baba, Leylâ Hanım, Leskofçalı Gâlib, Osmân Nevres, Yenişehirli Avnî, Hersekli Ârif Hikmet)
The 19th century diwan poetry oetics (Enderunlu Vâsıf, Keçecizâde İzzet Molla, Müştâk Baba, Leylâ Hanım, Leskofçalı Gâlib, Osmân Nevres, Yenişehirli Avnî, Hersekli Ârif Hikmet)
MERVE MUTLU
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZAN YILMAZ