Nasreddin Hoca felsefesinden hareketle günümüz çocuk ve gençlik edebiyatına bir bakış
An overview of contemporary children's and youth literature based on the philisophy of Nasreddin Hodja
- Tez No: 929240
- Danışmanlar: PROF. DR. MEDİNE SİVRİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Comparative Literature
- Anahtar Kelimeler: Mizah, felsefe, çocuk ve gençlik edebiyatı, Nasreddin Hoca, Nasreddin Hoca felsefesi, Karşılaştırmalı Edebiyat, Humor, philosophy, children's literature, Nasreddin Hodja, philosophy of Nasreddin Hodja, Comparative Literature
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Dünyaca tanınan mizah dehası Nasreddin Hoca; fıkralarındaki güçlü nükte, ince zekâ ve hayat felsefesiyle birçok yazarı ve karikatüristi etkileyerek zaman ve mekân sınırlarını aşmış, fıkralarının da ötesine geçerek günümüz çocukları için yazılmış hikâyelerin kahramanlarından biri olmuştur. Yaşama dair en sıradan kabul edilen insanlık durumlarına tuttuğu felsefi bakış açısıyla hoca ve fıkraları, edebiyat eserlerine konu olmuştur. Bu çalışmada, Nasreddin Hoca felsefesinin ve fıkralarının günümüz çocuk ve gençlik edebiyatına yansımaları incelenmektedir. Çalışmanın ana odağında, Nasreddin Hoca felsefesinin ve fıkralarının edebiyata etkisi; Necdet Neydim'in“Nasrettin Hoca ile Düşünmek”serisi, Gülsüm Cengiz'in Nasrettin Hoca - Güldürürken Düşündüren Adam, Laurence Fugier'nin Nasrettin Hoca ile Bir Gün ve Odile Weulersse'in Nasreddine (Nasreddin) ve Nasreddine et Son Âne (Nasreddin ve Eşeği) adlı eserleri üzerinden karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Nasreddin Hoca felsefesinin ve fıkralarının günümüz çocuk ve gençlik edebiyatı eserlerinde nasıl ve neden yeniden işlendiği ortaya çıkarılarak, bu eserlerde geçen Nasreddin Hoca karakterinin sahip olduğu düşünceler, duygular, yaşadığı olaylar karşısında verdiği tepkiler ile diğer karakterlerle olan ilişkisinin yanı sıra, konu ve tema özellikleri çoğulcu inceleme yöntemiyle karşılaştırılarak Nasreddin Hoca felsefesinin edebiyat dünyasındaki rolü ve etkisi ortaya konulmaktadır. Karşılaştırmalı Edebiyat bilimi kriterlerince yapılan bu incelemenin sonucunda, Nasreddin Hoca'nın sadece bir kültürel figür değil aynı zamanda evrensel insan değerlerini temsil eden bir sembol olduğunu göstermiştir. Onun toplumsal eşitsizlik, adalet, birey-toplum ilişkisi ve eleştirel düşünce gibi meseleleri mizahi bir dille ele alışı, bu felsefenin zamansız ve evrensel bir nitelik taşıdığını kanıtlamaktadır. Nasreddin Hoca fıkralarının esin kaynağı olduğu eserlerde, Hoca'nın toplumsal değerleri sorgulayan, bireyleri düşünmeye teşvik eden ve her yaştan okuyucu için anlamlı bir mesaj sunan tavrının edebiyat dünyasında derin ve kalıcı bir etki yarattığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Nasreddin Hodja, the globally renowned humorist, has transcended time and space through his sharp wit, subtle intelligence, and life philosophy in his anecdotes, influencing many authors and cartoonists. Going beyond mere anecdotes, he has become a hero in contemporary stories written for children. With his philosophical perspective on everyday human situations, Hodja and his stories have become a significant subject in literary works. This study examines the reflections of Nasreddin Hodja's philosophy and anecdotes in contemporary children's and young adult literature. The main focus of the study is the impact of Nasreddin Hodja's philosophy and anecdotes on literature, analyzed through a comparative study of works such as Necdet Neydim's“Nasreddin Hoca ile Düşünmek”series, Gülsüm Cengiz's Nasrettin Hoca – Güldürürken Düşündüren Adam, Laurence Fugier's Nasreddin Hoca ile Bir Gün, Weulersse's Nasreddine et Nasreddine & Son Âne. This study aims to reveal how and why Nasreddin Hodja's philosophy and anecdotes are reinterpreted in contemporary children's and young adult literature. It will examine the thoughts, emotions, reactions to events, and relationships of the Nasreddin Hodja character in these works, as well as compare the structural and thematic features using a pluralistic approach, to demonstrate the role and influence of Nasreddin Hodja's philosophy in the literary world. As a result of this study conducted according to the criteria of Comparative Literature, it has been shown that Nasreddin Hoca is not only a cultural figure but also a symbol representing universal human values. His use of humor to address issues such as social inequality, justice, the individual-society relationship, and critical thinking proves that this philosophy possesses a timeless and universal quality. In the works inspired by Nasreddin Hoca's tales, his attitude of questioning social values, encouraging individuals to think, and offering a meaningful message for readers of all ages has been found to have a profound and lasting impact on the literary world.
Benzer Tezler
- Ahmet İnam felsefesinde gönül
Heart in Ahmet İnam philosophy
OYA PEDÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
FelsefeÇukurova ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNA TUNAGÖZ
- Nasreddin Hoca tipi ve fıkralarının oluşumunun bağlam merkezli halk bilim yöntemleri açısından incelenmesi
Investigation of Nasreddin Hodja type of paragraph context of the open methods of formati̇on centered folklore
MUSTAFA USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ERŞAHİN
- Nasreddin Hoca ve İncili Çavuş fıkralarının karşılaştırmalı incelemesi
Comparative analysis of Nasreddin Hodja and İncili Çavuş jokes
CEYHUN KAÇMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL ALTUN
- Nasreddin hoca fıkralarının mantıksal açıdan incelenmesi
Analysis of Nasreddin Hodja's jokes based on logic
ZÜMRÜT AYSUN CABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMİROĞLU
- 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan Nasreddin Hoca fıkralarının eleştirel okuma yöntemi ile işlenmesi ve fıkralardaki insan karakterine ait özelliklerin öğretilmesi
Treating Nasreddin Hodja jokes used in 6. grade Turkish course books with critical reading technique and teaching the properties of human characters in these jokes
DENİZ ÇOBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÜNDÜZ