Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği'nin Atlantik ittifakına yönelik ayırma stratejisi: Türkiye örneği
The Soviet Union's wedge strategy towards the Atlantic alliance during the Cold War: The case of Turkey
- Tez No: 929800
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL AKDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu çalışma, 1960-1970 yılları arasında Sovyetler Birliği'nin, Türkiye'yi ABD-NATO ittifakından uzaklaştırmak amacıyla uyguladığı ayırma stratejilerine odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, SSCB'nin Türkiye'ye yönelik uyguladığı stratejilerin türlerini, bu stratejilerin hangi yöntemlerle yürütüldüğünü ve etkili olup olmadığını incelemektir. Bu doğrultuda, çalışma Timothy Crawford ve Yasuhiro Izumikawa tarafından geliştirilen ayırma stratejisi modeli çerçevesinde ele alınmıştır. Araştırmada nitel içerik analizi yöntemi kullanılmış, SSCB'nin Türkiye'ye yönelik ekonomik yardımları, diplomatik jestleri ve kültürel iş birliği girişimlerini kapsayan ödüllendirme temelli stratejilerinin bulguları analiz edilmiştir. Bulgular, SSCB'nin cezalandırma temelli stratejilere başvurmadığını ve ağırlıklı olarak Türkiye'yi ABD ile ittifakında zayıflık göstermeye teşvik eden ödüllendirme stratejilerini tercih ettiğini göstermektedir. Araştırma, SSCB'nin uyguladığı bu stratejilerin Türkiye-ABD ittifakını tamamen bölmede başarısız olduğunu, ancak dönemsel gerginliklere yol açarak kısmi başarı elde ettiğini ortaya koymuştur. Aynı zamanda, Türkiye'nin NATO üyeliğinden kaynaklanan güvenlik garantileri ve Batı'ya olan ekonomik bağımlılığının, SSCB'nin bu çabalarının sınırlı kalmasına neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma, ödüllendirme temelli stratejilerin uluslararası ilişkilerde cezalandırma stratejilerine göre daha etkili olduğu tartışmasına katkıda bulunurken, SSCB'nin Türkiye'ye yönelik ayırma stratejilerinin bu dönemdeki başarısını kavramsal bir çerçevede değerlendirmiştir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the wedge strategies implemented by the Soviet Union to distance Turkey from the US-NATO alliance during the period between 1960 and 1970. The aim of the study is to analyze the types of strategies applied by the USSR, the methods employed in their execution, and their effectiveness. To this end, the research is conducted within the framework of the wedge strategy model developed by Timothy Crawford and Yasuhiro Izumikawa. The study employs qualitative content analysis to examine the USSR's reward-based strategies, including economic aid, diplomatic gestures, and cultural cooperation initiatives toward Turkey. The findings reveal that the USSR did not resort to punishment-based strategies but predominantly relied on reward-based strategies aimed at encouraging Turkey to demonstrate weakness in its alliance with the US. The research also shows that while these strategies failed to completely sever the Turkey-US alliance, they led to periodic tensions and achieved partial success. Moreover, Turkey's security guarantees derived from its NATO membership and its economic dependency on the West limited the effectiveness of the USSR's efforts. This study contributes to the discussion on the relative effectiveness of reward-based strategies compared to punishment-based strategies in international relations. Additionally, it provides a conceptual evaluation of the success of the USSR's wedge strategies targeting Turkey during this period.
Benzer Tezler
- Türkiye'nin bölgesel güç olabilirliğinin dış ekonomik ilişkiler ve dış politika bağlamında analizi (2000-2011)
The analysis of the possibility of becoming a regional power of Turkey in the context of foreign economical relations and foreign policy (2000-2011)
CİHAN ALPTEKİN
- Rusya'nın Avrasyacılık yaklaşımında Orta Asya ülkelerinin yeri ve önemi
The role and importance of Russia's Central Asian countries in European approach
MERAM TAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN AĞIR
- Çin dış politikasında şanghay işbirliği örgütü etkisi ve Türkiye'ye etkileri
Çin diş politikasinda Şanghay işbirliği örgütü etkisi ve Türkiye'ye etkileri
FATMA ÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonomiHarp Akademileri KomutanlığıStrateji Bilimi Bölümü
PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN
- İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'nin ittifak arayışları ve Nato'ya girişi
Turkey's alliance seeking and joining Nato after the World War II
MERT ÖZIŞIKLI
- Soğuk savaş sonrası NATO'nun değişen güvenlik politikalarının Türkiye'ye etkileri
The effects of changing security policies in NATO to Turkey in the period of post cold war
HÜSEYİN EMRE DÜZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL TURAN