Fırak literatüründe Cârûdiyye mezhebi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 930371
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KADİR GÖMBEYAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Hz. Peygamber'in (a.s) vefatının ardından sahabe arasında ortaya çıkan halife/imam seçimi konusundaki anlaşmazlık, sonraki nesillerde dinî ve siyasî bir boyut kazanarak İslâm toplumunda ayrışmalara yol açan en temel meselelerden biri haline gelmiştir. Bu süreçte meydana gelen pek çok ihtilaf, özellikle Şîa ana fırkasının imâmet anlayışının şekillenmesinde etkili olmuş; zamanla ana fırkadan türeyen alt gruplar arasında farklı imâmet yorumlarının doğmasına, bu farklı yaklaşıma sahip grupların ise çoğu zaman ana fırka tarafından dışlanarak tekfir edilmesine neden olmuştur. Bu ayrışmaların derinleşmesiyle birlikte müelliflerin bir kısmı tarafından müstakil bir mezhep veya Şîa fırkasının bir alt grubu olarak görülen, fakat çoğunlukla Zeydiyye'nin alt fırkalarından biri olarak tasnif edilen Cârûdiyye, bu dönemde ortaya çıkmıştır. Cârûdiyye'nin oluşum sürecinde ve mezhepleşme yolunda öne çıkan başlıca düşünceler, bu fırkanın İmâmiyye ve Zeydiyye mezhepleriyle olan ilişkisi çerçevesinde şekillenmiştir. Günümüzde Yemen'in bazı bölgelerinde varlığını sürdüren grupların, Cârûdiyye'nin uzantıları olarak değerlendirildiği belirtilmekteyse de bu konuda kesin bir mutabakat bulunmamaktadır. Cârûdiyye'nin günümüze kadar varlığını koruduğuna dair net bir kanıt bulunmasa da Şîa dünyasında bıraktığı derin izler, bu fırka hakkında yapılan araştırmaları önemli kılmaktadır. Bu çalışmanın ilk bölümünde, fırak literatüründe Cârûdiyye'ye dair kaydedilen bilgiler doğrultusunda fırkanın kimliğini oluşturan unsurları, tarihsel bağlamda ortaya çıkışını ve gelişimini ele alarak ana fırkayla olan ilişkilerini inceleyeceğiz. İkinci bölümde, müelliflerin aktardığı bilgiler ışığında fırkaya nispet edilen temel görüşler ve mezhep içi ayrılıklar ele alınacaktır. Üçüncü ve son bölümde ise, fırak yazarlarının Cârûdiyye fırkasına yaklaşımını imâmet, sahabe tasavvuru ve 73 fırka hadisi perspektifinden değerlendirip, günümüzde Cârûdiyye fırkasına dair yaklaşımları analiz edeceğiz
Özet (Çeviri)
Following the demise of the Prophet Muhammad (peace be upon him), disputes among the Companions over the selection of a caliph/imam evolved into one of the most critical issues, acquiring religious and political dimensions that led to divisions within the Islamic community over subsequent generations. These conflicts significantly influenced the formulation of the doctrine of imamate within the main Shiite sect and contributed to the emergence of divergent interpretations among subgroups originating from the main sect. Many of these subgroups were often marginalized and declared heretical (kafir) by the broader sect. Amidst these growing divisions, the Jârûdiyya emerged. While some scholars categorized it as an independent sect or a subgroup of the Shia, it has predominantly been classified as one of the subdivisions of Zaydiyya. The foundational ideas of the Jârûdiyya, which were central to its development as a sect, took shape within the broader context of its relationship with the Imamiyya and Zaydiyya. Although some contemporary groups in parts of Yemen are considered to be continuations of the Jârûdiyya, there is no scholarly consensus on this matter. Despite the absence of concrete evidence for the survival of the Jârûdiyya into modern times, its profound influence within the Shiite tradition underscores the importance of researching this sect. In the first chapter of this study, we will examine the elements that constitute the identity of the Jârûdiyya sect, as recorded in Fıraq literature, along with its emergence and development in a historical context, while analyzing its relationship with the main sect. In the second chapter, the fundamental views attributed to the sect and the intra-sectarian differences will be discussed in light of the information provided by the authors. In the third and final chapter, we will evaluate the approach of Fırak authors to the Jârûdiyya sect from the perspectives of Imamate, the conception of the Companions, and the 73 sects hadith, and analyze contemporary perspectives on the Jârûdiyya sect.
Benzer Tezler
- Fırak literatüründe İbâżıyye Mezhebi
The Sect of Ibāżiyya in the literature of heresiology
MUHAMMED İKBAL ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR GÖMBEYAZ
- İslam literatüründe itikadi fırka tasnifleri
Heresiological classifications in Islamic literature
KADİR GÖMBEYAZ
Doktora
Türkçe
2015
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN ŞENER KOLOĞLU
- Bir Osmanlı müellifi olarak Ya'kûb b. Abdüllatif'in ilmi şahsiyeti ve islam mezheplerine bakışı
As an Ottoman author Ya'kûb b. Abdullatif's scholarly personality and his views on islamic sects
AMİNE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM BULUT
- G-8 ülkelerinde ve Türkiye'de savunma harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel veri ve zaman serisi analizi
Defence expenditures and economic growth relationship of g-8 countries and in Turkey: Panel data and time series analysis
FIRAT CEM DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiHasan Kalyoncu Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ GÖLPEK
- Ebû Temmâm'ın Bâbü'ş-Şeyṭân min Kitâbi'ş-Şecere adlı eserinde İslam mezheplerinin tasnifi
Classification of Islamic sects in work called the 'Bab al-Shaytan' from Abu Tammam's Kitab al-Shajara
CAHİT GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ALİMOĞLU SÜRMELİ