Endojen GHB seviyesinin türk popülasyonunda bireylerden alınan saç örneklerinde belirlenmesi
Determination of endogenous GHB level in hair samples collected from individuals in the Turkish population
- Tez No: 930467
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİDE NİHAL AÇIKGÖZ, PROF. DR. NEBİLE DAĞLIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Adli Tıp, Kimya, Forensic Medicine, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Gama- hidroksibütirat veya gama-hidroksibütirik asit (GHB) memelilerde merkezi sinir sisteminde (MSS) ve dokularda bulunan endojen bir moleküldür. Gama-hidroksibütirat (GHB) yapısal olarak nörotransmitter gama-aminobutirik asit (GABA) ile ilişkilidir ve insan beyninde GABA'nın bir metaboliti olarak bulunmaktadır. Endojen GHB konsantrasyonları saç, kan, idrar gibi örneklerde tespit edilebilmektedir. Bu konsantrasyonlar cinsiyete, yaşa, popülasyona göre değişebilmektedir. GHB maddesini adli analizlerde önemli kılan nokta vücutta doğal olarak üretilen bir madde olmakla birlikte, harici alımlarda kötüye kullanımı olan bir madde olmasıdır. GHB'nin endojen varlığı yani her insanda bulunması, kullanıcı olmayan kişilerden alınan örneklerde dahi pozitif sonuç verebilmesi analitik sonucun yorumlanmasını zorlaştırır. Adli olaylarda saç, kan, idrar gibi örneklerde yapılan analizlerde vücuda dışarıdan alınan (eksojen) miktar ile kişinin vücudunda var olan (endojen) miktarın ayrımını yapmak önemlidir. Yüksek lisans tez projemizde Türk popülasyonunda 18 yaş üstü sağlıklı ve herhangi bir madde kullanıcısı olmayan 73 bireyden toplanan saç örnekleri, endojen GHB seviyesinin belirlenmesi amacıyla sıvı kromatografi- tandem kütle spektrometresi (LC-MS/MS) ile analiz edilmiştir. Tez çalışmamız Türk popülasyonunda endojen GHB seviyelerini araştıran ilk çalışma özelliğini taşımaktadır. Analiz sonucunda endojen GHB konsantrasyonları 0.965-5.434 ng/mg (ortalama 1.857 ± 0.860) aralığında bulunmuştur. Elde edilen endojen GHB seviyelerinin, yaş, cinsiyet ve sigara kullanımı gibi faktörlere bağlı olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Kadın ve erkek bireylerin endojen GHB seviyeleri arasında anlamlı bir farlılık bulanamamıştır. Sigara kullanan bireyler ve kullanmayan bireyler arasında da anlamlı bir farlılık bulunmamıştır. Yaş grupları arasında yapılan analizlerde, 18-29 yaş grubu ile 30-50 yaş grubu ve 50 yaş üstü bireyler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir (p
Özet (Çeviri)
Gamma-hydroxybutyrate or gamma-hydroxybutyric acid (GHB) is an endogenous molecule found in the central nervous system (CNS) and tissues of mammals. Structurally related to the neurotransmitter gamma-aminobutyric acid (GABA), GHB is present in the human brain as a metabolite of GABA. Endogenous GHB concentrations can be detected in biological samples such as hair, blood, and urine, and these concentrations may vary depending on factors such as sex, age, and population. The forensic significance of GHB lies in its dual nature: it is a naturally produced substance in the body and also a drug with a potential for abuse. The endogenous presence of GHB in all individuals complicates the interpretation of analytical results, as even samples from non-users may yield positive results. In forensic cases, distinguishing between exogenous GHB intake and endogenous levels in samples such as hair, blood, and urine is critical. In this master's thesis project, hair samples collected from 73 healthy individuals over the age of 18 with no history of substance use within the Turkish population. These samples were analyzed using liquid chromatography-tandem mass spectrometry (LC-MS/MS) to determine endogenous GHB levels. This thesis represents the first study investigating endogenous GHB levels in the Turkish population. The analysis revealed that endogenous GHB concentrations ranged between 0.965 and 5.434 ng/mg, with a mean value of 1.857 ± 0.860 ng/mg. The association between endogenous GHB levels and factors such as age, sex, and smoking status was statistically evaluated. No significant differences were observed in endogenous GHB levels between male and female participants or between smokers and non-smokers. However, statistically significant differences were detected among age groups, specifically between individuals aged 18–29, 30–50, and over 50 (p< 0.05).
Benzer Tezler
- Spinal ve genel anestezinin artroskopik girişimlerde kullanılan turnikeye bağlı iskemi-reperfüzyon hasarına etkisi
The effect of general and spinal anesthesia on tourniquet-induced ischemia-reperfusion injury in arthroscopy
AYŞEN ERDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
Anestezi ve ReanimasyonSüleyman Demirel ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SADIK ÖZMEN
- Beyin yaşlanmasında endojen retrovirüslerin olası rolü
The possible role of endogenous retroviruses in brain aging
ABDULLAH ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Fizyolojiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADRETTİN PENÇE
- Endojen büyüme teorileri kapsamında Türkiye ve Güney Kore'de ekonomik büyümenin karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of economic growth in Turkey and in the South Korea within the scope of endogenous growth theories
AHMET GÜLMEZ
- Türk popülasyonunda kolostrumda omega-9 (erusik asit) düzeylerinin araştırılması
Investigation of omega-9 (erucic acid) levels in colostrum in Turkish population
ADİL MERİÇ ALTINÖZ
Doktora
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBiyokimya ve Moleküler Biyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL ÖZPINAR
- Lenfoma hücre hatlarında doravirin ve dolutegravir'in kemosensitiviteye olan etkisi
The effect of doravirine and dolutegravir on the chemosensitivity of lymphoma cell lines
HAYRİ COŞAR ATABEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM BARIŞTA
DOÇ. DR. AHMET ÇAĞKAN İNKAYA