Perinatal mortalitede sosyoekonomik faktörlerin rolü: İstanbul'da bir olgu kontrol çalışması
The role of socioeconomic factors in perinatal mortality: A case-control study in Istanbul
- Tez No: 930701
- Danışmanlar: PROF. DR. NADİYE PINAR AY, PROF. DR. SEYHAN HIDIROĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Giriş ve amaç: Perinatal ölüm hızı (PÖH) ülkelerin sosyal ve ekonomik gelişmişlik düzeyini göstermek ve sağlık hizmetlerinin düzeyini belirlemek amacıyla ulusal ve uluslararası kıyaslamalarda kullanılmaktadır. Bu hız yaşanılan popülasyondaki doğum öncesi ve doğum sonrası sağlık hizmetlerinin düzeyini, anne sağlığı ve yenidoğan sağlığı düzeyini gösteren önemli bir ölçüttür. Perinatal ölümler, ülkelerin sosyoekonomik düzeyi ile güçlü bir ilişki göstermektedir. Sosyoekonomik statünün (SES) PÖH'ü nasıl etkilediğini göstermek, sağlık eşitliğini teşvik etmek ve kaynakları tahsis etmek için çok önemlidir. Bu çalışmanın temel amacı, İstanbul'un bir ilçesinde ailelerin sosyoekonomik statüsü (SES) ile perinatal ölümler arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu çalışma, ailenin çalışma durumu, eğitim durumu, hanenin sahip olduğu araçlar ve yaşanılan bölge ve ev sahipliği göstergelerini içeren bu kadar kapsamlı bir SES indeksi ile yapılan ve SES ile perinatal ölüm arasındaki ilişkiyi incelerken perinatal ölüme ait diğer risk faktörlerini hesaba katan, Türkiye'deki bilinen ilk çalışmadır. Çalışmada perinatal ölümleri etkileyebilecek, anne, baba, bebek ve gebeliğe ait diğer özellikler de incelenmiş olup bu değişkenlerin perinatal ölümler üzerine etkilerini değerlendirmek çalışmanın ikincil amaçları arasındadır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, İstanbul'da yürütülen toplum tabanlı bir olgu-kontrol çalışmasıdır. Olgu grubunu, 2021-2023'de meydana gelen perinatal ölümler, kontrol grubunu aynı ilçede aynı tarihler arasında canlı doğmuş ve bir yaşını canlı olarak tamamlamış bebekler oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğü 83 olgu ve 83 kontrol olarak hesaplanmıştır. Kontrol grubu ilgili ilçenin doğum kayıtlarından rastgele seçilmiştir. Veriler, sağlık kayıtlarından ve telefon görüşmelerinden toplanmıştır. SES, Türkiye için doğrulanmış kapsamlı bir indeks kullanılarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel analiz için tek değişkenli ve çok değişkenli analizler kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma 181 katılımcıyla tamamlanmıştır (katılım oranı: %71,3). Çok değişkenli analiz sonucu, düşük SES'in yüksek SES'e göre perinatal ölüm riskini 3,27 kat (OR: 3,27, %95 GA:1,09-9,85) artırdığını ortaya koymuştur. Annede anemi varlığının (OR: 2,52, %95 GA:1,06-6,02), konjenital anomali varlığının (OR: 29,30, %95 GA:3,42-250,69), ilk gebelik olmanın ikinci ve üçüncü gebelik olmaya göre (OR: 6,58, %95 GA:2,27-19,12) perinatal ölüm riskini artırdığı bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada, SES, konjenital anomali ve anemi varlığı ve ilk gebelik gibi faktörlerin perinatal ölüm riskini artırdığı bulunmuştur. Düşük SES'in anne ve çocuk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması, doğum öncesi bakımın iyileştirilmesi ve eğitim seviyesinin artırılması önemlidir. Ayrıca, anemi gibi sağlık sorunlarına yönelik önleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir. Konjenital anomali gibi risk faktörleri için genetik danışmanlık ve tarama programlarının kapsamının genişletilmesi de büyük önem taşımaktadır. SES'in ülke genelinde kapsamlı bir indeksle değerlendirilmesi, perinatal ölümlerin önlenmesine yönelik stratejiler geliştirilmesinde faydalı olabilir. Sonuç olarak, perinatal ölümleri azaltmak için çok faktörlü bir yaklaşım benimsenmeli ve toplumsal eşitsizlikleri azaltmaya yönelik toplum tabanlı müdahaleler planlanmalıdır. Bu alanda yapılacak ulusal düzeyde daha kapsamlı araştırmalar, sağlık politikalarının etkinliğini artırmaya katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Background and aim: Perinatal mortality rate (PMR) is used in national and international comparisons to show the level of social and economic development of countries and to determine the level of health services. This rate is an important measure that shows the level of prenatal and postnatal health services, maternal and newborn health in the population. Perinatal deaths show a strong relationship with the socioeconomic level of countries. Showing how socioeconomic status (SES) affects PMR is very important for promoting health equity and allocating resources. The main purpose of this study is to reveal the relationship between the socioeconomic status (SES) of families in a district of Istanbul and perinatal deaths. This study is the first known study in Türkiye to examine the relationship between SES and perinatal death with such a comprehensive SES index, which includes indicators of family employment status, education status, vehicles owned by the household, region of residence and home ownership, and to take into account other risk factors related to perinatal death. Other characteristics of mother, father, baby and pregnancy that may affect perinatal deaths were also examined in the study, and evaluating the effects of these variables on perinatal deaths is among the secondary objectives of the study. Material and method: This is a case-control study on a social basis carried out in Istanbul. The case, perinatal deaths occurring in 2021-2023, consist of babies born between the same dates in the same district in the control region and who completed their first year alive. The sample size was calculated as 83 cases and 83 controls. The control group was randomly selected from the birth records of the relevant district. Data were collected from health records and telephone interviews. SES, a validated summary index for Türkiye, was evaluated. Univariate and multivariate analyses were used for statistical analysis. Results: The study was completed with 181 participants (participation rate: 71.3%). Multivariate analysis revealed that low SES increased the risk of perinatal death by 3.27 times (OR: 3.27, 95% CI: 1.09-9.85) compared to high SES. The presence of anemia in the mother (OR: 2.52, 95% CI: 1.06-6.02), the presence of congenital anomalies (OR: 29.30, 95% CI: 3.42-250.69), being a first pregnancy compared to being a second or third pregnancy (OR: 6.58, 95% CI: 2.27-19.12) were found to increase the risk of perinatal death. Conclusion: In this study, factors such as SES, the presence of congenital anomalies and anemia, and first pregnancy were found to increase the risk of perinatal death. In order to reduce the negative effects of low SES on maternal and child health, it is important to facilitate access to health services, improve prenatal care, and increase the level of education. In addition, preventive measures should be taken for health problems such as anemia. It is also of great importance to expand the scope of genetic counseling and screening programs for risk factors such as congenital anomalies. Assessing SES with a comprehensive index across the country may be useful in developing strategies to prevent perinatal deaths. As a result, a multifactorial approach should be adopted to reduce perinatal deaths and community-based interventions should be planned to reduce social inequalities. More comprehensive research in this area at the national level will contribute to increasing the effectiveness of health policies.
Benzer Tezler
- Doğum ağırlığını etkileyen faktörlerin araştırılması
Investigation of the factors influencing birth weight
FARUK DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ TAŞ
- Eklamptik hastalarda maternal morbidite için risk faktörleri
Risk factors for maternal morbidity in patients with eclampsia
NECLA KONAR ÜSTYOL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Kadın Hastalıkları ve DoğumAtatürk ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN BÖREKÇİ
- Yenidoğan sepsisli olguların değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
Z. NURDAN TEZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık BakanlığıÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Konjenital anomalili yenidoğanların değerlendirilmesi
Evaluation of newborns with congenital anomalies
VAFA GAHRAMANOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÇukurova ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT NARLI