M.Ö. II. bin yılda Kızılırmak kavsi içerisindeki ritüel kaplar
Ritual vessels within the Kızılırmak bend in the 2nd millenium BCE
- Tez No: 930821
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER İPEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Bu çalışma, M.Ö. II. bin yıl boyunca Kızılırmak kavsi içerisinde yer alan yerleşimlerde tespit edilen ritüel kapların işlevsel, sembolik ve toplumsal anlamlarını derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Bölgenin coğrafi sınırları, yalnızca maddi kültür unsurlarının analizine değil, aynı zamanda toplumsal inanç sistemleri ve ritüel yaşamın anlaşılmasına olanak tanıyan majik ve mistik kavramların izini sürmek için bir temel oluşturmuştur. Ritüel kaplar, dönemin dini ve sosyal organizasyonunun somut bir yansıması olarak ele alınmış, bu bağlamda hem materyal kültürün hem de ideolojik yapıların çözümlemesi yapılmıştır. Araştırma kapsamında, seramik sanatının teknik, estetik ve işlevsel boyutları geniş bir çerçevede ele alınmıştır. Kapların üretim teknikleri, form özellikleri, dekoratif unsurları ve kullanım izleri detaylı bir şekilde incelenmiş, elde edilen veriler dönemin toplumsal ve dini yapılarıyla ilişkilendirilmiştir. Özellikle inanç ve ritüel pratiklerde kullanılan bu kaplar, bireylerin dini kavrayışlarını ve toplumsal kimliklerini anlamada kritik bir role sahiptir. Bu kaplar, törensel aktivitelerin bir aracı olmanın ötesinde, toplumun kolektif bilinçaltını, ortak değerlerini ve sembolik dünyasını yansıtan birer simge olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada filolojik analizlere de yer verilmiştir. Ritüel kapların yazılı kaynaklardaki yansımaları ve ikonografik tasvirler üzerinden yapılan incelemeler, bu objelerin dönemin ideolojik yapılarıyla olan bağlantılarını ortaya koymuştur. Hem arkeolojik hem de filolojik verilerin ışığında, ritüel kapların işlevleri ve anlamları daha kapsamlı bir şekilde anlaşılmıştır. Bu veriler, inanç sistemlerinin ve toplumsal organizasyonların zaman içerisinde nasıl şekillendiğine ve dönemin insanlarının dünyayı nasıl algıladığına dair önemli ipuçları sunmaktadır. M.Ö. II. bin yıl boyunca Kızılırmak kavsi içinde kullanılan ritüel kaplar, dönemin dini, sosyal ve kültürel dinamiklerini anlamada bir rehber işlevi görmektedir. Bu kapların incelenmesi, yalnızca o dönemin ritüel uygulamalarını değil, aynı zamanda toplumun kolektif zihniyetinin, inanç sistemlerinin ve sembolik dünyasının tarihsel süreçteki değişim ve gelişimlerini anlamaya katkı sağlamaktadır. Çalışma, bu kapsamda, bölgenin tarihsel gelişimine ve dönemin insanlık tarihi içindeki yerine ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to thoroughly examine the functional, symbolic, and social meanings of ritual vessels identified in settlements within the Kızılırmak Bend during the 2nd millennium BCE. The geographical boundaries of the region not only serve as a foundation for analyzing material cultural elements but also provide a basis for tracing magical and mystical concepts that shaped the belief systems and ritual practices of the society. Ritual vessels are considered a tangible reflection of the religious and social organization of the period, enabling an analysis of both material culture and ideological structures. Within the scope of the research, the technical, aesthetic, and functional aspects of ceramic art have been addressed comprehensively. The production techniques, formal characteristics, decorative elements, and use-wear traces of the vessels have been meticulously examined, and the findings have been correlated with the social and religious structures of the era. These vessels, particularly those employed in religious and ritual practices, play a critical role in understanding individuals' religious perceptions and social identities. Beyond being mere tools for ceremonial activities, these objects are evaluated as symbols reflecting the collective unconscious, shared values, and symbolic world of the society. The study also incorporates philological analyses. The reflections of ritual vessels in written sources and their depictions in iconographic studies have been examined to reveal their connections with the ideological frameworks of the period. By utilizing both archaeological and philological data, the functions and meanings of the ritual vessels have been understood in greater depth. These data provide significant insights into how belief systems and social organizations evolved over time, as well as how the people of the period perceived their world. Ritual vessels used within the Kızılırmak Bend during the 2nd millennium BCE serve as a guide to comprehending the religious, social, and cultural dynamics of the era. Their examination contributes not only to understanding the ritual practices of that period but also to deciphering the historical transformation and development of collective mindsets, belief systems, and symbolic worlds. In this context, the study aims to shed light on the historical progression of the region and its place within the broader history of humanity.
Benzer Tezler
- M.Ö.II.binde Orta Anadolu madenciliği ve Orta Anadolu ticaretinde madenin konumu
Central Anatolian mining in B.C. 2000 and the position of mining in central Anatolian trade
SONGÜL KISIKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ArkeolojiAdnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ENGİN AKDENİZ
- M.Ö. II. bin yılda Giresun ilinin dağlık kesimi
Mountainous part of Giresun province in the 2nd Millennium BC
GÜNEŞ ÖZDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET UHRİ
DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH KAYMAKÇI
- M.Ö. II. bin yılda Orta Anadolu iğneleri
The Pins Central Anatolia in the second millenium B. C.
HANDAN TÜZEMEN İRFAN
Doktora
Türkçe
2000
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUTLU EMRE
- M.Ö. II. bin yılda Boğazköy ve çevresinin jeopolitiği
Geopolitics of Boğazköy and its neighbourhood in 2nd Milennium
NERMİN ATİLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihSelçuk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BAHAR
PROF. DR. AHMET ÜNAL
- M.ö. II. Binde Mezopotamya-Anadolu siyasi münasebetleri
B.C. 2000 Mesopotamia and Anatolia political releations
SELİM ERSOY