Artvin'deki bir orman işletme müdürlüğü üretim sahalarında orman yangını ve üretim risklerinin çoklu metotla değerlendirilmesi: l tipi, fine-kinney ve fmea yöntemlerinin karşılaştılması
Multi-method assessment of forest fire and production risks in the production areas of a forest management directorate in Artvin: Comparison of l-type, fne-kynney and fmea methods
- Tez No: 931223
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELANUR ADAR YAZAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Artvin Çoruh Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışma, orman ürünleri üretim süreçlerindeki iş sağlığı ve güvenliği (İSG) risklerini değerlendirmek ve karşılaştırmalı risk analiz yöntemlerinin etkinliğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, odun hammaddesi üretim (OHÜ) faaliyetlerinin eğitim, üretim, kesim, taşıma, depolama ve yangın aşamaları, fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal faktörler dikkate alınarak incelenmiş ve toplam 127 risk faktörü tespit edilmiştir. Bu risk faktörleri, Fine-Kinney, Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA) ve L Tipi (5x5) Matris yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Artvin'deki bir orman işletme müdürlüğünde çalışan 1 orman mühendisi, 1 orman muhafaza memuru, 2 işçi ve 1 İSG uzmanından oluşan 5 kişilik bir uzman kadro ile yürütülmüştür. Tehlikeler, literatür taraması, arazi gözlemleri ve işçi-işveren görüşleri ile belirlenmiş, her yöntem için risk analizi verileri sınıflandırma kriterleri baz alınarak toplanmıştır. Sonuç olarak, üç farklı risk analizi yöntemi karşılaştırılmış ve en yüksek risk değerine sahip acil önlem alınması gerekli faktörler değerlendirilmiştir. Ormancılık sektöründe İSG risklerinin ciddi boyutlarda olduğunu göstermektedir. Fine-Kinney metodunda 107, L tipi matris metodunda 66 ve FMEA metodunda 123 risk faktörü belirlenmiştir. Ek olarak grup çalışması yaparak yeni analiz verileri oluşturulmuş olup Fine-Kinney metodunda 111, L tipi matris metodunda 43 ve FMEA metodunda 126 risk faktörü yüksek risk grubunda olup acil önlem gerektirdiği belirlenmiştir. L Tipi Matris ve FMEA metotları benzer sonuçlar verirken, Fine-Kinney metodu daha yüksek risk değerleri üretmiştir. Çalışmada ayrıca, orman iş alanlarının doğal yapısı nedeniyle tehlikeli olduğu, çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanımı ve sürekli eğitimlerle desteklenmesi gerektiği vurgulanmıştır. Ülkemiz ormancılık gerçeklerini dikkate alarak, İSG alanındaki yasal düzenlemelerin güncellenmesi, orman işçilerinin iş tanımlarının netleştirilmesi, risklerin sürekli takibi ve İSG uzmanlarının görevlendirilmesi gerektiği önerilmiştir. Bu çalışmanın, orman kurumlarının risk değerlendirme süreçlerine, İSG uygulamalarına ve acil eylem planları hazırlıklarına altyapı sağlayacağı değerlendirilmektedir. Elde edilen bulgular, ormancılık sektöründe daha güvenli ve sürdürülebilir bir çalışma ortamının oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluate occupational health and safety (OHS) risks in forest products production processes and to determine the effectiveness of comparative risk analysis methods. In the study, the education, production, cutting, transportation, storage, and fire stages of wood raw material production (WRMP) activities were examined by taking into account physical, chemical, biological, ergonomic, and psychosocial factors, and a total of 127 risk factors were identified. These risk factors were evaluated using the Fine-Kinney, Failure Mode and Effects Analysis (FMEA), and L-Type (5x5) Matrix methods. The study was carried out with an expert team of 5 people consisting of 1 forest engineer, 1 forest guard, 2 workers, and 1 OHS specialist working in a forestry institution. Hazards were determined through literature review, field observations, and worker-employer interviews, and risk analysis data for each method were collected based on classification criteria. As a result, the results of three different risk analysis methods were compared, and the factors with the highest risk values that require immediate action were evaluated. The study revealed that there are serious OHS risks in the forestry sector. 107 risk factors were identified in the Fine-Kinney method, 66 in the L-type matrix method, and 123 in the FMEA method as high-risk groups requiring immediate action. In addition, new analysis data was collected through group work and it was determined that 111 risk factors in Fine-Kinney method, 43 risk factors in L-type matrix method and 126 risk factors in FMEA method are in high risk group and require urgent measures. While the L-Type Matrix and FMEA methods showed similar results, the Fine-Kinney method produced higher risk values. The study also highlighted that forest work areas are dangerous due to their natural structure, and that employees need to be supported by the active use of personal protective equipment and continuous training. Considering the realities of forestry in our country, it has been recommended that legal regulations in the field of OHS be updated, job descriptions of forest workers be clarified, risks be constantly monitored, and OHS experts be assigned. It is evaluated that this study will provide infrastructure for risk assessment processes, OHS practices, and emergency action plan preparations of forestry institutions. The findings will contribute to the creation of a safer and more sustainable working environment in the forestry sector.
Benzer Tezler
- İzmir Orman Bölge müdürlüğü'nün biyolojik mücadele çalışmaları üzerinde incelemeler
Investigations on the biological control activities of the İzmir Regional Directorate of Forestry
HACER ATİLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET HAKYEMEZ
- Erzurum orman bölge müdürlüğü çamlıkaya orman işletme şefliği ökseotu zararlarının ortaya konulması
Determination of mistletoe damages in çamlikaya forest management directorate of Erzurum forest regional directorate
FAHRİ ONUR ERTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI AHMET YOLASIĞMAZ
- Çoruh Havzası Rehabilitasyon Projesi kapsamında Hisar (Oltu) Orman İşletme Şefliğinin amenajman ve silvikültür planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the renovated management and silviculture plans of Hisar (Oltu) Forest Administration in the Scope of the Coruh River Watershed Rehabilitation Project
TUBA NARŞAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN GÜNER
- Nehir tipi hidroelektrik santrallerinin Artvin'deki orman ekosistemlerinde neden olduğu arazi kullanım değişiminin ve arazi tahribatının belirlenmesi
Determining land use change and land degradation on Artvin?s forest ecosystems caused by run-of-river type hydroelectric power plants
HAKAN COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZALP
- Orman ekosistemlerinin erozyonu önleme fonksiyonunun amenajman planlama sürecine entegrasyonu
Integrating erosion control value of forest ecosystems into forest management planning process
CAN VATANDAŞLAR
Doktora
Türkçe
2020
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YAVUZ