Böbrek hastaları için avokado yaprağı eklenmiş fonksiyonel lokum üretimi
Production of functional turkish delight with avocado leaves for kidney patients
- Tez No: 931647
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA PARLAK, PROF. DR. YÜKSEL ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Böbrek hastaları, Lokum, Avokado yaprağı, Antioksidan Kapasite, Doğal gıda boyası, Kidney patients, Turkish delight, Avocado leaf, Antioxidant capacity, Natural food coloring
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Toros Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Böbrek hastalıkları Dünya genelindeki nüfusun %10-12'sini yaygın olarak etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, böbrek hastalarına yönelik düşük proteinli, yüksek enerjili, sodyum, potasyum, fosfor açısından sınırlı ve zengin antioksidan içerikli duyusal özellikleri açısından tüketilebilir fonksiyonel lokum formülasyonları geliştirmektir. Böbrek hastalıkları, diyet tedavisinin büyük önem taşıdığı kronik hastalıklar arasında yer almakta ve bu hastaların, düşük proteinli, yüksek enerji içeren ve antioksidan kapasitesi yüksek olan gıdaları tüketmeleri önerilmektedir. Ancak geleneksel olarak yapılan nişasta peltesi, muhallebi ve sade lokum gibi tatlıların enerji ve besin ögeleri içerikleri bu gereksinimleri karşılamada yetersiz kalmaktadır. Bu doğrultuda, avokado yaprağı tozunun (AYT) yüksek polifenel (1.700-4.382 mg GAE/100 g) içeriğine bağlı olarak yüksek antioksidan kapasitesi, düşük protein içeriği ve doğal gıda boyası özelliklerinden faydalanılarak; böbrek hastalarına özel geliştirilmiş yenilikçi bir fonksiyonel lokum üretilmiştir. Çalışmada toz halde farklı oranlarda (%2,5, %5, %7,5) doğrudan eklenmiş ve farklı oranlarda (%15, %20, %30) AYT'nin sıcak ve soğuk ekstraksiyon yöntemiyle elde edilen ekstraktlar ile yapılan lokum formülasyonları geliştirilmiştir. Geliştirilen ürünlerin fiziksel, kimyasal ve duyusal özellikleri incelenmiştir. Fiziksel analizlerde renk ve tekstür özellikleri ölçülmüş; kimyasal analizlerde nem, kül, protein, toplam fenolik madde ve antioksidan kapasitesi tayin edilmiştir. Ayrıca, duyusal değerlendirme yöntemiyle tüketici beğenisi belirlenmiştir. Kimyasal analiz sonuçlarında, avokado yaprağının toplam fenolik madde içeriği ve antioksidan kapasitesinin yüksek olduğu (94,19-239,73 mg/kg), geliştirilen ürünlerde bu özelliklerin sade lokuma göre arttığı tespit edilmiştir. Yapılan duyusal değerlendirmelerde sade lokuma %2,5 oranında AYT, sıcak ve soğuk ekstraksiyon yöntemlerinde ise %30 AYT ekstraksiyonları eklenmiş lokum örneklerinin, duyusal kabul edilebilirlik sınırları içerisinde oldukları saptanmıştır. Bu çalışmada, böbrek hastalarının diyet tedavisine katkı sağlayabilecek düşük proteinli, yüksek enerji içeriğine sahip, toplam polifenol içeriği ve antioksidan kapasitesi yüksek, doğal gıda boyası kullanılan, özellikle sodyum, potasyum ve fosfor açısından düşük içerikli olan fonksiyonel lokum ürünleri üretilmiştir.
Özet (Çeviri)
Chronic kidney diseases affect approximately 10–12% of the global population. This study aims to develop functional Turkish delight formulations for kidney patients that are low in protein, high in energy, limited in sodium, potassium, and phosphorus, and rich in antioxidants while maintaining desirable sensory properties. Kidney diseases are among chronic conditions in which dietary treatment plays a crucial role, and patients are advised to consume foods that are low in protein, high in energy, and rich in antioxidants. However, traditional desserts such as starch pudding, milk pudding, and plain Turkish delight are insufficient in meeting these dietary requirements in terms of energy and nutrient content. In this context, innovative functional Turkish delights were developed specifically for kidney patients by utilizing the high antioxidant capacity, low protein content, and natural food coloring properties of avocado leaf powder (ALP), which has a high polyphenol content (1,700–4,382 mg GAE/100 g). In the study, ALP was directly added in powdered form at different concentrations (2.5%, 5%, 7.5%) and incorporated as extracts obtained through hot and cold extraction methods at varying concentrations (15%, 20%, 30%) in the Turkish delight formulations. The physical, chemical, and sensory properties of the developed products were analyzed. Physical analyses included color and texture measurements, while chemical analyses involved moisture, ash, protein, total phenolic content, and antioxidant capacity determinations. Additionally, consumer acceptability was evaluated through sensory analysis. The chemical analysis results confirmed that avocado leaf has a high total phenolic content and antioxidant capacity (94.19–239.73 mg/kg), and these properties were enhanced in the developed products compared to plain Turkish delight. Sensory evaluations revealed that Turkish delight samples containing 2.5% ALP in powder form and 30% ALP extracts obtained through both hot and cold extraction methods were within acceptable sensory limits. This study successfully developed functional Turkish delight products that could contribute to the dietary management of kidney patients. These products are low in protein, high in energy, rich in total polyphenols and antioxidant capacity, made with natural food coloring, and specifically designed to have reduced sodium, potassium, and phosphorus content.
Benzer Tezler
- Filtrasyon performansı arttırılmış bir hemodiyalizör tasarımı ve analizi
Design and analysis of a hemodializer with increased filtration performance
İPEK BARGU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyoteknolojiÇukurova ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇETİN CANPOLAT
- Kronik böbrek hastalığında uzun dönem sağkalım analizi
Long-term survival analysis in chronic kidney disease
LOKMAN HEKİM ÇEVİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KÜÇÜK
- Oral health status in a group of children with chronic kidney disease
Kronik böbrek hastalığı olan çoçuklarda ağız sağlığı durumu
ANİTA MİSZTALEWSKA
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Diş HekimliğiMarmara ÜniversitesiPedodonti Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEMSA İLKNUR TANBOĞA
PROF. DR. IŞIN ULUKAPI
- Study the relationship of antioxidant enzymes, some elements, hormones and biochemical parameters with kidney diseases in Iraqi population
Irak popülasyonunda antioksidan enzimler, bazı elementler, hormonlar ve biyokimyasal parametrelerin böbrek hastalıkları ile ilişkisinin incelenmesi
BILAL MAJID MUTASHAR AL-NOORI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
KimyaÇankırı Karatekin ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VOLKAN EYÜPOĞLU
DR. YUSRA SEBRİ ABDULSAHEB AZIZ
- Çocuklarda kistik böbrek hastalıklarının demografik,klinik ve laboratuvar özelliklerinin tanımlanması ve hastalığın progresyonuna neden olan faktörlerin araştırılması
Defining demographic, clinical and laboratory characteristics of cystic kidneydiseases in children and investigation of factors causing progression
ABDURRAHMAN KARAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKaradeniz Teknik ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF BAHAT ÖZDOĞAN