Geri Dön

Tanker gemi denetim programında emniyet-ı ve emniyet-ıı yaklaşımlarının entegre edilmesi: sıre 2.0 çerçevesinde dematel kullanılarak emniyet başarı faktörlerinin belirlenmesi

Integrating safety-i and safety-ii approaches in tanker vessel inspection programme: identifying safety success factors using dematel within the sire 2.0 framework

PDF İndir

  1. Tez No: 931665
  2. Yazar: YELDA İRİS
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. KADİR ÇİÇEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Denizcilik, Marine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Denizcilik sektörü, yüklerin ve kaynakların kıtalar arasında taşınmasını kolaylaştırarak küresel taşımacılığın temel taşlarından biri olarak hizmet vermektedir. Son yıllarda kaydedilen önemli teknolojik gelişmelere rağmen, sektör insanlara, çevreye ve varlıklara önemli ölçüde zarar veren olay ve kazalarla uğraşmaya devam etmektedir. Deniz emniyeti geleneksel yaklaşımın yakınen ilişkili olduğu olay incelemesi, kök neden analizi, düzeltici önlemler ve prosedürel değişiklikler gibi olaylar yaşandıktan sonra geliştirilen müdahale planına odaklanan Emniyet-I paradigması tarafından yönlendirilmiştir. Ancak bu yaklaşımın reaktif doğası, sistemsel emniyet açıklarının ele alınmasında yetersiz kalmıştır. Sonuç olarak, Emniyet-II paradigması, proaktif önlemleri vurgulayan, sürekli öğrenme kültürünü teşvik eden ve riskleri kazaya dönüşmeden önce azaltmak için uyarlanabilirliği artıran tamamlayıcı bir çerçeve olarak ortaya çıkmıştır. Denizcilik sektöründeki kritik zorluklardan biri, deniz kazalarının çoğunda hem doğrudan hem de dolaylı olarak önemli bir rol oynayan insan faktörünün ele alınmasında yatmaktadır. İnsan hatası kaçınılmaz olsa da, kazaların tüm sorumluluğunu yalnızca bireylere yüklemek sistemsel eksiklikleri göz ardı etmekte ve bütünsel iyileştirme fırsatlarını sınırlamaktadır. Emniyet-I çerçevesi altında, insan faktörü öncelikle bir hata kaynağı olarak algılanmaktadır. Buna karşın, Emniyet-II perspektifi insan faktörünün sistem esnekliğini ve uyumluluğunu artırmadaki ayrılmaz rolünü kabul etmektedir. Bakış açısındaki bu değişim, özellikle tanker taşımacılığı sektöründe yaşanan gelişmelerle daha da belirginleşmiştir. İnsan faktörü, geleneksel emniyet uygulamalarını tamamlayan ve daha geniş operasyonel süreçlerin ayrılmaz bir parçası olarak görülen önemli bir unsur haline gelmiştir. Petrol Şirketleri Uluslararası Denizcilik Forumu (OCIMF) bu bütüncül yaklaşımı geliştirmek için 2020 yılında SIRE (Gemi Denetim Raporu Programı) 2.0'ı uygulamaya koymuştur. Yeni denetim rejimi, insan faktörüne daha fazla vurgu yapmakta ve değerlendirmesini üç temel sütun etrafında yapılandırmaktadır: donanım, süreçler ve insan faktörleri. SIRE 2.0, olumsuz gözlemlere odaklanmanın ötesine geçerek, temel beklentileri aşan olumlu performansı ödüllendirerek farklılaşmaktadır. Performansı etkileyen faktörlerin denet sistemine dahil ederek ve en iyi uygulamaları destekleyerek, bu rejim sadece başarısızlıklardan değil, başarılardan da öğrenmenin önemini vurgulamaktadır. Bu tez çalışması, SIRE 2.0 soru kılavuzunun incelenmesi sonucunda elde edilen 44 emniyet başarı faktörünü tanımlayarak Emniyet-I ve Emniyet-II paradigmalarının entegrasyonunu araştırmaktadır. Bu faktörler emniyet ve risk yönetimi, insan faktörleri, ruh sağlığı, sürekli iyileştirme, personel eğitimi, liderlik ve ekip çalışması ve iletişim dahil olmak üzere 12 tematik kategoride düzenlenmiştir. Bu araştırma, Karar Verme Deneme ve Değerlendirme Laboratuvarı (DEMATEL) yöntemini kullanarak bu faktörlerin etkileşimlerini ve etki ağırlıklarını analiz etmektedir. Uzman görüşleri, gemilerin emniyetli yönetimiyle görevli tanker, konteyner ve dökme yük endüstrilerinden profesyonelleri kapsayan denizcilik sektörü uzmanlarıyla yapılan istişareler yoluyla toplanmıştır. Bulgular, tüm denizcilik paydaşları arasında sağlam bir emniyet kültürünün geliştirilmesine katkıda bulunmayı, sistem dayanıklılığını teşvik etmeyi, insan faktörünün kritik rolünü vurgulamayı ve deniz kazalarını en aza indirme çabalarını desteklemeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma, denizcilik sektörünün değişen taleplerini karşılamak için yerleşik metodolojileri yenilikçi yaklaşımlarla harmanlayarak emniyet uygulamalarını geliştirmek için bir yol haritası sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

The maritime industry serves as a cornerstone of global transportation, facilitating the movement of goods and resources across continents. Despite considerable technological advancements over recent decades, the sector continues to grapple with incidents and accidents that inflict substantial harm on individuals, the environment, and assets. Traditionally, maritime safety has been guided by the Safety-I paradigm, which predominantly focuses on post-incident responses, such as incident investigation, root cause analysis, corrective measures, and procedural changes. However, the reactive nature of this approach has proven inadequate in addressing systemic vulnerabilities. Consequently, the Safety-II paradigm has emerged as a complementary framework, emphasizing proactive measures, fostering a culture of continuous learning, and enhancing adaptability to mitigate risks before they escalate into accidents. The Safety-I approach represents a methodology that assumes operations will go as planned and focuses on addressing deficiencies or errors identified after an incident. However, this reactive nature has proven inadequate in addressing systemic safety gaps. In the complexities of the real world, things do not always go as planned; deviations arise due to changing conditions and variations. In such scenarios, the ability of humans to adapt and respond to evolving circumstances plays a critical role in enhancing system resilience. The Safety-II paradigm shifts the focus to understanding what works well within the system and examining successful operations. In this context, identifying and addressing the deviations between planned and actual work becomes crucial for aligning theoretical frameworks with practical applications and for holistically improving the system. By doing so, Safety-II fosters resilience and enables proactive improvements, even in the absence of adverse events. This paradigm emphasizes a culture of continuous learning, adaptive capabilities, and risk mitigation before they escalate into accidents. A critical challenge within the maritime sector lies in addressing the human factor, which plays a pivotal role in the majority of maritime incidents, both directly and indirectly. While human error is inevitable, attributing all responsibility for incidents solely to individuals overlooks systemic deficiencies and limits opportunities for holistic improvement. Under the Safety-I framework, the human factor is perceived primarily as a source of error. In contrast, the Safety-II perspective recognizes its integral role in fostering system resilience and adaptability. This shift in perspective has been particularly evident in the tanker shipping sector, where the human factor is increasingly viewed as inseparable from broader operational processes and systems, complementing traditional safety practices. Tanker shipping is one of the highest-risk areas within the maritime industry. Historical maritime accidents, particularly those involving tanker vessels, have resulted in catastrophic consequences. A notable example is the grounding of the Torrey Canyon tanker, which spilled over 100,000 tons of oil, causing massive environmental damage and the death of thousands of marine species. This disaster highlighted the need for stringent technical and operational standards for tanker vessels, which led to the establishment of the Oil Companies International Marine Forum (OCIMF). To assess the implementation of these standards, OCIMF introduced the Ship Inspection Report Programme (SIRE), a tanker inspection regime that serves as a commercial ticket, determining whether a vessel is acceptable to charterers and evaluating its safety risks. Despite the success of the SIRE system, subsequent accidents revealed its limitations. It became clear that a more comprehensive approach was needed to assess vessel risk, with greater emphasis on the human factor in managing onboard processes and integrating technological advancements. In response, OCIMF launched SIRE 2.0 in 2022. This updated inspection regime places a stronger focus on the human factor and structures its evaluations around three core pillars: hardware, processes, and human factors. By addressing these elements in a more integrated and holistic manner, the system aims to identify deficiencies and implement improvements before accidents occur. Moreover, the approach shifts away from solely blaming individuals for errors, focusing instead on identifying systemic areas for enhancement. Positive observations of good practices are also recorded, marking a shift toward a more constructive, non-punitive inspection regime that prioritizes learning from successes. SIRE 2.0 also rewards positive performance that exceeds expectations and incorporates Performance Influencing Factors (PIFs), emphasizing the importance of continuous improvement and best practices. This study explores the SIRE 2.0 Questionnaires, which guide ship operators, crew members, and third parties in identifying safety success factors. Through an analysis of Sections 1 and 2 of the SIRE 2.0 Questionnaires, 44 safety success factors were identified and categorized into 12 thematic areas:“Certification and Documentation Management,”“Maintenance and Inspections,”“Safety and Risk Management,”“Regulatory Compliance and Best Practices,”“Crew Training and Development,”“Communication and Coordination,”“Leadership and Team Effectiveness,”“Operational Awareness and Monitoring,”“Emergency Preparedness,”“Human Factors,”“Mental Health and Well-Being,”“Continuous Improvement,”and“Environmental Measures.”The innovations introduced by SIRE 2.0, alongside the continued practices from the previous system, have demonstrated that safety culture and human factors are inseparable when it comes to system resilience. By identifying and analyzing safety success factors, this study examines the integration of the Safety-I and Safety-II paradigms. To assess the interactions, relative importance, and influence of these factors within the system, the Classical Decision-Making Trial and Evaluation Laboratory (DEMATEL) method was employed. Expert opinions were gathered from experienced professionals in the tanker, container, and bulk cargo sectors, all of whom are directly involved in vessel safety management. The data was analyzed using the DEMATEL method based on the evaluations provided by the experts. The findings of this study aim to contribute to the development of a more robust safety culture across the maritime industry. By promoting system resilience, emphasizing the critical role of the human factor, and supporting efforts to minimize maritime accidents, this research provides a comprehensive roadmap for enhancing safety practices. The study integrates established safety methodologies with innovative approaches to meet the evolving needs of the maritime sector. The results offer actionable insights for improving the resilience of safety systems, not just for tanker vessels but across all vessel types and operations within the industry. In conclusion, this study provides valuable guidance for maritime stakeholders seeking to improve safety practices and reduce the occurrence of accidents. By integrating the Safety-I and Safety-II paradigms and focusing on human factors, the maritime industry can build a more resilient safety culture. The findings highlight the importance of proactive safety management and continuous improvement, offering a path toward a safer and more adaptive maritime environment. The research underscores the need for a shift in how safety is approached, focusing on both successes and areas that need improvement to ensure the safe and efficient operation of vessels and the protection of the global maritime ecosystem.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    66688

    Gemi elektrik üretim ve dağıtım sisteminde generatörlerin simülasyonla izlenmesi ve denetimi bilgisayar programı

    Computer simulation program for monitoring and control of generators in an electric power generation and distrd3ution system of a ship

    TANER GÜNDÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURDAN GÜZELBEYOĞLU

  2. Tez No

    619188

    Tanker işletmeciliğinde denetim sistemi ve gemi denetim raporlama programı SIRE'nin Türk denizcilik sektöründeki uygulamaları

    Inspection system on tanker vessels and application of SIRE on Turkish maritime industry

    PINAR TOPÇU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Denizcilikİstanbul Üniversitesi

    Deniz İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTUĞRUL TARCAN

  3. Tez No

    829863

    A holistic data analytics approach to ship inspection reporting

    Gemi denetim raporlamasına bütünsel bir veri analitiği yaklaşımı

    SAMET BİÇEN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN ÇELİK

  4. Tez No

    323781

    Gemi adamlarının işe alımı, eğitimi ve performans değerlendirmelerinin .net teknolojisi ile geliştirilmesi

    Development of application with .net technology for ship crew recruitment, training and performance assessment

    AHMET BİLİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERDAR KUM

    YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN ARSLAN

  5. Tez No

    222490

    Tanker işletmeciliğinde iç değerlendirme programı

    Tanker management self assesment

    HÜSEYİN BURAK TAFLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Denizcilikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL DEHA ER

Geri Dön