Baraj gölü su varlığını etkileyen etkenler; Marmara Bölgesi örneği
Factors affecting reservoir water availability; The case of the Marmara Region
- Tez No: 931837
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE ÖZELKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: 11111, 12345
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğal Afetlerin Risk Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Yaşamın en önemli parçası olan suyun yönetimi almak insanların temel amaçlarından biri olmuştur. Hızla artan nüfus ve ihtiyaçlar suya olan ihtiyacı arttırmaktadır. Buna ek olarak iklim değişikliğinin etkisiyle, şiddeti ve süresi artan kuraklık da su kaynaklarını tehdit eder. Çalışmada, baraj göllerindeki su varlığını etkileyen etkenler incelenmiştir. Bu amaçla, ülkemizde nüfus ve sanayi yoğunluğu en yüksek olan Marmara Bölgesinde bulunan 12 adet baraj gölündeki su varlığının alansal, hacimsel ve zamansal değişimi incelenmiştir. Baraj göllerinin alansal ve zamansal değişimleri Google Earth Engine platformunda Landsat uydu görüntüleri kullanılarak üretilen Normalize Fark Su İndeksi (NDWI) ile belirlenmiştir. Baraj göllerindeki hacimsel su varlığı ve su tüketimlerine dair veriler ise Devlet Su İşleri'nden (DSİ) temin edilmiştir. Nüfus verisi Türkiye İstatistik Kurumu'ndan (TÜİK) temin edilmiştir. Meteorolojik kuraklığı belirlemek için Meteoroloji Genel Müdürlüğü'ne (MGM) ait istasyonlarda ölçülmüş sıcaklık ve yağış verileri kullanılarak hesaplanan Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SPI), Standart Yağış Evapotranspirasyon İndeksi (SPEI) ve Keşif Kuraklık İndeksi (RDI) kullanılmıştır. Ardından barajlardaki su varlığının alansal, hacimsel ve zamansal değişiminin içme suyu tüketimleri, tarımsal sulama suyu tüketimleri, nüfus ve kuraklıkla ilişkisi korelasyon-regresyon analizi ile istatistiksel olarak ortaya konulmuştur. Bu çalışma, baraj gölü su varlıklarının sadece meteorolojik kuraklık koşullarına bağlı olmadığı, su tüketimleri ile birlikte değerlendirildiğinde daha kapsamlı bir anlayış sunduğu sonucunu ortaya koymaktadır. Kuraklık indekslerinin su varlığı ile ilişkisi ölçüm dönemlerine göre farklılık gösterirken, içme ve sulama suyu kullanımları farklı etkiler yaratmaktadır. Ayrıca, ekilen mahsulün su talebine bağlı olarak değişen su tüketimleri, sulama planlarına yön verebilmektedir. Bu bulgular, su kaynaklarının sürdürülebilirliği için kuraklık ve beşeri etkilerin birlikte ele alınması gerektiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The management of water, which is the most essential part of life, has been one of the primary objectives of humans. The rapidly increasing population and growing needs have intensified the demand for water. In addition, droughts, which have become more severe and prolonged due to the effects of climate change, pose a threat to water resources. This study examines the factors affecting the water availability in reservoir lakes. For this purpose, the spatial, volumetric, and temporal variations in water availability in 12 reservoir lakes located in the Marmara Region, which has the highest population and industrial density in our country, were analyzed. The spatial and temporal changes in the reservoir lakes were determined using the Normalized Difference Water Index (NDWI) generated from Landsat satellite images on the Google Earth Engine platform. The data on volumetric water availability and water consumption in the reservoir lakes were obtained from the General Directorate of State Hydraulic Works (DSI). Population data were acquired from the Turkish Statistical Institute (TUIK). To determine meteorological drought, the Standardized Precipitation Index (SPI), the Standardized Precipitation Evapotranspiration Index (SPEI), and the Reconnaissance Drought Index (RDI) were calculated using temperature and precipitation data measured at stations belonging to the General Directorate of Meteorology (MGM). Subsequently, the relationship between the spatial, volumetric, and temporal variations in water availability in reservoirs and drinking water consumption, agricultural irrigation water consumption, population, and drought was statistically analyzed using correlation-regression analysis. This study concludes that the water availability in reservoir lakes is not solely dependent on meteorological drought conditions; rather, it provides a more comprehensive understanding when evaluated together with water consumption. While the relationship between drought indices and water availability varies across measurement periods, drinking and irrigation water consumption have different effects. Additionally, water consumption varies depending on the water demand of cultivated crops, influencing irrigation planning. These findings highlight the necessity of considering both drought and anthropogenic factors together for the sustainability of water resources.
Benzer Tezler
- Ankara ili tatlı su yumuşakça (gastropoda)cinslerinin belirlenmesi, bu türlerde trematod larval dönemlerinin, insan ve sığırlarda fasciola hepatica varlığının araştırılması
Determination of freshwater mollusc genus in ankara province, investigation of trematode larval stages in these genus, existence of fasciola hepatica in humans and cattle
FATİH AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
2023
ParazitolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL DEĞERLİ
- Su kaynaklarının korunması ve yönetimi üzerine bir araştırma: Kahramanmaraş Sır baraj gölü örneği
A research on protection and management of water resources: Kahramanmaras Sir dam lake sample
REYYAN ÜÇGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞULE KISAKÜREK
- CORINE sınıflandırmasının Sazlıdere havzası ölçeğinde tematik doğruluk analizi
Thematic accuracy analysis of the CORINE classification based on Sazlidere basin
FULYA BAŞAK SARIYILMAZ
Doktora
Türkçe
2017
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
- Developing of a groundwater flow model for the area between Terkos lake and Canal Istanbul using GIS, remote sensing and numeric groundwater modelling
Terkos gölü ile Kanal İstanbul arasındaki bölge için CBS, uzaktan algılama ve sayısal yöntemlerle yeraltı suyu akış modelinin geliştirilmesi
KHANSAA ABDULELAH AHMED AHMED
Doktora
İngilizce
2020
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ALTUNKAYNAK
- Cip Baraj Gölü (Elazığ)'nün su kalitesi özelliklerinin araştırılması
Investigation of water quality properties of Cip Dam Lake (Elazığ)
MERVE SİNEM GÜLTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Su ÜrünleriFırat ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT ŞEN