Kırâat-i 'Aşera bağlamında imâle ve dil bilimsel analizi
Imale and linguistical analysis in the context of Kiraat-i Ashera
- Tez No: 932856
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KARA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kur'ân-ı Kerîm okuma ve kırâat ilmi, Kırâat-i 'aşera, İmâle, Feth, Beyne'l-lafzayn, Reading the Holy Quran and the science of recitation, Imale, Fath, Bayna'l-lafzayn
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Kur'ân-ı Kerîm'in okunuş şekilleri bağlamında mütevatir kırâatlerin büyük bir öneme sahip olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim mütevatir kırâatlerin delilleri konusunda subûti kat'i ve subûti zannî hadîslerin var olduğu bilinmektedir. Mütevatir kırâatlerin ahrufu's-seb'a yani yedi harf ruhsatını ihtiva ettikleri de görülmektedir. Ahrufu's-seb'anın, İslam'ın ilk dönemlerinde Kur'ân-ı Kerîm'i öğrenme ve tilâvet etmede Müslümanlara kolaylık sağladığı zikredilmektedir. Bu kolaylığın, Arap kabileleri arasındaki çeşitli fasîh lehçeleri ihtiva ettiği de dile getirilmektedir. Farklı lehçeleri barındırmasından dolayı bazı kelimelerin telaffuzunda kırâat farklılıkları oluşmuştur. Bu farklılıklardan biri de fetha harekenin kesra harekeye, elif harfinin de yâ harfine imâle edilerek okunmasıdır. Bu kapsamda tezimizin konusu“Kırâat-i 'Aşera Bağlamında İmâle ve Dil Bilimsel Analizi”şeklinde belirlenmiştir. Çünkü elif harfinin çeşitli kabileler tarafından bazen imâle bazen feth ve kimi zaman da beyne'l-lafzayn çerçevesinde farklı şekillerde uygulandığı görülmüştür. Bu farklılık imâlenin anlaşılmasında ve uygulanmasında zorluk oluşturmuştur. Meselenin kırâat ilmi ve Arapça dil bilgisi ile ilgili yönü dikkate alındığında ise pek çok kırâat âliminin ve dil bilimcisinin imâle ile ilgili husûsî ve kapsamlı bir eser meydana getirmedikleri ve imâle konusuna eserlerinin sadece bir kısmında ve kırâat ihtilafları kapsamında değindikleri tespit edilmiştir. Bu doğrultuda çalışmamızın amacı, sahih on kırâat kapsamında husûsî olarak imâle ile ilgili mesele ve uygulamaların detaylı bir şekilde incelenmesi ve bu konudaki eksikliğin giderilmesidir. Bununla birlikte imâle ile ilgili yapılan çalışmaların neredeyse tamamının Arapça olmasından ötürü ihtivâ etmiş olduğu ilmî ıstılahın anlaşılmasını kolaylaştırmak da hedeflerimiz arasındadır. Çalışmamız bu amaç istikametinde önemli ve özgün bir nitelik arz etmektedir. Araştırmamızda doküman analizi yöntemi kullanılarak klasik ve modern dönemde yayımlanan eserler, tezler ve makaleler ele alınmaktadır. Nitel araştırma desenine göre elde edilen veriler, içerik analizi yöntemiyle incelenmektedir. Bu kapsamda literatür taramasından elde edilen veriler, tarihî arka plan da dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla incelenmektedir. Sonuç olarak bu çalışma ile birlikte imâle ile ilgili genel meseleler kırâat-i 'aşera bağlamında tek bir çalışma altında toplanmıştır. Böylece özellikle ülkemizde imâle konusunda araştırma yapacak olanlara kendi dillerinde yapılmış bir çalışma olması hasebiyle katkıda bulunacağı ümit edilmektedir.
Özet (Çeviri)
It is understood that the mutawatir readings have great importance in the context of the reading styles of the Holy Quran. Indeed, it is known that there are hadiths that are subuti kat'i and subuti zanni regarding the evidence of the mutawatir readings. It is also seen that the mutawatir readings contain the ahrufu's-seb'a, that is, the seven-letter license. It is mentioned that the ahrufu's-seb'a provided convenience to Muslims in learning and reciting the Holy Quran in the early periods of Islam. It is also stated that this ease includes various fluent dialects among Arab tribes. Due to the different dialects, there have been differences in the pronunciation of some words. One of these differences is that the fetha vowel is read by imale the kesra vowel and the elif letter is read by imale the ya letter. In this context, we determined our thesis topic as“Imale and Linguistic Analysis in the Context of Qiraat-i 'Ashera”. Because it has been seen that the letter alif has been applied in different ways by various tribes, sometimes as imale, sometimes as fath and sometimes as bayna'l-lafzayn. This difference has created difficulties in understanding and applying imale. When the aspect of the issue related to the science of recitation and Arabic grammar is taken into consideration, it has been determined that many recitation scholars and linguists have not produced a special and comprehensive work on imale and have only touched upon the issue of imale in a part of their works and within the scope of recitation disputes. In this respect, the aim of our study is to examine in detail the issues and practices related to imale in particular within the scope of the ten authentic recitations and to eliminate the deficiency in this regard. In addition, since almost all of the studies on imale are in Arabic, facilitating the understanding of the scientific terminology it contains is also among our goals. Our study has an important and original quality in line with this purpose. In our research, works, theses and articles published in the classical and modern periods are examined using the document analysis method. The data obtained according to the qualitative research design is examined with the content analysis method. In this context, the data obtained from the literature review are examined with a holistic approach, taking into account the historical background. As a result, with this study, general issues related to imale have been collected under a single study in the context of recitation-i 'ashera. Thus, it is hoped that it will contribute to those who will conduct research on imale in our country, especially since it is a study conducted in their own language.
Benzer Tezler
- Dimyâtî'nin İthâfu fuzalâi'l-beşer bi'l-kırââti'l-erbe'ate 'aşer adlı eserinin kırâat ilmindeki yeri
The place of Dimyāti's work titled Ithāfu fuzalāʾ al-bashar bi al-qirā'at al-arba'at 'asher in the science of qirāat
MUSTAFA HATİPOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR AKASLAN
- Sahih ve şâz kıraatler bağlamında Yûnus Sûresi
Surah Yûnus in the context of authentic and shaz qirāāt
YUNUS EMRE TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SAĞLAM
- Hamza, Kisâî ve Halef kıraatlerinde imâle: Nebe ve Nâs Sûreleri örneği
Imale in the readings of Hamza, Kisâî and Khalaf: The example of Surahs Naba and Nas
HALİL MURAT ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET YURTSEVEN
- Kırâât-i aşere bağlamında idğâm olgusu
Idgham phenomenon in the context of kirâât-i aşere
CAFER YILDIZ
Doktora
Türkçe
2023
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜNAL
- Kur'ân'daki on kıraat farklılığının âyetlerin anlamlarına etkisi Bakara sûresi örneği
The influence of the ten Quran readings variety on the meaning of verses( Al-Baqarah surah as a sample)
ANEES ABDULLAH MAHMOOD
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSHAK ÖZGEL