Geri Dön

Milli Mücadele dönemi'nde Said Molla ve faaliyetleri

Said Molla and his activities during the National Struggle period

  1. Tez No: 932925
  2. Yazar: ŞEYMA NUR ÖZDEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER ERDEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Said Molla, İngiliz Muhipler Cemiyeti, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Rahip Frew, İsyanlar
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ordu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 261

Özet

Bu çalışmada 1880-1930 yıllarında yaşamış olan Said Molla'nın Milli Mücadele döneminde Anadolu'daki milli uyanışı yok etmek üzere yapmış olduğu faaliyetler odaklı olarak hayatı ele alınmıştır. Said Molla, İstanbul'da bürokrat ve ulema sınıfa mensup isimlerin bulunduğu bir ailede, Sultan II. Abdülhamid'in yönetimi döneminde dünyaya geldi. Özel okullarda eğitimini tamamladıktan sonra kadı yetiştiren Medresetü'l Kudat'tan mezun oldu. İlmiye sınıfına mensup olan Said Molla'nın memuriyet hayatı II. Abdülhamid döneminde başlayıp, İttihat ve Terakki dönemi, mütareke dönemi ve Milli Mücadele döneminde de devam etmiştir. Damat Ferit Paşa'nın sadareti döneminde memuriyet hayatındaki en yüksek mevkie ulaşarak, Adliye Müsteşarlığı yapmıştır. İttihat ve Terakki düşmanlığı ile ön plana çıkmasının yanı sıra, bunun devamı olarak nitelendirdiği Milli Mücadeleye karşı da düşmanca hareket etmiştir. Bu noktada Milli Mücadele Hareketi'ni durdurmak amacıyla, İngilizlerle iş birliği yaparak zararlı cemiyetlerin kurulmasına önayak olmuştur. Ayrıca Kuva-yı Milliye'yi yok etmek maksadıyla, İngilizlerden aldığı maddi ve manevi destekle Anadolu'da isyanlar çıkarılmasında rol oynamıştır. Devletin kurtuluşunun yalnızca İngiliz himayesinde olduğunu savunan Said Molla, İngiliz müzaheretini sağlamak için her dönemde girişimde bulunmuştur. Milli Mücadele'nin başarıyla sonuçlanmasının hemen ardından yurt dışına kaçmış olsa da, gittiği farklı ülkelerde Milli Mücadele Hareketi ve Ankara Hükümeti aleyhine faaliyetlerde bulunmaya devam etmiştir. Yurt dışında bulunduğu dönemde, yüzellilikler listesine alındığı için Türkiye'ye dönemeyen Said Molla 1930'da Atina'da ölmüştür. Çalışmamızda, Said Molla'nın hem sarayla olan ilişkisi hem de İngiliz Gizli İstihbarat Servisi üyeleri ve İngiliz Yüksek Komiserleri ile olan ilişkileri göz önünde bulundurularak, Milli Mücadeleyi durdurmak üzere yürütülen faaliyetlerde ne denli önemli bir noktada olduğunu ortaya koymaya çalıştık. Bunu yaparken, Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden, Cumhurbaşkanlığı Arşivi'nden, ATASE Arşivi'nden, TİTE Arşivi'nden, İngiliz Arşivi'nden, gazetelerden ve döneme şahitlik etmiş isimlerin hatıratlarından yararlanarak döneme ışık tutmaya çalıştık.

Özet (Çeviri)

This study examines the life of Said Molla, who lived between 1880-1930, focusing on his activities to destroy the national awakening in Anatolia during the national struggle. Said Molla was born in Istanbul to a family of bureaucrats and ulema members during the reign of Sultan Abdulhamid II. After completing his education in private schools, he graduated from the Medresetü'l Kudat, which trained judges. Said Molla, who was a member of the ilmiye class, began his civil service career during the reign of Abdulhamid II and continued during the Union and Progress period, the armistice period and the national struggle period. During the Grand Viziership of Damat Ferit Pasha, he reached the highest position in his civil service career and served as Undersecretary of Justice. In addition to coming to the forefront with his hostility towards the Union and Progress, he also acted hostilely against the national struggle, which he described as a continuation of this. At this point, in order to stop the Anatolian movement, he collaborated with the British and initiated the establishment of harmful societies. In addition, with the material and moral support he received from the British, he played a role in starting rebellions in Anatolia in order to destroy the National Forces. Said Molla, who argued that the salvation of the state was only under British protection, made efforts to ensure British support at every period. Although he fled abroad immediately after the successful conclusion of the national struggle, he continued to carry out activities against the Anatolian movement and the Ankara Government in the different countries he visited. Said Molla, who could not return to Turkey because he was included in the list of 150 during his time abroad, died in Athens in 1930. In our study, we tried to reveal how important Said Molla was in the activities carried out to stop the national struggle, considering both his relationship with the palace and the members of the British Secret Intelligence Service and the British High Commissioners. While doing this, we tried to shed light on the period by making use of the Prime Ministry Ottoman Archives, the Presidential Archives, the ATASE Archives, the TİTE Archives, the British Archives, newspapers and the memoirs of those who witnessed the period. Key Words : Said Molla, British Muhipler Association, Freedom and Entente Party, Robert Frew, Rebellions.

Benzer Tezler

  1. Ahmed Rüstem Bey (Alfred Bieliński)1862-1935

    Ahmed Rustem Bey (Alfred Bieliński)

    EBRU EMİNE OĞUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    BiyografiKocaeli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESMA TORUN ÇELİK

  2. Kâzım (İnanç) paşa; Hayatı, askerî ve siyasî faaliyetleri(1880-1938)

    Kazim (İnanc) pasha; His life , military and political activities (1880-1938)

    ÖZLEM ELİF POLAT TAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    BiyografiGazi Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    DOÇ. DR. VAHDET KELEŞYILMAZ

  3. Atatürk'ün Muhafız Kıtaatı

    Atatürk's guard

    NEŞE DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    TarihOrdu Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER ERDEN

  4. İngiliz basınına göre Millî Mücadele ve Hilafet meselesi

    The National Struggle and the question of the Caliphate according to the British press

    ŞEYMA DİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk Bilimi (Folklor)Ege Üniversitesi

    Türk Dünyası Sosyal Ekonomik ve Siyasal İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FATİH SANSAR

  5. İkinci Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Kocaeli Kenti'nde müzik (1908-1998)

    Music in Kocaeli province from the second constitutional period to the Republic (1908-1998)

    GÜLŞEN ERDAL

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MüzikHaliç Üniversitesi

    Türk Musikisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAMİLE AKGÜL