Anemurium hamamları: Mimarisi ve sosyo-kültürel yönden değerlendirilmesi
Anemurium baths: Architecture and socio-cultural evaluation
- Tez No: 933388
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TEKOCAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klasik Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 691
Özet
Anemurium Antik Kenti, Akdeniz kıyısı ile İç Anadolu'yu birbirine bağlayan önemli ticaret yolları üzerinde yer alması sayesinde Antik Çağ'da stratejik ve ekonomik bir merkez olmuştur. Hellenistik Dönem'den itibaren gelişmeye başlayan kent, Roma Dönemi'nde, özellikle MS 2-3. yüzyıllar arasında yoğun imar faaliyetleriyle kapsamlı bir kentsel gelişim süreci yaşamıştır. Bu gelişim sürecinde, kentin sosyal ve kültürel yapısını en iyi yansıtan kamusal yapılarının başında hamamlar gelmektedir. Bu bağlamda Anemurium'da farklı dönemlerde inşa edilmiş beş hamam bulunmaktadır. Halk Hamamı, geniş kullanıcı kitlesine hitap eden merkezi salonlu planıyla öne çıkarken; Büyük Hamam, anıtsal boyutları ve palaestrasıyla oldukça önemli bir yapıdır. Liman Hamamı, sahil hattına yakın bir konumdadır. Daha geç döneme ait olan Merkez Hamam, MS 4. yüzyıla; Küçük Hamam ise yalın mimarisiyle MS 5. yüzyıla tarihlenmektedir. MS 2-3. yüzyıl aralığına tarihlenen Halk Hamamı, Liman Hamamı ve Büyük Hamam, Roma İmparatorluk Dönemi'nin mimari anlayışını ve mühendislik bilgisini yansıtan ve geniş bir kullanıcı kitlesine hizmet eden yapılardır. Geç Antik Çağ'da inşa edilen Merkez ve Küçük Hamam ise bireysel kullanıma ya da sınırlı topluluklara hizmet vermek üzere planlanmıştır. Genellikle kentin ana caddesine ve merkezi noktalarına yakın inşa edilen Anemurium hamamları, apsisli salon düzenlemeleriyle dikkat çekmektedir. Diğer taraftan Halk Hamamı'nda görülen“merkezi salonlu”plan tipi Doğu Akdeniz mimarisiyle benzerlik gösterirken; diğer dört hamamda ise birçok bölgede yaygın olarak kullanılan“sıra tipi”plan anlayışı tercih edilmiştir. Bu mimari çeşitlilik, hamamların sadece temizlenme ihtiyacını karşılamakla kalmayıp, aynı zamanda sosyal etkileşimlerin gerçekleştiği ve toplumsal ilişkilerin şekillendiği mekânlar olarak işlev gördüğünü de ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda Anemurium hamamlarının mimari açıdan incelenmesi ve bu yapıların sosyo-kültürel bağlamda değerlendirilmesi amacıyla yapılan bu çalışma, yalnızca Antik Çağ'daki mimari uygulamaların değil, aynı zamanda kentsel planlama, sosyal hayat ve ekonomik faaliyetlerin anlaşılmasına da katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda Anemurium hamamları, Roma hamam geleneğinin yerel mimariyle bütünleştiği yapılar olarak öne çıkmakta ve antik kent yaşamına ilişkin önemli veriler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The ancient city of Anemurium was a strategic and economic center in Antiquity because of its location on important trade routes connecting the Mediterranean coast and Central Anatolia. The city, which started to develop from the Hellenistic Period, experienced a comprehensive urban development process with intensive construction activities during the Roman Period, especially between the 2-3rd centuries AD. In this development process, public baths are among the most important public buildings that best reflect the social and cultural structure of the city. In this context, there are five bath structures built in different periods in Anemurium. While the Public Bath stands out with its central hall plan that appeals to a wide range of users, the Great Bath is a significant building with its monumental dimensions and palaestra. The Harbor Baths are located close to the coastline. The Central Bath, which belongs to a later period, dates to the 4th century AD; while the Small Bath, with its simple architecture, dates to the 5th century AD. Dated to the 2-3rd century AD, the Public Baths, the Harbor Baths and the Great Baths are buildings that reflect the architectural understanding and engineering knowledge of the Roman Imperial Period and served a wide range of users. The Central and Small Baths, built in Late Antiquity, were planned for individual use or to serve limited groups. Anemurium baths, which were generally built on the main street and close to the central points of the city, attract attention with their apsidal hall arrangements. On the other hand, while the“central hall”plan type seen in the Public Bath is similar to the Eastern Mediterranean architecture; other four baths have a“row type”plan, which is widely used in many regions. This architectural diversity reveals that the baths not only met the need for physical hygiene, but also functioned as spaces for social interaction and the shaping of social relations. Therefore, this study, which aims to architecturally analyze the baths of Anemurium and evaluate these buildings in a socio-cultural context, contributes to the understanding of not just the architectural practices in Antiquity, but also urban planning, social life and economic activities. In this scope, the baths of Anemurium stand out as buildings where the Roman bath tradition is integrated with local architecture and provide important insights into the life of the ancient city.
Benzer Tezler
- Hibrit tilapia (Oreochromis niloticus x Oreochromis aureus)'nın bazı dokularında kurşun birikimine askorbik asitin etkisi ve histopatolojisinin belirlenmesi
Effects of ascorbic acid on lead accumulation in some tissues of Hybrid tilapia (Oreochromis niloticus x Oreochromis aureus) and determination of it's histopathology
ALPER YANAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Su Ürünleriİskenderun Teknik ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BAHAR YILMAZ
- Anemurium Antik Kenti 2018-2021 yılı kazılarında bulunan kandiller
The lamps found in the Anemurium Ancient City excavations between 2018-2021
İPEK SAHAR
- Arkeolojik alanlarda insansız hava aracı (İHA) kullanarak coğrafi bilgi sistemi (CBS) için veri tabanı oluşturma: Anemurium Antik Kent örneği
Establishing database for geographical information system (GIS) using unmanned aerial vehicle (UAV) in archaeological areas: Anemurium Ancient City case
FANİSE USLU KOÇYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeodezi ve FotogrametriNecmettin Erbakan ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. SÜLEYMAN SAVAŞ DURDURAN