Geri Dön

Menteşeoğulları Beyliği mimarisinde devşirme malzeme kullanımı

The use of spolia materials in the architecture of the Menteşeoğulları Principality

PDF İndir

  1. Tez No: 933710
  2. Yazar: ÇAĞRI KILIÇ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKBEN AYHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Muğla, Aydın, Mimari, Devşirme, Antik Malzeme, Muğla, Aydın, Architecture, Spolia, Ancient Material
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 456

Özet

Muğla ve Aydın illeri, insanlık tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve günümüze bu medeniyetlerin tanığı olan birçok eser kalmıştır. Muğla ve Aydın, tarihi süreç içerisinde Karia, Roma, Bizans, Menteşeoğulları, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti egemenliklerinin önemli bir merkezi olarak önemini korumuştur. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasının ardından 13. yüzyılda uç beyleri bağımsızlıklarını ilan etmiş ve 150 yıl sürecek olan Beylikler Dönemi başlamıştır. Menteşeoğulları ile birlikte Müslüman Türkler yönetimi devralmışlardır. Böylece Selçukluların uç beyi olan Menteşe Bey'in Karia'yı fethetmesiyle bölgede Menteşeoğulları tarihi başlamıştır. Menteşeoğulları Beyliği yapı gruplarında çok sayıda devşirme malzeme kullanımı görülmektedir. Devşirme malzemenin mimarideki en genel tanımı, daha önce başka bir yapıda kullanılmış mimari malzemenin daha sonrasında aynı ya da farklı bir işlev ile yeniden başka bir yapıda kullanılmasıdır. Muğla ve Aydın illerinde yer alan cami, medrese, türbe, zaviye, han, hamam gibi farklı türde toplam yirmi sekiz yapıda devşirme malzeme kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu örneklerden dokuzu cami, ikisi medrese, beşi türbe ve dörder örneği bulunan hamam, han ve zaviyedir. Roma ve Bizans döneminlerine ait yapı kalıntıları olan sütun, sütun başlıkları, sütun kaideleri, lento, söve, levha vb. birçok malzeme yeni inşa edilecek yapılarda, aynı ve farklı işlevlerde yeniden değerlendirilmiştir. Biçim, malzeme ve bezemeleri açısından niteliği yüksek devşirme malzemelerin yanında, yüzeyinde hiçbir unsur bulunmayıp sadece boyutu ile devşirme malzeme olduğu anlaşılan, niteliği düşük parçaların, sadece inşa malzemesi olarak yapıların cephelerinde bol miktarda kullanılmıştır. En yoğun devşirme malzeme kullanımı, cami yapılarında görülmektedir. Menteşeoğullarının yerleşmiş olduğu Muğla ve Aydın illeri devşirme malzeme kullanımının değerlendirilmesi için bu tez çalışmasının konusu olarak belirlenmiştir. Bu çalışma için araştırma beyliği olarak seçilen Menteşeoğulları'nın yerleştiği bölgede çok katmalı kültür ve mimari ortamını yansıtan Beylikler dönemi yapılarındaki yoğun devşirme malzeme kullanımının tespit edilmesi, Menteşeoğulları Beyliği Dönemi yapıları hakkında çeşitli kaynaklar bulunmasına karşın yapılarda kullanılan devşirme malzemeler hakkında ayrıntılı doğrudan bir çalışma ele alınmamış olmasıdır. Bu tez çalışmasında ilk kez Menteşeoğulları Beyliği mimarisinde kullanılan devşirme malzemeler, fotoğrafları ve çizimleriyle beraber tanımlamaları yapılarak ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve Sanat Tarihi alanındaki yeri ve önemi ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Muğla and Aydın provinces have hosted many civilizations throughout the history of mankind and many works witnessing these civilizations have survived to the present day. Muğla and Aydın have maintained their importance as an important center of the sovereignty of Caria, Rome, Byzantium, Menteşeoğulları, the Ottoman Empire and the Republic of Turkey in the historical process. After the collapse of the Anatolian Seljuk State, the margraves declared their independence in the 13th century and the Principalities Period, which would last for 150 years, began. Together with the Menteşeoğulları, Muslim Turks took over the administration. Thus, with the conquest of Caria by Menteşe Bey, the margraves of the Seljuks, the history of Menteşeoğulları began in the region. A large number of spolia materials are used in the building groups of the Menteşeoğulları Principality. The most general definition of spolia material in architecture is the use of architectural material that was previously used in another building and then reused in another building with the same or a different function. It has been determined that spolia materials were used in a total of twenty-eight buildings of different types such as mosques, madrasahs, tombs, zawiye, inns, baths in Muğla and Aydın provinces. Nine of these examples are mosques, two are madrasahs, five are tombs, and four examples are baths, inns and zawiya. Many materials such as columns, column capitals, column bases, lintels, jambs, plates, etc., which are the remains of buildings belonging to the Roman and Byzantine periods, have been re- evaluated in the same and different functions in the new buildings. In addition to spolia materials with high quality in terms of form, material and decoration, low quality pieces, which are understood to be spolia materials with no elements on the surface and only with their size, were used abundantly on the facades of buildings only as construction materials. The most intensive use of spolia materials is seen in mosque buildings. The provinces of Muğla and Aydın, where the Menteşeoğulları settled, have been determined as the subject of this thesis study in order to evaluate the use of spolia materials. For this study, the intensive use of spolia materials in the buildings of the Principalities period, which reflects the multi-layered cultural and architectural environment in the region where the Menteşeoğulları settled, was determined, and although there are various sources about the structures of the Menteşeoğulları Principality, there is no detailed direct study on the spolia materials used in the buildings. In this thesis, for the first time, the spolia materials used in the architecture of the Menteşeoğulları Principality were examined in detail by making definitions together with their photographs and drawings, and their place and importance in the field of Art History were revealed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    876695

    Menteşeoğulları Beyliği mimarisinde giriş açıklıkları ve taçkapılar

    Entrance openings and portals in the architecture of the Menteşeoğulları Principality

    FULYA AKINCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat TarihiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖKBEN AYHAN

  2. Tez No

    372102

    Milas Firuz Bey Camii süslemeleri

    The ornaments of Mi̇las Fi̇ruz Bey Mosque

    EMİNE ÜNAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    El SanatlarıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEMA ETİKAN

  3. Tez No

    204425

    Batı Anadolu beylikleri mimarisinde tipolojiye bağlı süsleme tasarımları

    The decoration programs in terms of typlogy in the architecture of the West Anatolian principalities

    SÜREYYA EROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖNÜL CANTAY

  4. Tez No

    41380

    Menteşe Beyliği mimarisi 1. (metin)

    Başlık çevirisi yok

    REMZİ DURAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Sanat TarihiDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. HAKKI ÖNKAL

  5. Tez No

    679664

    Menteşeoğulları Beyliği, Akdeniz dünyası ve Osmanlı Beyliği: Devletlerarası ilişkilerin gelişimi

    Menteşeoğullari Principality, Mediterranean world and Ottoman Principality: Development of inter-state relations

    ALPEREN ARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMAL RAMAZAN HAYKIRAN

Geri Dön