Sera iç ortam havasının iş sağlığı ve güvenliği yönünden araştırılması
Investigation of greenhouse indoor air in terms of occupational health and safety
- Tez No: 934435
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAD ÇANAKCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Mühendislik Bilimleri, Ziraat, Public Health, Engineering Sciences, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Tarımsal üretimdeki işlemler, teknolojik uygulamalara bağlı olarak insan işgücü ya da mekanizasyon araçları ile gerçekleştirilmektedir. Yapılan işin doğası gereği çalışanlar, farklı girdi kullanmak ve işlemler sırasında alet ve makinalardan yararlanmak zorundadırlar. Tarımsal üretimde çeşitli girdi ve araçların kullanımı, uygun şartlarda gerçekleştirilmediğinde iş sağlığı ve güvenliği açısından bazı riskleri barındırmaktadır. Bu özellikleri ile tarımsal üretim iş sağlığı ve güvenliği açısından riskli sektörler arasında değerlendirilmektedir. Dünya'da ve Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği açısından riskli konuların belirlenmesi, istatistiklerin çıkarılması, iş kazalarının önlenmesine yönelik farkındalık oluşturulması, eğitim ve yasal yaptırımlar gibi farklı alanlarda çalışmalar yürütülmektedir. Yoğun emek ve sermaye gerektiren sera yetiştiriciliği tarımsal üretim kolları içerisinde, özel bir yere sahiptir. Türkiye'de uzun yıllardır yapılan sera yetiştiriciliğinde yetiştirilen ürünler, ısıtma yöntemleri ve yetiştiricilik dönemleri vb. özellikler dikkate alındığında son yıllarda çeşitliliğin arttığı görülmektedir. Üretim alanları başta olmak üzere seralarda yetiştirilen ürünlerin çeşitliliği, kullanılan girdilerin üretimi ve ticareti dikkate alındığında ülkemizde sera tarımının merkezinin Antalya olduğu görülmektedir. Uzun yıllardır yapılan seracılık faaliyetleri, üretim alanları açısından sürekli artış göstermiştir. Günümüzde toplam 50000 ha'ı aşan Türkiye toplam sera alanlarının yaklaşık %60'i Antalya ili'nde yer almaktadır. Bölgede geleneksel yapıdaki seralarda aile işletmeleri tarafından sebze yetiştiriciliği en yaygın üretim şeklidir. Sera yetiştiriciliğinde altyapı özelliklerine bağlı olarak farklı düzeylerde mekanizasyon veya otomasyon sistemleri kullanılmasına rağmen, özellikle kültürel işlemler için yoğun bir insan işgücü kullanımı söz konusudur. Bu özellik, sera yetiştiriciliğinde iş sağlığı ve güvenliği konularının önemini artırmaktadır. Mekanizasyon araçları, iklimlendirme sistemleri, kimyasallar, ergonomi, yüksekte çalışma, elektrik ve iç ortam havasının özellikleri gibi konular iş sağlığı ve güvenliği açısından başlıca dikkat edilmesi gereken konular arasında görülmektedir. Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konular incelendiğinde seracılık ile ilgili yapılan çalışmaların diğer üretim kollarına göre sınırlı düzeyde kaldığı söylenebilir. Özellikle, sonraki çalışmalara da yön verebilecek, sahadan doğrudan verilerin toplandığı çalışmalara ihtiyaç olduğu görülmektedir. Çalışmalar incelendiğinde kapalı bir ortam olan seralardaki iç ortam havası ile ilgili bir çalışmaya rastlanılamamıştır. Bu çalışmada, farklı işlemler sırasındaki farklı boyutlardaki partikül madde-PM (µg/m3), sıcaklık (ºC) ve bağıl nem (%) miktarlarının belirlenerek, sera iç ortam havası değerlerine yönelik bir veri tabanının oluşturulması amaçlanmıştır. Geleneksel yapıda farklı sebze yetiştiriciliğinin yapıldığı toplam 5 adet seradan alınan veriler kullanılarak mekânsal haritalar oluşturulmuştur. Domates, biber ve hıyar ürünlerinin yer aldığı seralarda uygulanan toprak işleme-dikim, bakım ve hasat işlemleri sırasında ölçülen değerler uluslararası standart değerler ile kıyaslanmıştır. Eylül-Ocak dönemindeki işlemler sırasında ölçülen ortalama bağıl nem değerlerinin çoğunlukla standartlarda belirtilen sınır değerlerin altında olduğu, sıcaklık değerlerinin ise sınır değerlerin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Hasat işlemleri sırasında, tüm ürünler için ölçülen PM1, PM2.5 ve PM10 değerlerinin standartlardaki sınır değerlerin oldukça üzerinde olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Operations in agricultural production are carried out with human labor or mechanization tools depending on technological applications. Due to the nature of the work, workers have to use different inputs and utilize tools and machines during operations. The use of various inputs and tools in agricultural production involves some risks in terms of occupational health and safety when not carried out under appropriate conditions. With these characteristics, agricultural production is considered among the risky sectors in terms of occupational health and safety. In the world and in Turkey, studies are carried out in different areas such as determining risky issues in terms of occupational health and safety, statistics, raising awareness to prevent occupational accidents, training and legal sanctions. Greenhouse cultivation, which requires intensive labor and capital, has a special place among agricultural production branches. Greenhouse cultivation has been practiced in Turkey for many years, and it is seen that the diversity has increased in recent years when the characteristics such as the products grown in greenhouse cultivation, heating methods and cultivation periods etc. are taken into consideration. Considering the diversity of the products grown in greenhouses, especially the production areas, the production and trade of the inputs used, it is seen that Antalya is the center of greenhouse agriculture in our country. Greenhouse activities, which have been carried out for many years, have continuously increased in terms of production areas. Today, total greenhouse areas in Turkey exceed 50000 ha. Although different levels of mechanization or automation systems are used in greenhouse cultivation depending on the infrastructure characteristics, there is an intensive use of human labor, especially for cultural operations. This feature increases the importance of occupational health and safety issues in greenhouse cultivation. Mechanization tools, air conditioning systems, chemicals, ergonomics, working at heights, electricity and indoor air properties are among the main issues that need to be considered in terms of occupational health and safety. When the issues related to occupational health and safety in Turkey are examined, it can be said that the studies on greenhouse production are limited compared to other production branches. In particular, it is seen that there is a need for studies in which direct data are collected directly from the field, which can also direct future studies. When the studies were examined, no study on indoor air in greenhouses, which is a closed environment, was found. In this study, it was aimed to create a database for greenhouse indoor air values by determining the amounts of particulate matter-PM (µg/m3), temperature (ºC) and relative humidity (%) different sizes during different processes. Spatial maps were created using data from a total of 5 greenhouses where different vegetables are grown in traditional structure. The values measured during the tillage-planting, maintenance and harvesting processes applied in greenhouses where tomato, pepper and cucumber products were compared with international standard values. It was determined that the relative humidity values measured during the operations in the September-January period were mostly below the limit values specified in the standards, while the temperature values were above the limit values. During harvesting operations, PM1, PM2.5 and PM10 values measured for all crops were well above the limit values in the standards.
Benzer Tezler
- Yapı malzemesi ve çevre etkileşimi
Building materials and their relationship with environment
ALİ YALÇINKAYA
- Sanayide enerji verimliliği potansiyeli ve basınçlı hava sistemlerinde verimlilik
Energy efficiency potential in industry and energy efficiency in compressed air systems
MURAT KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ BAYTAŞ
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Removal of odor emissions from food fermentation and petrochemical production processes with using biological treatment methods
Gıda fermentasyon ve petrokimya üretim sektörleri kaynaklı koku emisyonlarının biyolojik arıtma yöntemleri ile giderilmesi
İLKER AKMIRZA
Doktora
İngilizce
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR ALP
- Fotobiyoreaktör pencere sistemlerinin binada gölgelemeye etkisi üzerine deneysel çalışma
Experimental study on the effect of photobii̇oreactor window systems on shading in buildings
ŞEYMA NUR UĞUZ