Düşünce yasalarının kökeni ve bağlayıcılığı üzerine tarihsel bir araştırma
An historical investigation on the origin and the binding of the laws of thought
- Tez No: 934959
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHBUBE NAZLI İNÖNÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Özdeşlik, çelişmezlik ve üçüncü hâlin imkânsızlığı günümüzde farklı adlarla anılmaktadırlar. Mantık kitaplarına bakıldığında“mantık ilkeleri”ya da“aklın ilkeleri”kullanımı karşımıza çıkmakta, felsefi tartışmalarda ise“düşünce yasaları”olarak anılmaktadırlar. Oysaki bu adlandırmaların hepsi farklı tartışma alanlarına gönderim yapmaktadır. Bu bağlamda araştırmamızın öncelikli amacı düşünce yasaları kavramının çerçevesini çizmek; özdeşlik, çelişmezlik ve üçüncü hâlin imkânsızlığının her şeyden önce birer düşünce yasası olduğunu ortaya koymaktır. Bu yaklaşım, düşünceyi yöneten, yön veren, sınayan yasalar olmaları bakımından düşünce yasalarının kökenine ve bağlayıcılığına ilişkin kimi soruları gündeme getirmektedir. Nitekim bu yasalar kökenini zihinde buluyor olabileceği gibi aslında varlığın yasası olmaları bakımından da insan zihni üzerinde bağlayıcılık taşıyor olabilirler. Diğer yandan bu yasaların tamamıyla insanın toplumsal ilişkileri ve uzlaşı süreçleri sonucunda üretilmiş olmaları da olanaklıdır. Bu nedenle düşünce tarihinin başlangıcından günümüz tartışmalarına kadar uzanan bir düzlemde düşünce yasalarının kökenine ve bağlayıcılığına ilişkin görüş ve kuramların incelenmesi gerekmektedir. İlkçağ medeniyetlerinden başlayıp günümüz tartışmalarına kadar düşünce yasalarının kökenini ve bağlayıcılığını araştırdığımız çalışmamızda geçmişten günümüze bu konuda ortaya konulmuş görüş ve düşünceler ortaya konulmaya; var olan görüş ve yaklaşımlar üzerinden bir senteze ulaşılarak düşünce yasalarının kökenine ve bağlayıcılığına ilişkin yeni bir yaklaşım ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Identity, non-contradiction and the excluded middle are known by different names today. In logic textbooks, they are referred to as 'principles of logic' or 'principles of reason', while in philosophical discussions they are referred to as 'laws of thought'. However, all these names refer to different areas of discussion. In this context, the primary aim of our research is to draw the framework of the concept of“laws of thought”and to demonstrate that identity, non-contradiction and the excluded middle are first and foremost laws of thought. This approach raises the questions regarding the origin and the binding of the laws of thought in terms of being the laws that govern, direct and test thought. As a matter of fact, these laws can find their origin in the mind, and in fact, they can be binding on the human mind in terms of being the laws of being. On the other hand, these laws may have been produced entirely as a result of human social relations and conventions. For this reason, it is necessary to examine the views and theories on the origin and the binding of the laws of thought on a plane extending from the beginning of the history of thought to today's debates. In our study, in which we investigate the origin and the binding of the laws of thought starting from the ancient civilizations to today's debates, we have tried to reveal the views and ideas put forward on this subject from the past to the present, and to suggest a new approach to the origin and the binding of the laws of thought by reaching a synthesis over the existing views and approaches.
Benzer Tezler
- İmge yaratımı bağlamında sanat yapıtında hareket
Movement in art work in the context of image creation
ZEKERİYA ERDİNÇ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2014
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEVZAT ATALAY
- Türkiye'de İslamcı kadın hareketinin tarihsel dönüşümü
Historical transformation of Islamist women's movement in Turkey
FEYZEDDİN AYTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SosyolojiDumlupınar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH ÖZBAY
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Perception of culture, identity, and religion in Abdulrazak Gurnah's and Salman Rushdie's Works
Abdulrazak Gurnah ve Salman Rushdie'nin eserlerinde kültür, kimlik ve din algısı
ŞENNUR BAKIRTAŞ
Doktora
İngilizce
2018
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUBİLAY GEÇİKLİ
- İkonografik inceleme bağlamında Selçuklu çinilerindeki mitolojik figürler
Mythological figures in Seljuk tiles in the context of iconographic study
FATMA ŞEYDA ÖZYURTSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. ATİLLA CENGİZ KILIÇ